Dong Nai nhung don vi anh hung 1-3

Dong Nai nhung don vi anh hung 1-3



1 Pages 1-10

▲back to top


1.1 Page 1

▲back to top


1.2 Page 2

▲back to top


HӖ SѪ ĈÀI – TRҪN QUANG TOҤI
ĈӖNG NAI NHӲNG ĈѪN Vӎ ANH HÙNG
(TRONG THӠI Kǣ CHӔNG MӺ CӬU NѬӞC 1954-1975)
NHÀ XUҨT BҦN ĈӖNG NAI
1985
LӠI GIӞI THIӊU
Ĉ͛ng Nai, vùng ÿ̭t trung tâm cͯa “mi͉n Ĉông gian lao mà anh dNJng” không ch͑
có truy͉n th͙ng văn hoá lâu ÿͥi mà còn có truy͉n th͙ng ÿ̭u tranh cách m̩ng kiên
c˱ͥng trong su͙t quá trình l͓ch s͵ d͹ng n˱ͣc và giͷ n˱ͣc. Ṱm lòng thi͇t tha yêu n˱ͣc,
ý chí qu̵t c˱ͥng và tinh th̯n ÿ̭u tranh anh dNJng cͯa nhân dân Ĉ͛ng Nai là ÿ̿c ÿi͋m
n͝i b̵t, là di s̫n tinh th̯n quý báu ÿ˱ͫc truy͉n th͙ng n͙i tͳ th͇ h͏ này sang th͇ h͏
khác, k͇t ÿ͕ng thành bi͋u tr˱ng, thành truy͉n th͙ng c͡ng ÿ͛ng. Ĉó chính là hào khí
Ĉ͛ng Nai.
Trong hai cu͡c kháng chi͇n ch͙ng th͹c dân Pháp và xâm l˱ͫc MͿ, nhͷng tên ÿ̭t,
tên ng˱ͥi Ĉ͛ng Nai g̷n li͉n vͣi nhͷng chi͇n công ÿ˱ͫc ghi vào trang s͵ vàng chói l͕i
cͯa dân t͡c. Th̷ng lͫi ÿó có s͹ ÿóng góp to lͣn cͯa các l͹c l˱ͫng vNJ trang ÿ͓a ph˱˯ng,
b͡ ph̵n nòng c͙t góp ph̯n t̩o nên sͱc m̩nh t͝ng hͫp cͯa cu͡c chi͇n tranh nhân dân
r͡ng lͣn ÿ͋ chi͇n th̷ng m͕i k̓ thù.
Riêng trong cu͡c kháng chi͇n ch͙ng MͿ, cͱu n˱ͣc, có r̭t nhi͉u ÿ˯n v͓ vNJ trang
ÿ͓a ph˱˯ng t͑nh, huy͏n, xã ÿã ph̭n ÿ̭u v˱˯n lên l̵p nhi͉u thành tích c͹c kǤ xṷt s̷c,
ÿ˱ͫc Qu͙c h͡i và Chính phͯ phong t̿ng danh hi͏u cao quý: Anh hùng l͹c l˱ͫng vNJ
trang nhân dân. Ĉó là nhͷng bông hoa ÿ́p làm r͹c rͩ chͯ nghƭa anh hùng cách m̩ng
cͯa nhân dân Ĉ͛ng Nai.
Trên c˯ sͧ t̵p hͫp, giͣi thi͏u ÿôi nét s˯ l˱ͫc v͉ thành tích cͯa các ÿ˯n v͓ anh
hùng, cu͙n “Ĉ͛ng Nai thành tích cͯa các ÿ˯n v͓ anh hùng” cung c̭p m͡t s͙ t˱ li͏u
phͭc vͭ cho công tác h͕c t̵p, giáo dͭc truy͉n th͙ng, công tác nghiên cͱu biên so̩n l͓ch
s͵ truy͉n th͙ng ÿ͓a ph˱˯ng và bi͋u d˱˯ng c͝ vNJ toàn th͋ nhân dân ra sͱc phát huy
truy͉n th͙ng anh hùng trong quá khͱ, hăng hái hoàn thành m͕i nhi͏m vͭ hi͏n t̩i cͯa
t͑nh nhà.

1.3 Page 3

▲back to top


M̿c dù các tác gi̫ có nhi͉u c͙ g̷ng trong vi͏c s˱u t̯m ch͑nh lý t˱ li͏u nh˱ng vì
nhi͉u lý do ch̷c ch̷n cu͙n sách ch˱a th͋ gͣi thi͏u ÿ˱ͫc th̵t ÿ̯y ÿͯ thành tích m͕i m̿t
cͯa các ÿ˯n v͓ anh hùng l͹c l˱ͫng vNJ trang nhân dân Ĉ͛ng Nai. Ĉây mͣi ch͑ là nhͷng
thành tích tóm l˱ͫc.
Mong b̩n ÿ͕c nhi͏t tình ÿóng góp cho nhi͉u ý ki͇n.
Dù v̵y, cho m͡t cu͙n sách ra ÿͥi là m͡t vi͏c làm c̯n thi͇t, m͡t công vi͏c có ý
nghƭa kͽ ni͏m 10 năm ngày mi͉n nam hoàn toàn gi̫i phóng 1975-1985.
Xin giͣi thi͏u cùng b̩n ÿ͕c.
Thành phӕ Hӗ Chí Minh, ngày 30 tháng 4 năm 1984
ThiӃu tѭӟng LѬѪNG VĂN NHO
(Phó tѭ lӋnh quân khu 7 phө trách công tác lӏch sӱ quân sӵ)
THAY LӠI NÓI ĈҪU
T͑nh Ĉ͛ng Nai ÿ˱ͫc chính thͱc thành l̵p tͳ cu͙i năm 1975 g͛m ba t͑nh Biên
Hoà, Bà R͓a-Long Khánh, Tân Phú 1 v͙n có m͙i quan h͏ m̵t thi͇t v͉ truy͉n th͙ng ÿ̭u
tranh cách m̩ng, hͫp nh̭t l̩i. T͑nh n̹m ͧ to̩ ÿ͡ 10019' ÿ͇n 100 35' vƭ tuy͇n b̷c và
1600 44'15" ÿ͇n 1700 34'10" kinh ÿ͡ ÿông.
T͑nh g͛m có 8 huy͏n: Châu Thành, Vƭnh C͵u, Th͙ng Nh̭t, Xuân L͡c, Tân Phú,
Long Thành, Long Ĉ̭t, Xuyên M͡c và m͡t thành ph͙ Biên Hoà, vͣi 149 ph˱ͥng, xã và
th͓ tr̭n; di͏n tích t͹ nhiên 7.667,8 km2, phía b̷c giúp t͑nh Lâm Ĉ͛ng và t͑nh Sông Bé,
nam giúp bi͋n ÿông, ÿông giáp t͑nh Thu̵n H̫i, phía tây là t͑nh Sông Bé và thành ph͙
H͛ Chí Minh, chi͉u dài nam-b̷c 136km, chi͉u dài ÿông – tây 100km.
S͙ dân t͑nh Ĉ͛ng Nai trên 1.508.149 ng˱ͥi 2, g͛m nhi͉u thành ph̯n dân t͡c, có
truy͉n th͙ng ÿoàn k͇t xͱ Kinh, Xê Tiêng, Châu Ro, M̩, Chăm, Khmer, Hoa, Nùng…
Trong ÿó dân t͡c kinh chi͇m ÿa s͙. M̵t ÿ͡ dân s͙ phân b͙ trong t͑nh không ÿ͉u, trung
bình 197 ng˱ͥi/km2, n˯i có m̵t ÿ͡ ÿông nh̭t là thành ph͙ Biên Hoà (1807/km2)
Ĉ͛ng Nai có khu v͹c Biên Hoà, khu v͹c Bà R͓a n͙i li͉n vͣi bi͋n và ÿ̿c khu VNJng
Tàu-Côn Ĉ̫o, khu v͹c Xuân L͡c và căn cͱ cách m̩ng chi͇n khu Ĉ t̩o thành khu tam
giác có ý nghƭa chi͇n l˱ͫc. Cùng vͣi h͏ th͙ng giao thông ÿ˱ͥng b͡, ÿ˱ͥng s̷t, ÿ˱ͥng
thuͽ n͙i li͉n vͣi các t͑nh Tây Nguyên, mi͉n Trung, mi͉n Ĉông Nam B͡, là c͵a ngõ án
ngͷ phía ÿông thành ph͙ H͛ Chí Minh.
Vͣi v͓ trí quan tr͕ng nh˱ v̵y, b͕n phát xít Nh̵t, th͹c dân Pháp, ÿ͇ qu͙c MͿ khi
ti͇n hành chi͇n tranh xâm l˱ͫc Nam B͡ ÿ͉u có m͡t h˱ͣng ÿ͝ b͡ tͳ bͥ bi͋n vào. Quá
trình chi͇n tranh th͹c dân Pháp, ÿ͇ qu͙c MͿ ÿ͉u ch͕n Ĉ͛ng Nai làm n˯i ÿóng c˯ quan
ch͑ huy ÿ̯u não ÿ͋ ÿánh phá cách m̩ng ͧ mi͉n Ĉông Nam B͡, b̫o v͏ Sài Gòn. B͡ ch͑
huy quân ÿoàn 3, quân khu 3, c̫nh sát mi͉n ÿông cͯa ngͭy ÿ͉u ÿóng t̩i Biên Hoà. D͕c
1 TӍnh căn cӭ Tân Phú thành lұp năm 1974 chuҭn bӏ cho chiӃn dӏch mùa khô 1974-1975
2 Tính ÿӃn ngày 30-6-1984

1.4 Page 4

▲back to top


các ÿ˱ͥng giao thông chi͇n l˱ͫc, ÿ͇ qu͙c MͿ xây d͹ng nhi͉u căn cͱ, h̵u cͱ, tr˱ͥng
hṷn luy͏n cͯa chúng nh˱: sân bay Biên Hoà, t͝ng kho liên hͫp Long Bình, căn cͱ
N˱ͣc Trong, Thành Tuy H̩ tr˱ͥng hṷn luy͏n V̩n Ki͇p, VNJng Tàu, Long H̫i… Chúng
d͹ng lên nhi͉u ÿ̫ng phái ph̫n ÿ͡ng nh˱ Ĉ̩i Vi͏t, C̭p Ti͇n, Vi͏t Nam qu͙c dân ÿ̫ng,
ÿ̫ng Dân chͯ…, nhi͉u t͝ chͱc công ÿoàn nâng cao ngành thu͡c T͝ng liên ÿoàn lao
ÿ͡ng và h˯n 20 hi͏p h͡i tôn giáo khác.
Tͳ năm 1954 ÿ͇n năm 1955, MͿ Di͏m ÿ˱a g̯n 40.000 ÿ͛ng bào theo ÿ̩o Thiên
chúa tͳ mi͉n b̷c vào ÿ͓nh c˱ ven các trͭc lô giao thông ÿ͋ làm hang rào b̫o v͏ các
căn cͱ, h̵u cͱ t̩o h̵u thu̳n chính tr͓ cho nguͻ quy͉n Sài Gòn, làm ngu͛n b͝ sung cho
quân ÿ͡i cͯa chúng. Nhi͉u nhà tù, tr̩i giam ÿ˱ͫc chúng s͵a chͷa, xây mͣi ÿ͋ giam giͷ
nhͷng ng˱ͥi yêu n˱ͣc, cách m̩ng nh˱ Tân Hi͏p, trung tâm Hṷn chính… B͡ máy tâm
lý chi͇n cͯa ÿ͓ch ra sͱc tuyên truy͉n xuyên t̩c cu͡c chi͇n tranh gi̫i phóng dân t͡c cͯa
ta ͧ mi͉n Nam là “n͡i chi͇n”, là “chi͇n tranh ý thͱc h͏”… ÿ͋ che ÿ̵y âm m˱u xâm
l˱ͫc cͯa chúng.
Phát huy truy͉n th͙ng yêu n˱ͣc, giͷ làng, nhân dân Ĉ͛ng Nai ÿã liên tͭc ÿ̭u
tranh ch͙ng ngo̩i xâm. Khi th͹c dân Pháp xâm l˱ͫc n˱ͣc ta, nhân dân các dân t͡c ͧ
Biên Hoà, Bà R͓a chi͇n ÿ̭u d˱ͣi cͥ nghƭa quân do Tr˱˯ng Ĉ͓nh ch͑ huy. Nhi͉u thân
hào, nhân sƭ ͧ Biên Hoà, Bà R͓a v̳n th˱ͥng xuyên liên l̩c vͣi T͝ng lãnh s͹ tri͉u ÿình
Hu͇ ͧ Sài Gòn tͳ 1874-1883 ÿ͋ móc n͙i xây d͹ng c˯ sͧ ch͙ng Pháp. Ĉ̿c bi͏t ÿ̯u
tháng 2-1985, nhân dân Long Thành ÿã n͡i d̵y ṱn công phͯ thành Long Thành, gi͇t
ch͇t lên tri phu Tr̯n Bá Tr˱ͧng.
Nhi͉u vùng ÿ̭t ͧ Biên Hoà, Bà R͓a nh˱ Long L̵p, Long Kiên, Long Xuyên
(huy͏n Châu Thành ngày nay), Bàu Cá, (Tr̫ng Bom), Long Giao, (Xuân L͡c) trͧ thành
căn cͱ ti͇p t͇ cͯa nghƭa quân. Nhi͉u cu͡c chi͇n ÿ̭u cͯa nghƭa quân Công Thành, H͛
Tràm (Xuyên M͡c), Th͓ V̫i (Châu Thành) giành ÿ˱ͫc th̷ng lͫi.
Giai c̭p công nhân ͧ Ĉ͛ng Nai ngày càng phát tri͋n và lͣn m̩nh, nh̭t là tͳ sau
chi͇n tranh th͇ giͣi l̯n thͱ 1 và l̯n thͱ 2. Nhͷng năm tͳ 1926 ÿ͇n 1930, công nhân các
sͧ cao su Cam Tiêm (C̱m MͿ), Phú Ri͉ng (Biên Hoà) và công nhân nhà máy c˱a BIF
liên tͭc n͝i lên ÿ̭u tranh vͣi b͕n t˱ b̫n th͹c dân Pháp. Phú Ri͉ng và nhà máy c˱a BIF
là hai n˯i sͣm có ÿ̫ng lãnh ÿ̩o. Ngày 3-2-1930, 5.000 công nhân sͧ cao su Phú Ri͉ng
ÿã n͝i d̵y ÿ̭u tranh chi͇m sͧ, mͧ ÿ̯u m͡t cao trào cách m̩ng mͣi trong c̫ n˱ͣc.
Năm 1934, chi b͡ Ĉ̫ng xã Ph˱ͣc H̫i (chi b͡ ÿ̯u tiên cͯa Bà R͓a) ÿ˱ͫc thành l̵p;
năm 1935 chi b͡ Ĉ̫ng xã Bình Ph˱ͣc-tân Tri͉u ra ÿͥi làm h̩t nhân lãnh ÿ̩o phong
trào cách m̩ng trong t͑nh. Thͥi kǤ m̿t tr̵n dân chͯ Ĉông D˱˯ng, năm 1937, hai T͑nh
uͽ lâm thͥi t͑nh Biên Hoà và Bà R͓a ÿ˱ͫc thành l̵p, nhi͉u chi b͡ Ĉ̫ng, nhi͉u t͝ chͱc
do Ĉ̫ng lãnh ÿ̩o ra ÿͥi t̵p hͫp, t͝ chͱc qu̯n chúng ÿ̭u tranh ÿòi ÿ˱ͫc quy͉n lͫi cho
nhân dân. Tháng 8-1945, d˱ͣi s͹ lãnh ÿ̩o cͯa Ĉ̫ng, nhân dân Biên Hoà, Bà R͓a ÿã
ÿͱng lên dành ḽy chính quy͉n tͳ tay phát xít Nh̵t.
Trong kháng chi͇n ch͙ng th͹c dân Pháp, nhân dân Biên Hoà, Bà R͓a theo lͥi kêu
g͕i cͯa H͛ Chͯ T͓ch “Thà hy sinh ṱt c̫, chͱ nh̭t ÿ͓nh không ch͓u m̭t n˱ͣc, nh̭t ÿ͓nh

1.5 Page 5

▲back to top


không ch͓u làm nô l͏” 3, ÿã lͣp lͣp lên ÿ˱ͥng chi͇n ÿ̭u. Tuy vNJ khí thô s˯, nh˱ng vͣi
lòng yêu n˱ͣc, ý chí căm thù gi̿c và tinh th̯n sáng t̩o, l͹c l˱ͫng kháng chi͇n ͧ Biên
Hoà, Bà R͓a không ngͳng phát tri͋n lͣn m̩nh, l̵p ÿ˱ͫc nhi͉u chi͇n công vang d͡i
trong và ngoài n˱ͣc nh˱ La Ngà, Ĉ͛ng Nai, Tr̫ng Táo, bàu Cá, Lòng tàu… Qua th͹c
ti͍n chi͇n ÿ̭u, tinh th̯n ti͇n công, Biên Hoà là n˯i ÿ̯u tiên xṷt hi͏n chi͇n thu̵t ÿánh
gi̿c công và hình thành binh chͯng ÿ̿c công. Nhͷng chi͇n th̷ng v̓ vang, nhͷng chi͇n
khu Ĉ, chi͇n khu Xuyên Ph˱ͣc C˯ oai hùng ÿã g̷n li͉n vͣi câu ca “mi͉n Ĉông gian lao
mà anh dNJng”, “chi͇n khu Ĉ còn Sài Gòn m̭t”. Võ Th͓ sáu ng˱ͥi nͷ ÿ͡i viên xung
phong c̫m t͵ huy͏n Ĉ̭t Ĉ͗, Lê Thành Duy, ng˱ͥi thanh niên tri thͱc (Bà R͓a) kiên
c˱ͥng, b̭t khṷt, là ṱm g˱˯ng sáng cho th͇ h͏ tr̓.
Trong kháng chi͇n ch͙ng MͿ, cͱu n˱ͣc, cùng lúc ph̫i ÿ͙i ÿ̯u vͣi nhi͉u k̓ thù:
ÿ͇ qu͙c MͿ, ch˱ h̯u Úc, Thái Lan, Tân tây lan, ngͭy quân, ngͭy quy͉n tay sai, truy͉n
th͙ng ÿoàn k͇t chi͇n ÿ̭u và sáng t̩o cͯa quân dân Ĉ͛ng Nai càng ÿ˱ͫc phát huy và
nhân lên cao h˯n. Nhi͉u chi͇n th̷ng cͯa quân dân Ĉ͛ng Nai ÿánh ḓu m͡t b˱ͣc ngo̿t
quan tr͕ng cͯa cách m̩ng toàn mi͉n Nam : Tr̵n di͏t MͿ ÿ̯u tiên ͧ Tân Mai (Biên
Hoà) ngày 7-7-1958 ; chi͇n th̷ng Bình Giã (1964-1965) mͧ ÿ̯u cho s͹ sͭp ÿ͝ cͯa
chi͇n l˱ͫc “chi͇n tranh ÿ̿c bi͏t” cͯa ÿ͇ qu͙c MͿ.
K̓ thù càng ÿánh gi̿c ác li͏t, quân dân Ĉ͛ng Nai càng vͷng vàng, kiên c˱ͥng
ÿ̭u tranh. Nhi͉u n˯i, quân dân ta bám trͭ “m͡t ṱc không ÿi, m͡t ly không rͥi”, xây
d͹ng m̩ng l˱ͣi thông tin, h̵u c̯n góp ph̯n cho l͹c l˱ͫng cách m̩ng giành th̷ng lͫi
nh˱ Bình S˯n, Tam An, Long MͿ, Thi͏n Tân… Ĉ̿c bi͏t căn cͱ Minh Ĉ̩m (Long Ĉ̭t)
h˯n 2.000 ngày ÿêm trong vòng vây cͯa k̓ thù, v̳n ÿͱng vͷng hiên ngang, là n˯i các
l͹c l˱ͫng cách m̩ng bám trͭ ÿánh b̩i nhi͉u chi͇n thu̵t thâm ÿ͡c cͯa MͿ, Úc, làm th̭t
b̩i m͕i âm m˱u bình ÿ͓nh cͯa chúng.
B̹ng l͹c l˱ͫng tinh nhu͏, t͹ t̩o ÿ˱ͫc nhi͉u lo̩i vNJ khí, cách ÿánh mͣi, quân ta
nhi͉u l̯n ṱn công vào sân bay chi͇n l˱ͫc Biên Hoà, kho liên hͫp Long Bình… và nhi͉u
căn cͱ, h̵u cͱ khác cͯa MͿ, ngͭy, ch˱ h̯u di͏t hàng ngàn tên sƭ quan, phá hàng ngàn
máy bay, hàng trăm xe tăng, hàng chͭc ṱn bom, ÿ̩n và nhi͉u ph˱˯ng ti͏n chi͇n tranh
khác cͯa ÿ͓ch, chi vi͏n tích c͹c cho chi͇n tr˱ͥng toàn mi͉n. Vͣi chi͇n th̷ng Xuân L͡c
(tͳ ngày 9 ÿ͇n ngày 21-4-1975) quân dân Ĉ͛ng Nai ÿã góp ph̯n vào th̷ng lͫi cͯa
chi͇n d͓ch H͛ Chí Minh l͓ch s͵, gi̫i phóng hoàn toàn mi͉n Nam th͙ng nh̭t ÿ̭t n˱ͣc.
Tͳ khi có Ĉ̫ng, quân dân Ĉ͛ng Nai ÿã ghánh h͇t th̷ng lͫi này ÿ͇n th̷ng lͫi
khác. Su͙t 30 năm ÿánh Pháp ÿu͝i MͿ, l̵p nên nhͷng s͹ tích anh hùng, tinh th̯n b̭t
khṷt kiên c˱ͥng cͯa quân dân Ĉ͛ng Nai càng làm sáng ngͥi chân lý “không có gì quý
h˯n ÿ͡c l̵p t͹ do”.
Nhân d͓p kͽ ni͏m 10 năm mi͉n Nam hoàn toàn gi̫i phóng, ÿ˱ͫc s͹ khuy͇n khích
cͯa Nhà Xṷt b̫n Ĉ͛ng Nai, chúng tôi s˱u t̯m, biên so̩n cu͙n “Ĉ͛ng Nai Nhͷng Ĉ˯n
V͓ Anh Hùng” nh̹m góp ph̯n phͭc vͭ công tác nghiên cͱu, nhi͏m vͭ giáo dͭc truy͉n
th͙ng ÿ̭u tranh cách m̩ng cho cán b͡, chi͇n sƭ và các t̯ng lͣp nhân dân, phát huy chͯ
3 Hӗ Chí Minh tuyӇn tұp, tұp 2, Nhà Xuҩt bҧn Sӵ Thұt Hà Nӝi năm 1980, trang 403

1.6 Page 6

▲back to top


nghƭa anh hùng cách m̩ng trong hai cu͡c kháng chi͇n thành chͯ nghƭa anh hùng cách
m̩ng trong s͹ nghi͏p xây d͹ng và b̫o v͏ T͝ qu͙c Xã h͡i chͯ nghƭa hi͏n nay.
Cu͙n sách t̵p trung giͣi thi͏u tóm t̷t nhͷng thành tích n͝i b̵t cͯa các ÿ˯n v͓ vNJ trang,
bán vNJ trang thu͡c ÿ͓a, bán t͑nh Ĉ͛ng Nai, trong ph̩m vi cu͡c kháng chi͇n ch͙ng MͿ
cͱu n˱ͣc ÿã ÿ˱ͫc Uͽ ban Trung ˱˯ng M̿t tr̵n Dân t͡c gi̫i phóng mi͉n Nam, Chính
phͯ Cách m̩ng Lâm thͥi C͡ng hoà mi͉n Nam Vi͏t Nam, Chính phͯ n˱ͣc C͡ng hoà Xã
h͡i chͯ nghƭa Vi͏t Nam t̿ng danh hi͏u Anh hùng l͹c l˱ͫng vNJ trang nhân dân.
Cách giͣi thi͏u ÿ˱ͫc s̷p x͇p nh˱ sau:
- Theo thͱ t͹ thͥi gian : ÿ˯n v͓ nào ÿ˱ͫc t̿ng tr˱ͣc thì ÿ͋ tr˱ͣc.
- Nhͷng ÿ˯n v͓ ÿ˱ͫc t̿ng cùng m͡t ÿͫt thì s̷p x͇p theo thͱ t͹ A, B, C theo chͷ
ÿ̯u cͯa tên ÿ˯n v͓.
Ph̯n phͭ lͭc ch͑ giͣi thi͏u nhͷng cá nhân anh hùng chͯ y͇u tr͹c ti͇p tham gia l͹c
l˱ͫng vNJ trang ÿ͓a ph˱˯ng t͑nh Ĉ͛ng Nai trong thͥi kǤ ch͙ng MͿ. Cách s̷p thͱ t͹ các
cá nhân anh hùng cNJng t˱˯ng t͹ nh˱ trên.
Do còn nhi͉u khó khăn khách quan khi s˱u t̯m và ch͑nh lý tài li͏u, m̿t khác thͥi
gian nghiên cͱu có h̩n, trình ÿ͡ có h̩n, có th͋ còn m͡t vài ÿ˯n v͓ và cá nhân, n͡i dung
thành tích ch˱a ÿ˱ͫc giͣi thi͏u ÿ̯y ÿͯ, ho̿c t˱ li͏u ch˱a chính xác, thành th̵t mong
b̩n ÿ͕c thͱ l͟i, chúng tôi xin b̩n ÿ͕c ÿóng góp ý ki͇n ÿ͋ chúng tôi rút kinh nghi͏m, có
ÿi͉u ki͏n b͝ sung.
Cu͙i cùng, trong quá trình biên so̩n cu͙n sách này, chúng tôi ÿ˱ͫc s͹ giúp ÿͩ nhi͏t
tình v͉ t˱ li͏u cͯa Ban Khen Th˱ͧng, Phòng chính sách quân khu 7, Ban tuyên hṷn
Phòng chính tr͓ B͡ ch͑ huy quân s͹ t͑nh Ĉ͛ng Nai, ÿ˱ͫc ÿ͛ng chí thi͇u t˱ͣng L˱˯ng
Văn Nho, phó t˱ l͏nh quân khu 7, ÿ̩i tá HuǤnh Ng͕c Ĉ̭u ch͑ huy tr˱ͧng và nhi͉u ÿ͛ng
chí trong B͡ ch͑ huy quân s͹ t͑nh Ĉ͛ng Nai ÿóng góp nhi͉u ý ki͇n quý báu. Nhân d͓p
này chúng tôi xin g͵i ÿ͇n các c˯ quan và các ÿ͛ng chí lͥi c̫m ˯n chân thành sâu s̷c.
CÁC TÁC GIҦ
NHӲNG ĈѪN Vӎ ANH HÙNG
TIӆU ĈOÀN 445
BӜ ĈӜI ĈӎA PHѬѪNG
TӌNH BÀ RӎA – LONG KHÁNH
Ĉҫu năm 1965, sau khi chiӃn lѭӧc “chiӃn tranh ÿһc biӋt” bӏ phá sҧn, ÿӃ quӕc Mӻ ӗ
ҥt ÿѭa quân vào miӅn Nam tiӃn hành cuӝc chiӃn tranh cөc bӝ. TӍnh Bà Rӏa – Long
Khánh trӣ thành mӝt vӏ trí chân thang rҩt quan trӑng cӫa quân viӉn chinh Mӻ và chѭ
hҫu. Chúng tung vào chiӃn trѭӡng này mӝt lӵc lѭӧng quân sӵ cӵc lӟn. Tӯng ÿѫn vӏ viӉn
chinh Mӻ và chѭ hҫu ÿә bӝ lên VNJng Tàu, trѭӟc khi tung ra khҳp Nam Bӝ, ÿӅu tiӃn
hành càn quét vӟi mӭc ÿӝ ác liӋt và quy mô lӟn trong khҳp ÿӏa ÿӏa bàn tӍnh. Sѭ ÿoàn 18
chӫ lӵc ngөy thѭӡng xuyên bҧo vӋ hành lang lên, xuӕng cӫa quân xâm lѭӧc. Mӝt chiӃn

1.7 Page 7

▲back to top


ÿoàn thiӋn chiӃn Úc hѫn 8000 tên, có nhiӅu kinh nghiӋm ÿánh du kích, vӟi hàng trăm xe
tăng, pháo lӟn các loҥi ÿѭӧc thҧ xuӕng ÿӏa bàn Bà Rӏa – Long Khánh.
ĈӇ ÿáp ӭng vӟi nhu cҫu phát triӇn cӫa cuӝc kháng chiӃn, TӍnh uӹ Bà Rӏa – Long
Khánh thành lұp mӝt ÿѫn vӏ chӫ lӵc mҥnh ÿӫ sӭc ÿѭѫng ÿҫu vӟi ÿӏch, làm chӫ tình hình.
Ngày 19-5-1965, tiӇu ÿoàn 445 gӗm 3 ÿҥi ÿӝi ÿѭӧc chính thӭc thành lұp.
Vӯa chiӃn ÿҩu, vӯa xây dӵng cѫ sӣ, phát triӇn lӵc lѭӧng, tiӇu ÿoàn 445 ngày càng
lӟn mҥnh vӅ mӑi mһt, liên tөc ÿѭѫng ÿҫu vӟi ÿӫ các sҳc lính cӫa ÿӏch có mһt trên ÿҩt Bà
Rӏa – Long Khánh, lұp ÿѭӧc nhiӅu thành tích cӵc kǤ xuҩt sҳc, hoàn thành tӕt vai trò quҧ
ÿҩm chӫ lӵc cӫa tӍnh, góp phҫn xӭng ÿáng vào thҳng lӧi chung.
TiӅn thân cӫa tiӇu ÿoàn 445 vӕn là mӝt ÿӝi vNJ trang tuyên truyӅn, ÿѭӧc thành lұp
trong phong trào chӕng chӃ ÿӝ ÿӝc tài gia ÿình trӏ cӫa Ngô Ĉình DiӋm tҥi huyӋn Nhѫn
Trҥch, rӯng Sác 4. Tháng 1-1956 khi mӟi thành lұp, ÿӝi có 19 ÿӝi viên (trong ÿó có 3
Ĉҧng viên) vӟi 15 khҭu súng thu ÿѭӧc cӫa giһc. Ĉҫu năm 1961, ÿӝi trӣ thành ÿҥi ÿӝi 45
cӫa tӍnh gӗm có 80 ÿӗng chí; ÿӃn năm 1964, ÿҥi ÿӝi 45 phát triӇn lên 200 cán bӝ, chiӃn
sƭ. Ngay tӯ khi còn là ÿѫn vӏ nhӓ, ÿӝi vNJ trang tuyên truyӅn và sau là ÿҥi ÿӝi 45 ÿã nhiӅu
lҫn ÿánh ÿӝc lұp và hiӋp ÿӗng, thu ÿѭӧc thҳng lӧi dòn dã. Tháng 3-1956, ÿӝi tә chӭc
ÿánh ӣ Long Thành, Cát Lái, Phѭӟc Khánh. Tӯ 1961-1964, ÿҥi ÿӝi 45 ÿѭӧc tӍnh chӑn
ÿánh thí ÿiӇm phá ҩp chiӃn lѭӧc ӣ Long Tân, Long Phѭӟc, Hoà Long và sau ÿó là hàng
loҥt xã dӑc ven ÿѭӡng 2 tӟi Long ĈiӅn, Ĉҩt Ĉӓ. Ĉһc biӋt, ÿѫn vӏ ÿã thu ÿѭӧc thҳng lӧi
lӟn trong trұn chӕng càn ӣ Long Phѭӟc, bám trө 45 ngày ÿêm, ÿánh lùi hàng ngàn quân
chӫ lӵc, bҧo an nguӷ dѭӟi bom pháo ác liӋt cӫa chúng, bҧo vӋ ÿѭӧc vùng giҧi phóng.
Trong chiӃn dӏch Bình Giã cuӕi năm 1964 ÿҫu năm 1965, ÿѫn vӏ ÿã hiӋp ÿӗng cùng vӟi
các ÿѫn vӏ chӫ lӵc chiӃn ÿҩu, góp phҫn quan trӑng vào thҳng lӧi cӫa chiӃn dӏch, ÿӗng
thӡi ÿã làm tan rã hàng loҥt bӝ máy ngөy quyӅn, ngөy quân trên ÿӏa bàn Bà Rӏa-Long
Khánh.
Tӯ năm 1965, Mӻ ngөy ӗ ҥt ÿә quân vào huyӋn Long Ĉҩt, liên tөc ÿánh phá, càn
quét vӟi quy mô lӟn, hòng làm tan rã phong trào cách mҥng quҫn chúng và “tìm diӋt”
lӵc lѭӧng vNJ trang cách mҥng. Lính Úc tұp trung triӇn khai thí ÿiӇm chiӃn thuұt “hàng
rào mìn”. Mһc dù ÿѫn vӏ mӟi thành lұp lӵc lѭӧng ít, vNJ khí thiӃu thӕn và phҧi ÿѭѫng ÿҫu
vӟi mӝt kҿ thù trong tình trҥng tѭѫng quan chênh lӋch vӅ sӕ lѭӧng và trang bӏ, tiӇu ÿoàn
445 vҩn giӳ thӃ chӫ ÿӝng tiӃn công ÿӏch, lұp ÿѭӧc nhiӅu thành tích xuҩt sҳc, gây cho
ÿӏch nhiӅu thiӋt hҥi, buӝc ÿӏch phҧi co thun lҥi. Nәi bұt nhҩt là trұn ÿánh Mӻ ÿҫu tiên
diӋt gӑn mӝt ÿҥi ÿӝi Mӻ ӣ ҩp Bҳc (Long Phѭӟc, Châu Ĉӭc) năm 1965, trұn cùng vӟi sѭ
ÿoàn 5 chӫ lӵc diӋt hѫn 300 tên Úc, Mӻ ӣ Long Tân năm 1966, trұn phөc kích diӋt gӑn
chi ÿoàn 12 xe tăng Mӻ, Úc trên ÿѭӡng sӕ 2 (ÿoҥn suӕi râm ÿi Ĉӭc Thҥnh) năm 1967,
trұn tҩn công thӏ xã Bà Rӏa tháng 2-1968 và chӕng càn ӣ ngã ba Cây Vӯng (Xuân Lӝc)
tháng 5-1968…
Ĉһc biӋt trong giai ÿoҥn này, tiӇu ÿoàn ÿã tích cӵc nghiên cӭu phá vӥ chiӃn thuұt
“hàng rào mìn” quy mô cӫa ÿӏch. Tӯng tә nhӓ cӫa ÿѫn vӏ bí mұt ÿӝt nhұp tháo gӥ, phá
4 Sác : Loҥi cây mӑc ӣ bãi nѭӟc mһn, nên không to lӟn, hiӋn nay tiӃng ÿӏa phѭѫng gӑi quen (ÿӑc biӃn âm) là Sát.

1.8 Page 8

▲back to top


bung nhiӅu mҧng rào, ÿem trái cӫa Úc vӅ gài thành tӯng bãi mìn chӕng càn quét, bҧo vӋ
khu căn cӭ cӫa ta. Mӝt hӋ thӕng hàng rào dài hѫn 10 km, rӝng 300 mét vӟi hѫn 50.000
trái M16.E3 bӏ phá huӹ, làm thҩt bҥi thҧm hҥi chiӃn thuұt thí ÿiӇm ÿҫu tiên cӫa bӑn chѭ
hҫu Úc.
Trong giai ÿoҥn chiӃn lѭӧc “chiӃn tranh ViӋt Nam hoá” 1969 ÿӃn 1972, vӏ trí
chân thang cӫa ÿӏch tҥi Bà Rӏa-Long Khánh ÿã biӃn ÿӏa bàn này thành mӝt chiӃn trѭӡng
hӃt sӭc ác liӋt. Chúng tұp trung càn quét, bҳn phá, bình ÿӏnh vӟi quy mô lӟn, nhҵm dӑn
bãi cho các ÿѫn vӏ viӉn chinh Mӻ và các chѭ hҫu xuӕng VNJng Tàu rút quân. Chӫ lӵc
ngөy ÿѭӧc tăng cѭӡng, lính Úc ÿҭy mҥnh hoҥt ÿӝng biӋt kích và triӇn khai thí ÿiӇm
chiӃn thuұt mӟi : “ө ngҫm” và “lá chҳn”. Lӵc lѭӧng cách mҥng gһp rҩt nhiӅu khó khăn.
TiӇu ÿoàn 445 nhiӅu khi bӏ mҩt liên lҥc vӟi trên, cán bӝ, chiӃn sƭ phҧi ăn rau rӯng thay
cѫm hàng tháng ròng, nhѭng vҩn kiên quyӃt trө vӳng trên nhӳng ÿӏa bàn xung yӃu cӫa
tӍnh, kӃt hӧp lӕi ÿánh vӯa phânh tán vӯa tұp trung, liên tөc tiӃn công tiêu diӋt ÿӏch, lҫn
lѭӧt ÿұp tan 2 chiӃn thuұt thí ÿiӇm “ө ngҫm” (1969), “lá chҳn” (1969-1970) và hoҥt
ÿӝng biӋt kích cӫa chúng, hӛ trӧ ÿҳc lӵc cho viӋc cӫng cӕ, xây dӵng lӵc lѭӧng cách
mҥng ӣ ÿӏa phѭѫng. Tiêu biӇu nhҩt là trұn ÿánh tiêu diӋt 330 tên ÿӏch ӣ thӏ xã Bà Rӏa
ÿêm 22-2-1969, trұn tұp kích bҵng ÿһc công vào ÿҥi ÿӝi biӋt hích diӋt 45 tên, bҳt sӕng 6
tên, thu 48 súng ӣ Xuyên Mӝc tháng 12-1970, trұn chӕng càn tiêu diӋt và làm bӏ thѭѫng
55 tên, thu 11 súng ӣ núi BӇ tháng 2-1971, trұn chӕng càn diӋt 57 tên Úc, thu 9 súng,
bҳn cháy 10 máy bay ӣ Làng Bè (Long Ĉҩt) ngày 31-3-1971.
Giai ÿoҥn 1973-1975, tiӇu ÿoàn 445 tiӃp tөc khҳc phөc mӑi khó khăn, liên tөc cѫ
ÿӝng, bám sát, ÿұp tan mӑi âm mѭu lҩn chiӃm cӫa ÿӏch, giӳ vӳng và mӣ rӝng vùng giҧi
phóng cӫa ta. Vұn dөng nhiӅu hình thӭc chiӃn thuұt táo bҥo, linh hoҥt nhѭ vұn ÿӝng
phөc kích, tұp kích, bao vây bót ÿӇ bӭc hàng, phòng ngӵ chӕng càn…trong vòng 3 năm,
ÿѫn vӏ ÿã tham gia 469 trұn, tiêu diӋt 2.730 tên ÿӏch. Ĉһc biӋt, trұn Long Mӻ (15-2-
1974) diӋt 27 tên, bҳt sӕng 23 tên, thu 33 súng; trұn Long Tân (tháng 3-1974) ÿánh thiӋt
hҥi 1 tiӇu ÿoàn cӫa sѭ ÿoàn 18 nguӷ, nhiӅu ÿҥi ÿӝi bҧo an; trұn Long Phú (11-7-1974)
tiêu diӋt hoàn toàn mӝt ÿҥi ÿӝi ÿӏch thu 28 súng các loҥi; trұn ÿѭӡng 23 (9-10-1974),
giӃt và làm bӏ thѭѫng gҫn 100 tên, thu 17 súng.
Trong chiӃn dӏch Hӗ Chí Minh lӏch sӱ, sau khi liên tөc ÿánh ÿӏch ӣ ÿѭӡng 23,
Long Khánh, ÿѭӡng 2, ÿѫn vӏ hành quân vӅ Bà Rӏa ÿánh chiӃm hai chi khu Long ĈiӅn
và Ĉҩt Ĉӓ giҧi phóng Long ĈiӅn, Ĉҩt Ĉӓ cùng nhiӅu ҩp xã thuӝc hai huyӋn này, bao vây
tiêu diӋt tiӇu ÿoàn 327 bҧo an, bҳt sӕng toàn bӝ tiӇu ÿoàn 302 bҧo an, phӕi hӧp cùng vӟi
các ÿѫn vӏ chӫ lӵc tiӃn vӅ tiӃp quҧn VNJng Tàu và côn ÿҧo.
Tӯ năm 1965 ÿӃn năm 1975, tiӇu ÿoàn ÿã:
- Tham gia ÿánh 1000 trұn lӟn nhӓ
- Tiêu diӋt 12.000 tên ÿӏch (có gҫn 2.000 tên Mӻ, Úc) làm bӏ thѭѫng 7.000 tên, bҳt
sӕng hѫn 1.000 tên.
- Phá huӹ 138 xe quân sӵ (có 89 xe tăng, xe bӑc thép), bҳn rѫi, phá huӹ 23 máy bay
và nhiӅu ÿӗn bót, nhà ӣ, kho tàng, ө ngҫm, hàng rào…
- Thu 2.500 súng các loҥi, 100.000 viên ÿҥn và 250 máy thông tin.
Ĉã ÿѭӧc khen thѭӣng:

1.9 Page 9

▲back to top


Ĉѫn vӏ: - Mӝt huân chѭѫng quân công hҥng ba
- Mӝt huân chѭѫng chiӃn công hҥng nhҩt
- 10 huân chѭѫng chiӃn công hҥng hai và ba
- 4 ÿҥi ÿӝi thành ÿӗng quyӃt thҳng
Cá nhân: - Mӝt ÿӗng chí ÿѭӧc tuyên dѭѫng anh hùng
- 46 huân chѭѫng chiӃn công các loҥi
- 1777 bҵng giҩy khen
Ngày 3-6-1976, tiӇu ÿoàn 445 bӝ ÿӝi ÿӏa phѭѫng tӍnh Bà Rӏa-Long Khánh ÿѭӧc vinh
dӵ ÿón nhұn danh hiӋu ĈѪN Vӎ ANH HÙNG LӴC LѬӦNG Vlj TRANG NHÂN
DÂN.
Là lӵc lѭӧng vNJ trang ÿҫu tiên và là “quҧ ÿҩm” cӫa tӍnh, liên tөc trong suӕt gҫn 20
năm chiӃn ÿҩu, trѭӣng thành trên ÿӏa bàn vô cùng ác liӋt, tiӇu ÿoàn 445 nәi lên nhѭ mӝt
ÿӍnh cao cӫa chӫ nghƭa anh hùng cách mҥng trong sáng. Tұp thӇ cán bӝ, chiӃn sƭ cӫa tiӇu
ÿoàn ÿã mӝt lòng son sҳt tin tѭӣng vào sӵ lãnh ÿҥo cӫa Ĉҧng vѭӧt qua muôn vàn gian
khә, hy sinh ÿӇ xây dӵng và chiӃn ÿҩu, xây ÿҳp lên nhӳng truyӅn thӕng vҿ vang.
Ĉó là ý chí quyӃt chiӃn quyӃt thҳng, tinh thҫn khҳc phөc khó khăn ÿӇ chiӃn ÿҩu quân
thù trong bҩt cӭ hoàn cҧnh nào. Dù phҧi chiӃn ÿҩu trong ÿiӅu kiӋn vô cùng khó khăn ác
liӋt, phҧi ÿӑ sӭc vӟi hҫu hӃt các ÿӕi tѭӧng sӯng sӓ nhҩt cӫa kҿ thù, bӏ cách ly khӓi quҫn
chúng, ÿѫn vӏ vҩn bám trө vӳng vàng, liên tөc chiӃn công giáng cho ÿӏch nhӳng ÿòn thҩt
bҥi thҧm hҥi, lҫn lѭӧt ÿánh bҥi các chiӃn thuұt chiӃn tranh cӫa chúng trên ÿӏa bàn tӍnh
Bà Rӏa-Long Khánh.
Ĉó là năng lӵc sáng tҥo, mѭu trí dNJng cҧm, biӃt làm chӫ tình thӃ, làm chӫ chiӃn
trѭӡng, “lҩy ít ÿӏch nhiӅu”, “lҩy chҩt lѭӧng cao thҳng sӕ lѭӧng ÿông”. Mһc dҫu phҧi
chiӃn ÿҩu vӟi kҿ ÿӏch trong tѭѫng quan bӏ áp ÿҧo vӅ sӕ lѭӧng, ÿѫn vӏ vҩn kiên quyӃt chӫ
ÿӝng ÿánh ÿӏch, triӋt ÿӇ lӧi dөng các ѭu thӃ cӫa mình, vұn dөng linh hoҥt nhiӅu hình
thӭc chiӃn thuұt tác chiӃn, ÿánh ÿӏch ÿҥt hiӋu suҩt cao, lұp ÿѭӧc nhӳng thành tích cӵc kǤ
xuҩt sҳc.
Ĉó là ý thӭc vӯa chiӃn ÿҩu vӯa phát triӇn lӵc lѭӧng, không ngӯng cӫng cӕ xây dӵng
tiӇu ÿoàn thành mӝt ÿѫn vӏ vӳng mҥnh toàn diӋn, ÿӫ sӭc ÿӇ hoàn thành các nhiӋm vө
ÿѭӧc giao. Trong ÿiӅu kiӋn ít ÿѭӧc chi viӋn, cung cҩp, ÿѫn vӏ luôn bám chһt vào dân,
dӵa vào dân, cùng vӟi nhân dân chiӃn ÿҩu xây dӵng cѫ sӣ, phát triӇn lӵc lѭӧng, thѭӡng
xuyên thӵc hiӋn phѭѫng châm kӃt hӧp chiӃn ÿҩu vӟi hӑc tұp, kӏp thӡi nghiên cӭu vӟi
kinh nghiӋm ÿӇ nâng cao trình ÿӝ kӻ thuұt, chiӃn thuұt tác chiӃn. Ĉӗng thӡi vӯa chiӃn
ÿҩu vӯa tranh thӫ tăng gia sҧn xuҩt, tӵ túc phҫn lӟn lѭѫng thӵc, thӵc phҭm, chӫ ÿӝng
giҧi quyӃt nhu cҫu ăn, mһc, tҥo ÿiӅu kiӋn cho bӝ ÿӝi chiӃn ÿҩu tӕt.
Ĉó là vai trò nòng cӕt cho phong trào ÿҩu tranh ÿӏa phѭѫng và thӵc hiӋn tӕt mӕi ÿoàn
kӃt quân dân cҧ nѭӟc. Ĉѫn vӏ thѭӡng xuyên ÿҭy mҥnh công tác ÿào tҥo, bӗi dѭӥng cán
bӝ cung cҩp cho phong trào ÿӏa phѭѫng, ÿóng góp ÿҳc lӵc trong viӋc cӫng cӕ xây dӵng
và ÿҭy mҥnh phong trào cách mҥng huyӋn, xã, ÿһc biӋt là ӣ hai trӑng ÿiӇm Long Ĉҩt và
Châu Ĉӭc ngay cҧ trong thӡi kǤ ÿӏch bình ÿӏnh ác liӋt nhҩt. Toàn thӇ cán bӝ chiӃn sƭ cӫa
tiӇu ÿoàn luôn luôn nêu cao tҩm gѭѫng sáng vӅ viӋc chҩp hành nghiêm kӹ luұt dân vұn,
ÿѭӧc nhân dân tin yêu, mӃn phөc.

1.10 Page 10

▲back to top


ĈӜI BIӊT ĈӜNG THӎ XÃ LONG KHÁNH
Thӏ xã Long Khánh nҵm trên trөc lӝ ÿѭӡng sӕ 1 cách Sài Gòn 80 km ÿѭӡng bӝ vӅ
phía ÿông bҳc. Tây bҳc thӏ xã là ÿѭӡng sӕ 20 nӕi liӅn vӟi tӍnh Lâm Ĉӗng lên tây nguyên;
nam thӏ xã là ÿѭӡng sӕ 2 nӕi vӟi Bà Rӏa, VNJng Tàu; ÿông bҳc thӏ xã là ÿѭӡng sӕ 3.
Tӯ năm 1965, tӯng bѭӟc ÿӏch tұp trung xây dӵng thӏ xã Long Khánh thành mӝt cӭ
ÿiӇm quân sӵ quan trӑng thuӝc tuyӃn phòng thӫ thӭ ba ӣ phía ÿông bҳc Sài Gòn. Tҥi
ÿây, ÿӏch tұp trung nhiӅu căn cӭ, hұu cӭ quân sӵ quan trӑng, nhiӅu loҥi lӵc lѭӧng: sѭ 18,
thiӃt giáp, pháo binh, bҧo an, dân vӋ, tình báo, cҧnh sát… ÿӇ ÿánh phá cách mҥng. Ĉӝi
biӋt ÿӝng thӏ xã Long Khánh ÿѭӧc thành lұp năm 1965 gӗm 4 ÿӗng chí vӟi nhiӋm vө
ÿánh ÿӏch trong nӝi ô, ÿánh các chӍ huy sӣ, kho tàng hұu cӭ ÿӏch, ÿi ÿôi vӟi nhiӋm vө
diӋt ác phá kìm, ÿánh phá bình ÿӏnh, hӛ trӧ cho phong trào ÿҩu tranh chính trӏ cӫa nhân
dân ÿӏa phѭѫng.
Trong quá trình chiӃn ÿҩu và phát triӇn, do ÿӏa bàn phӭc tҥp, lӵc lѭӧng dày ÿһc, quân
sӕ ÿӝi biӋt ÿӝng nhiӅu lҫn phҧi bә sung, nhѭng thѭӡng xuyên không quá 10 ÿӗng chí.
Nhѭng vӟi quyӃt tâm cao nhҩt, vӟi tinh thҫn mѭu trí, dNJng cҧm, ÿӝi ÿã kiên trì bám trө,
xây dӵng cѫ sӣ tҥo ÿӏa bàn diӋt ÿӏch vӟi hiӋu suҩt cao, hӛ trӧ ÿҳc lӵc cho phong trào ÿҩu
tranh chính trӏ cӫa nhân dân thӏ xã, ÿѭӧc nhân dân tin yêu. Vӟi phѭѫng châm luӗn sâu,
táo bҥo, bҩt ngӡ và phѭѫng thӭc ÿánh biӋt ÿӏch ÿһc công, ÿӝi ÿã giành ÿѭӧc nhiӅu thành
tích xuҩt sҳc. Nәi bұt là các trұn:
Sau nhiӅu ngày ÿiӅu nghiên, ÿêm 11-11-1967, ÿӝi biӋt ÿӝng 6 ÿӗng chí vӟi vNJ khí cá
nhân, B10, vNJ khí tӵ tҥo, ÿã bí mұt tұp kích vào trұn ÿӏa pháo cӫa ÿӏch ngay sát sân bay
vӟi nhiӅu lӟp rào phòng thӫ dày ÿһc. KӃt quҧ ÿánh diӋt hai ÿҥi ÿӝi pháo binh, giӃt 150
tên ÿӏch, phá huӹ hai dãy nhà lính.
Ĉһc biӋt, tӯ 1969 ÿӃn 1971, ÿӏch càn quét ÿánh phá ác liӋt bҵng bom pháo, chҩt ÿӝc
hoá hӑc, biӋt kích, dù phҧi luôn thay ÿәi căn cӭ, ÿӝi vүn tә chӭc nhiӅu trұn ÿánh vào các
cѫ quan ÿҫu não cӫa ÿӏch trong nӝi ô thu nhiӅu thҳng lӧi, hӛ trӧ ÿҳc lӵc cho phong trào
ÿҩu tranh cӫa nhân dân. Trong ÿó có trұn ÿánh vào bӝ chӍ huy lien quân ViӋt – Mӻ.
Bӝ chӍ huy liên quân ViӋt – Mӻ nҵm phía ÿông nam thӏ xã, ÿѭӧc bҧo vӋ chһt chӁ
gӗm nhiӅu lӟp rào kӁm bùng nhùng, gài mìn, trái vӟi hӋ thӕng lô cӕt kiên cӕ, ÿèn pha
chiӃu sáng, xung quanh là các căn cӭ cӫa sѭ 18, khu thiӃt giáp, an ninh quân ÿӝi… Mөc
tiêu ÿánh, ÿӏch phòng thӫ mӝt cách liên hoàn, ÿӝi chӫ trѭѫng vӯa ÿiӅu nghiên vӯa tác
chiӃn nӃu có ÿiӅu kiӋn.
Ĉêm 19-11-1970, 6 chiӃn sƭ biӋt ÿӝng trang bӏ AK, B40, ĈH10 dNJng cҧm khéo léo
vѭӧt qua các vòng rào, lô cӕt gác, các căn cӭ ÿӏch bao quanh, ÿӝt nhұp và tiӃn công
mãnh liӋt vào bӝ chӍ huy liên quân ViӋt – Mӻ. Ta diӋt 13 sƭ quan (tӯ ÿҥi uý ÿӃn ÿҥi tá),
làm bӏ thѭѫng 5 tên khác, phá hѭ hai máy bay lên thҷng. Trұn ÿánh thҳng lӧi ÿã làm ÿҧo
lӝn kӃ hoҥch hành quân cӫa ÿӏch, buӝc chúng phҧi ÿѭa lӵc lѭӧng tӯ ngoài vào trong ÿӇ
ÿӕi phó, nhân dân vô cùng phҩn khӣi và tin tѭӣng.

2 Pages 11-20

▲back to top


2.1 Page 11

▲back to top


Ngoài ra, ÿӝi còn tích cӵc ÿánh ÿӏch bên ngoài bҿ gãy âm mѭu bình ÿӏnh cӫa ÿӏch ӣ
các cҩp ven thӏ xã Long Khánh. Ĉêm 16-8-1972, ÿӝi chia làm 3 tә chiӃn ÿҩu tә chӭc
ÿánh ÿӗn và diӋt lính tiӃp viӋn tҥi ҩp Bҧo Vinh A. 5 giӡ sáng ngày 17-8-1972, ta pháo
vào ÿӗn. ĈӃn 7 giӡ sáng quân ÿӏch tӯ tiӇu khu Long Khánh vào giҧi tӓa, lӑt vào ә phөc
kích mìn cӫa ÿӝi. Ta tiӃn công diӋt mӝt trung ÿӝi bҧo an, tiêu hao hai trung ÿӝi khác, vӟi
17 tên chӃt và 5 tên bӏ thѭѫng, bҳt mӝt tù binh thu hai súng và mӝt máy thông tin.
Ĉêm 15-9-1972, ÿӝi tә chӭc ÿánh theo phѭѫng thӭc ÿһc công vào ÿӗn cҫu Bӕn
Thѭӟc, cách thӏ xã 4 km vӅ phía tây bҳc. Ĉây là ÿӗn bҧo vӋ ÿoҥn ÿѭӡng sҳt Long
Khánh-Bҧo Chánh cӫa ÿӏch, do 2 trung ÿӝi dân vӋ ÿóng giӳ. Sau khi bí mұt vѭӧt qua các
chѭӟng ngҥi vұt, cҳt rào, lúc 24 giӡ ÿӝi bҳt ÿҫu tiӃn công ÿӏch bҵng lӵu ÿҥn. Nәi lên
trong trұn ÿánh này, ÿӝi ÿã dùng vNJ khí ÿӏch, ÿánh ÿӏch ÿҥt hiӋu quҧ cao, huӹ diӋt hoàn
toàn ÿӗn cҫu Bӕn Thѭӟc, diӋt 2 trung ÿӝi dân vӋ 26 tên, làm bӏ thѭѫng 5 tên, thu 5 súng
(có 1 ÿҥi liӅn), 2 máy thông tin và nhiӅu ÿӗ dùng quân sӵ.
Trong chiӃn dӏch NguyӉn HuӋ 1972, ÿӝi tích cӵc tiӃn công ÿӏch trong nӝi ô, ÿánh
ÿӏch bên ngoài hӛ trӧ mҥnh mӁ cho nhân dân các cҩp ven nәi dұy làm chӫ ҩp.
Trong chiӃn dӏch Xuân Lӝc, giҧi phóng thӏ xã Long Khánh, ÿӝi góp phҫn lӟn giҧi
phóng các vùng ven thӏ xã, tҥo ÿӏa bàn cho chӫ lӵc tiӃn công, làm nhiӋm vө trinh sát,
dүn ÿѭӡng bӝ ÿӝi ÿánh các cѫ quan ÿҫu não ÿӏch, dành thҳng lӧi.
Trong 10 năm chiӃn ÿҩu liên tөc, ÿӝi luôn luôn chӫ ÿӝng tiӃn công ÿӏch và tiӃn công
mãnh liӋt, dành nhiӅu thҳng lӧi xuҩt sҳc. Ĉӝi ÿã:
- Ĉánh 292 trұn lӟn, nhӓ, diӋt và làm bӏ thѭѫng 4.491 tên ÿӏch, trong ÿó có 130 tên
Mӻ, 145 sƭ quan các cҩp, tӯ chuҭn uý ÿӃn ÿҥi tá, diӋt 104 tên cҧnh sát các loҥi, 18 tên
tình báo, 2 tên trѭӣng ÿӗn, 6 tên bình ÿӏnh, 2 tên tӅ ҩp ác ôn.
- DiӋt gӑn 1 ÿҥi ÿӝi pháo binh, 1 trung ÿӝi bҧo an, 2 trung ÿӝi dân vӋ, phá rã 3 ÿӝi
phòng vӋ dân sӵ.
- Thu 24 súng các loҥi, 5 máy thông tin, 1 xe Jeep, diӋt 14 xe quân sӵ, phá huӹ 1
khҭu pháo 175 ly, 1 máy ra ÿa, ÿӕt 216.000 lít xăng, 1 nhà chӍ huy sӣ lien quân ViӋt –
Mӻ, 5 dãy nhà cӫa khu pháo, 1 ÿҫu máy xe lӱa, bҳn rѫi 3 máy bay lên thҷng, bҳn cháy 3
chiӃc khác (có 1 chiӃc L19), ÿánh ÿұp 11 lô cӕt, nhà ӣ lính, diӋt mӝt ÿӗn, sau bҵng 5 ÿӗn
(4 ÿӗn cҩp trung ÿӝi).
Trong công tác ÿào tҥo bӗi dѭӥng cán bӝ, chiӃn sƭ, ÿӝi ÿã kӃt nҥp 19 ÿҧng viên, 25
ÿoàn viên; ÿào tҥo 3 cán bӝ ÿҥi ÿӝi, 14 cán bӝ trung ÿӝ, 16 cán bӝ tiӇu ÿӝi, 4 cán bӝ
chính trӏ; xây dӵng ÿѭӧc 1 ÿӝi biӋt ÿӝng mұt gӗm 5 ÿӗng chí.
Ĉӝi ÿã ÿѭӧc khen thѭӣng 12 huân chѭѫng kháng chiӃn (1 hҥng nhҩt, 2 hҥng hai, 9
hҥng 3), 5 năm liӅn ÿҥt danh hiӋu thành ÿӗng quyӃt thҳng.
Ngày 3-6-1976, ÿӝi biӋt ÿӝng thӏ xã Long Khánh ÿѭӧc Quӕc hӝi và Chính phӫ tһng
danh hiӋu ĈѪN Vӎ ANH HÙNG LӴC LѬӦNG Vlj TRANG NHÂN DÂN.
Quá trình chiӃn ÿҩu và chiӃn thҳng vҿ vang cӫa ÿӝi biӋt ÿӝng thӏ xã Long Khánh nәi
lên các ÿһc ÿiӇm truyӅn thӕng sau ÿây:
TuyӋt ÿӕi trung bình, tin tѭӣng vào thҳng lӧi cӫa sӵ nghiӋp cách mҥng, luôn luôn
vӳng vàng trong bҩt cӭ hoàn cҧnh nào, dù khó khăn, ác liӋt vүn kiên trì bám trө, bám ÿӏa

2.2 Page 12

▲back to top


bàn chiӃn ÿҩu, nҳm chҳc tình hình ÿӏch, chӫ ÿӝng tìm sѫ hӣ ÿӏch, tҥo thӡi cѫ, nҳm thӡi
cѫ tiӃn công ÿӏch mãnh liӋt vӟi phѭѫng châm táo bҥo, bí mұt, bҩt ngӡ.
Ĉӗng thӡi vӟi nhiӋm vө bám ÿӏch ÿӇ diӋt ÿӏch, ÿӝi chú trӑng công tác xây dӵng cѫ sӣ
cách mҥng, tin và dӵa vào dân ÿӇ tҥo ÿѭӧc mҥng lѭӟi thông tin, hұu cҫn vӳng chҳc, biӃt
kӃt hӧp 3 mNJi tҥo nên sӭc mҥnh tәng hӧp ÿӇ dành thҳng lӧi.
Có tinh thҫn chҩp hành triӋt ÿӇ các chính sách cӫa Ĉҧng, ý thӭc tә chӭc kӹ luұt cao,
giӳ nghiêm kӹ luұt chiӃn trѭӡng, xây dӵng ÿѭӧc tình ÿoàn kӃt chiӃn ÿҩu tӕt giӳa ÿӗng
ÿӝi, ÿӗng chí, ÿӗng bào.
ĈҤI ĈӜI 34 BӜ ĈӜI ĈӎA PHѬѪNG HUYӊN CHÂU ĈӬC
Ĉҥi ÿӝi 34 bӝ ÿӝi ÿӏa phѭѫng huyӋn Châu Ĉӭc, tӍnh Bà Rӏa-Long Khánh (nay là
huyӋn Châu Thành tӍnh Ĉӗng Nai) ÿѭӧc thành lұp năm 1962, do nhu cҫu phát triӇn cӫa
cuӝc kháng chiӃn, nhҵm ÿҭy mҥnh hoҥt ÿӝng vNJ trang, hӛ trӧ cho phong trào ÿҩu tranh
chính trӏ cӫa huyӋn.
Châu Ĉӭc là mӝt huyӋn trӑng yӃu nҵm trên trөc ÿѭӡng 15 (Sài Gòn ÿi VNJng Tàu)
và ÿѭӡng sӕ 2 (thӏ xã Bà Rӏa ÿi Long Khánh), tây bҳc giáp Long Thành, Biên Hoà; nam
giáp Bà Rӏa, Long ĈiӅn, Ĉҩt Ĉӓ; ÿông giáp Long Khánh. Châu Ĉӭc là nѫi ÿӏch tұp
trung trên quy mô lӟn lӵc lѭӧng quân ÿӝi, chà ÿi, xát lҥi nhiӅu lҫn nhҵm tҥo ÿӏa bàn
chân thang phөc vө cho cuӝc chiӃn tranh xâm lѭӧc cӫa chúng trong suӕt quá trình cuӝc
chiӃn tranh.
Trên mӝt ÿӏa bàn khó khăn, ác liӋt, xa sӵ chi viӋn cӫa trên, ÿѫn vӏ ÿã nêu cao
quyӃt tâm kiên trì bám trө, dNJng cҧm ÿѭѫng ÿҫu vӟi quân viӉn chinh Mӻ, chѭ hҫu Úc,
Thái Lan và quân ngөy, liên tөc ÿánh ÿӏch dành ÿѭӧc nhӳng thҳng lӧi to lӟn, hoàn thành
xuҩt sҳc vai trò “quҧ ÿҩm chӫ lӵc” cӫa huyӋn.
Nәi bұt:
Giai ÿoҥn 1969-1970, ÿӏch tұp trung lӵc lѭӧng bung ra càn quét, dӗn dân vào ҩp
chiӃn lѭӧc, ÿánh phá ác liӋt trên các khu vӵc ÿѭӡng 2, ÿѭӡng 15, quét trҳng các hұu cӭ,
cӱa khҭu, hành lang ÿi lҥi hoҥt ÿӝng cӫa ta. Mһc dù ÿѫn vӏ gһp rҩt nhiӅu khó khăn vӅ
lѭѫng thӵc, thӵc phҭm và vNJ khí, vүn kiên trì bám trө ÿánh ÿӏch, tiêu diӋt hѫn 500 tên,
góp phҫn ÿҭy mҥnh phong trào chiӃn tranh du kích trong huyӋn phát triӇn.
Năm 1973, quân viӉn chinh Mӻ và chѭ hҫu Úc rút, ngөy quyӅn, ngөy quân tăng
cѭӡng hӋ thӕng bình ÿӏnh kìm kҽp và càn quét, lҩn chiӃm, hòng triӋt phá các căn cӭ cách
mҥng cӫa ta. Ĉҥi ÿӝi 34 ÿã tích cӵc chӫ ÿӝng tiӃn công ÿӏch, làm rung chuyӇn toàn bӝ
hӋ thӕng phòng vӋ dân sӵ trên khu vӵc ÿѭӡng 2, ÿѭӡng 15, hӛ trӧ có hiӋu quҧ cho
phong trào nәi dұy diӋt ác, phá kìm, ÿҩu tranh ÿòi quyӅn dân sinh, dân chӫ, ÿòi ÿi lҥi,
bung ra sҧn xuҩt làm ăn. Ĉһc biӋt, tháng 6-1973, ÿѫn vӏ ÿã chiӃn ÿҩu liên tөc hai ngày
ÿêm ÿánh lui hàng chөc ÿӧt phҧn kích cӫa hai tiӇu ÿoàn ÿӏch trong trұn càn vào xã Long
Phѭӟc, diӋt và bҳt sӕng 119 tên, phá tan cuӝc càn cӫa chúng.

2.3 Page 13

▲back to top


Trong chiӃn tranh Hӗ Chí Minh lӏch sӱ, ÿѫn vӏ ÿánh chiӃm chi khu quân sӵ Long
LӉ, Ĉӭc Thҥnh, hoàn thành xuҩt sҳc nhiӋm vө, tҥo ÿiӅu kiӋn mӣ ÿѭӡng cho chӫ lӵc cѫ
ÿӝng ÿánh chiӃm thӏ xã Bà Rӏa.
Qua 13 năm liên tөc chiӃn ÿҩu, ÿѫn vӏ ÿã loҥi khӓi vòng chiӃn gҫn 3.000 tên ÿӏch,
tiêu diӋt gӑn 5 ÿҥi ÿӝi, 9 trung ÿӝi, thu và phá huӹ nhiӅu vNJ khí, phѭѫng tiӋn chiӃn tranh
cӫa ÿӏch.
Cùng vӟi nhiӋm vө chiӃn ÿҩu, ÿѫn vӏ còn góp phҫn tích cӵc vào viӋc tham gia xây
dӵng phong trào du kích ÿӏa phѭѫng, tích cӵc huҩn luyӋn và hӛ trӧ cho dân quân du kích
tác chiӃn ÿánh ÿӏch, làm nòng cӕt cho phong trào ÿҩu tranh chính trӏ sâu rӝng trong ÿӏa
bàn huyӋn.
Ĉҥi ÿӝi 34 còn là mӝt ÿѫn vӏ vӳng mҥnh toàn diӋn, là tҩm gѭѫng sáng vӅ kӹ luұt
chҩp hành mӑi chính sách, ÿoàn kӃt nӝi bӝ, ÿoàn kӃt quân dân, luôn luôn xӭng ÿáng vӟi
niӅm tin cұy cӫa nhân dân.
Vӟi nhӳng thành tích trên, ÿѫn vӏ ÿã ÿѭӧc tһng thѭӣng 4 huân chѭѫng chiӃn công
hҥng 3 và ÿѫn vӏ “Thành ÿӗng quyӃt thҳng”.
Ngày 31-5-1976, ÿҥi ÿӝi 34 bӝ ÿӝi ÿӏa phѭѫng huyӋn Châu Ĉӭc ÿѭӧc vinh dӵ ÿón
nhұn danh hiӋu ĈѪN Vӎ ANH HÙNG LӴC LѬӦNG Vlj TRANG NHÂN DÂN do
quӕc hӝi và chính phӫ tһng.
ĈӜI DÂN QUÂN DU KÍCH XÃ BÌNH LӜC
Xã Bình Lӝc, nay là ҩp Bình Lӝc xã Xuân Bình, huyӋn Xuân Lӝc. Bình Lӝc cách
thӏ xã Long Khánh (nay là thӏ trҩn Xuân Lӝc) 3 km ÿѭӡng chim bay, phía ÿông nam hӧp
cùng hai ҩp Bҧo Vinh, Suӕi Chӗn thành mӝt vành ÿai án ngӳ thӏ xã; phía tây nam là
nông trѭӡng cao su; ÿông và ÿông bҳc giáp rӯng và các vѭӡn cây ăn trái. Dân sӕ Bình
Lӝc 1.200 ngѭӡi (ngày nay hѫn 4.000 ngѭӡi) gӗm 3 dân tӝc Kinh, Hoa, Hoa Nùng, ÿa
sӕ là ngѭӡi Kinh nguyên quán Quҧng Nam, Quҧng Ngãi bӏ ÿӏch xúc tát vào, sinh sӕng
bҵng nghӅ làm rүy và trӗng các loҥi cây công nghiӋp nhѭ cà phê, các loҥi cây ăn trái,
mӝt sӕ là công nhân trӗng cao su.
Bình Lӝc là mӝt trong nhӳng cӱa khҭu hұu cҫn cӫa Thӏ uӹ Long Khánh và HuyӋn
uӹ Xuân Lӝc; là ÿӏa bàn bám trө và tiӃn công cӫa lӵc lѭӧng cách mҥng vào thӏ xã, vì thӃ
ÿӏch cӕ ra sӭc ÿánh phá và ÿàn áp phong trào cách mҥng ӣ Bình Lӝc ÿӇ bҧo vӋ các cѫ
quan ÿҫu não cӫa chúng trong thӏ xã.
Tҥi Bình Lӝc, ÿӏch ÿóng 3 ÿӗn, 2 bót do mӝt ÿҥi ÿӝi bҧo an, hai trung ÿӝi dân vӋ
ÿóng giӳ, mӝt ÿӝi phòng vӋ dân sӵ và mӝt bӝ máy tӅ ҩp. Ĉӏch bӕ trí mҥng lѭӟi tình báo,
gián ÿiӋp tҥi Bình Lӝc dày ÿһc ÿӇ ÿánh phá cѫ sӣ, phong trào cách mҥng. Trong tӯng
ÿӧt ÿӏch tăng cѭӡng thêm sѭ 18 bӝ binh ngөy và lӳ dù 199 Mӻ.
Năm 1964, ÿӝi du kích xã Bình Lӝc thành lұp gӗm 4 ÿӗng chí. Tuy thành lұp
muӝn so vӟi các nѫi khác, nhѭng ÿӝi hình thành vào thӡi ÿiӇm phong trào cách mҥng
lên cao sau chiӃn thҳng Bình Giã. Ĉӝi tұp trung vào nhiӋm vө diӋt ác, phá kìm xây dӵng
cѫ sӣ, ÿánh phá ҩp chiӃn lѭӧc vӟi sӵ hӛ trӧ cӫa lӵc lѭӧng tӍnh, huyӋn. ĈӃn giӳa năm

2.4 Page 14

▲back to top


1965, hàng rào ҩp chiӃn lѭӧc tҥi Bình Lӝc bӏ phá hoàn toàn, xã ÿѭӧc giҧi phóng. Ĉӝi du
kích phát triӇn lên mӝt tiӇu ÿӝi.
Năm 1966, ÿӏch mӣ rӝng thӏ xã Long Khánh, chúng tiӃn hành càn quét, ÿánh phá
Bình Lӝc ÿӇ lұp vành ÿai trҳng. Ngày 3-1-1967, ÿӏch dùng xe ӫi, xe quân sӵ càn sâu vào
xã xúc tát dân ÿi, ÿѭa dân tӯ miӅn Trung vào thay thӃ ÿӇ làm mҩt thӃ bám trө cӫa cán bӝ
và du kích. Tuy gһp khó khăn, toàn ÿӝi du kích vүn bám sát ҩp, gҫn dân vӯa cNJng cӕ cѫ
sӣ vӯa diӋt ác phá kìm.
Ĉêm 5 rҥng 6-12-1968, ÿӝi du kích Bình Lӝc cùng bӝ ÿӝi tӍnh (D445) tiӃn công
bӑn bình ÿӏnh tҥi xã, san bҵng hai ÿӗn ÿӏch, diӋt 75 tên, ÿánh bҥi âm mѭu “bình ÿӏnh cҩp
tӕc” cӫa ÿӏch ӣ xã.
Trong nhӳng năm khó khăn ác liӋt nhҩt (tӯ 1969-1971), do xây dӵng ÿѭӧc cѫ sӣ
và du kích mұt bên trong, ÿӝi du kích Bình Lӝc vүn kӃt hӧp ÿѭӧc bên trong và bên
ngoài, ÿánh ÿӏch có hiӋu quҧ. Tháng 7-1969, mӝt nӳ du kích mұt Bình Lӝc vӟi mӝt quҧ
mìn tӵ tҥo ĈH10 ÿã ÿánh diӋt 25 tên ÿӏch, trong ÿó có hai trung uý và 4 tên chiêu hӗi.
Ngày 24-8-1969, ÿӝi bҿ gãy mӝt trұn càn cӫa lính sѭ 18 ngөy vào xã, diӋt mӝt tiӇu ÿӝi.
Phong trào cách mҥng phát triӇn mҥnh làm bӑn tӅ xã ҩp hoang mang, ban ÿêm ÿӅu trӕn
chҥy vào thӏ xã.
Tӯ năm 1970, ÿӝi du kích xã Bình Lӝc còn mӣ rӝng ÿӏa bàn hoҥt ÿӝng vào nӝi ô
thӏ xã Long Khánh cùng vӟi ÿӝi biӋt ÿӝng và trinh sát vNJ trang thӏ xã gây cho ÿӏch nhiӅu
thiӋt hҥi lӟn, diӋt ác ÿúng ÿӕi tѭӧng, hӛ trӧ phong trào ÿҩu tranh cӫa nhân dân thӏ xã,
ÿұp tan lӡi huênh hoang cӫa ÿӏch “thӏ xã Long Khánh là nѫi an toàn” cӫa chúng.
Ĉêm 25-4-1970, 3 du kích mұt Bình Lӝc vӟi hai quҧ lӵa ÿҥn, ÿánh vào mӝt quán
ăn trong nӝi ô thӏ xã diӋt 40 tên ÿӏch, trong ÿó có hai ÿҥi uý, 3 tên bình ÿӏnh cùng bӑn
CIA Mӻ.
Tháng 2-1971, du kích Bình Lӝc (kӃt hӧp lӝ và mұt) tұp kích bót Bình Lӝc, diӋt
gӑn mӝt trung ÿӝi và mӝt tiӇu ÿӝi dân vӋ, thu 5 súng, 1 máy thông tin PRC 25, ÿánh tan
rã ÿӝi phòng vӋ dân sӵ.
Tháng 3-1971, bҵng lӕi ÿánh biӋt ÿӝng, 3 du kích mұt Bình Lӝc dùng lӵu ÿҥn
ÿánh diӋt 47 sƭ quan Mӻ tҥi rҥp hát Ĉӗng Tâm.
Trong chiӃn dӏch NguyӉn HuӋ 1972, ÿӝi du kích Bình Lӝc ÿҭy mҥnh hoҥt ÿӝng
vNJ trang diӋt ác bên trong, ÿánh ÿӏch bên ngoài tҥo ÿiӅu kiӋn cho nhân dân ÿҩu tranh vӟi
ÿӏch.
Tháng 5-1972, ÿӝi diӋt tên Thѫ, trѭӣng ҩp ác ôn, chӍ cách ÿӗn giһc 200 mét, giӳa
ban ngày. Tên trѭӣng ҩp khác vӯa vào thay thӃ, cNJng bӏ du kích diӋt cùng hai tên bình
ÿӏnh. Ta hoàn toàn làm chӫ xã vӅ ÿêm.
Tháng 9-1972, ÿӝi du kích kӃt hӧp vӟi cѫ sӣ bên trong dùng 3 mNJi bao vây ÿӏch
trong các ÿӗn bót. Vӯa tұp kích, phөc kích vӯa phát loa hù dӑa, gӑi ÿӏch ra hàng. Suӕt
mӝt tháng ÿӝi ÿã diӋt 20 tên (có 1 thiӃu tá), phá huӹ mӝt xe Jeep, bӭc rút 1 ÿӗn, 2 bót do
mӝt ÿҥi ÿӝi bҧo an và 2 trung ÿӝi dân vӋ ÿóng giӳ. Ta giҧi phóng Bình Lӝc trong 2
tháng.

2.5 Page 15

▲back to top


Vӟi tinh thҫn tӵ lӵc, dùng vNJ khí ÿӏch diӋt ÿӏch. Du kích Bình Lӝc dùng ÿҫu ÿҥn pháo
105 ly gҳn ngòi nә tӵ ÿӝng ÿӇ gài, ÿánh ÿӏch. Ngày 2-12-1972, ÿӏch ÿi càn phát hiӋn,
chúng vӯa cҳt dây nhҩc trái lên thì nә, mӝt trung ÿӝi ÿӏch 12 tên bӏ diӋt gӑn.
Kiên quyӃt ÿánh ÿӏch chӕng lҩn chiӃm vùng ta làm chӫ, ÿêm 19-12-1972, sau
nhiӅu ngày nghiên cӭu, ÿӝi dùng H20 cҧi tiӃn vӟi bӋ phóng bҵng cây và mӕi ÿiӋn nә
chұm, phóng vào ÿӗn ÿӏch chӍ cách 80 mét, ÿánh sұp 2 lô cӕt mӟi xây, diӋt 19 tên, huӹ
mӝt cӕi 60 ly và mӝt ÿҥi liên.
Sau HiӋp ÿӏnh Pa-ri, ÿӝi du kích Bình Lӝc vӯa ÿánh ÿӏch lҩn chiӃm bên ngoài,
vӯa tә chӭc diӋt ác bên trong, bҧo vӋ ÿѭӧc vùng giҧi phóng. Trong 6 tháng ÿҫu năm
1973, ÿӝi ÿã 15 lҫn ÿánh ÿӏch vi phҥm HiӋp ÿӏnh, diӋt và làm bӏ thѭѫng 81 tên, tiêu hao
mӝt ÿҥi ÿӝi bҧo an sӕ 812, 1 trung ÿӝi cҧnh sát, diӋt 2 nӳ thám bҧo, bҳt sӕng 1 tên gián
ÿiӋp, thu nhiӅu vNJ khí. Song song vӟi nhiӋm vө tҩn công ÿӏch, ÿӝi tích cӵc góp phҫn xây
dӵng vùng giҧi phóng ӣ xã vӳng chҳc có tӯ 100 ÿӃn 200 gia ÿình, có trѭӡng hӑc và tӫ
thuӕc phөc vө, әn ÿӏnh ÿѭӧc sҧn xuҩt và ÿӡi sӕng nhân dân.
Tháng 2-1975, Thӏ uӹ Long Khánh chӫ trѭѫng gӥ ÿӗn bót ÿӏch, giҧi phóng các xã
ven, tҥo ÿӏa bàn cho lӵc lѭӧng chӫ lӵc tiӃn công vào thӏ xã. Ĉӝi du kích Bình Lӝc kӃt
hӧp cѫ sӣ bên trong tiӃn hành vây lҩn ÿӏch trong ÿӗn bót; tә chӭc tӯng tӕp dân cho “di
tҧn ngѭӧc” tӯ trong rүy ra, phao tin quân giҧi phóng chuҭn bӏ ÿánh ÿӗn làm ÿӏch hoang
mang; lҩy máy cày cӫa dân cho nә máy, giҧ làm xe tăng hù dӑa ÿӏch. Cuӕi tháng 3-
1975, bӑn bҧo an, dân vӋ ӣ Bình Lӝc bӓ dӗn, bót rút chҥy vào thӏ xã Long Khánh.
Giҧi phóng Bình Lӝc, quân dân xã Bình Lӝc ÿã góp phҫn tҥo ÿiӅu kiӋn thuұn lӧi
cho bӝ ÿӝi chӫ lӵc tiӃn công giҧi phóng hoàn toàn thӏ xã Long Khánh.
ChӍ tính trong 3 năm tӯ 1970 ÿӃn tháng 6-1973, ÿӝi du kích bình Lӝc ÿã:
- Tác chiӃn 150 trұn.
- DiӋt 930 tên ÿӏch các loҥi, trong ÿó có 99 Mӻ, 30 sƭ quan ÿӏch tӯ cҩp uӹ ÿӃn cҩp
tá.
- DiӋt 32 tên tӅ xã, ҩp, 34 tên cҧnh sát, bình ÿӏnh
- Bҳt sӕng 10 tên gián ÿiӋp, tình báo.
- Phá huӹ 17 xe quân sӵ, thu nhiӅu vNJ khí, ÿҥn dѭӧc và ÿӗ dùng quân sӵ.
- Tháo gӥ 15 quҧ mìn, hàng trăm lӵu ÿҥn ÿӇ ÿánh ÿӏch.
- Vұn ÿӝng 40 thanh niên tòng quân, phát triӇn thêm nhiӅu ÿҧng viên, ÿoàn viên.
Trong 3 năm 1970, 1971, 1972, ÿӝi du kích xã Bình Lӝc ÿã ÿѭӧc tһng thѭӣng:
- 17 huân chѭѫng chiӃn công cho tұp thӇ và cá nhân (gӗm 6 huân chѭѫng chiӃn
công hҥng II, 11 huân chѭѫng chiӃn công hҥng III).
- Mӝt cӡ 10 năm vҿ vang
- Mӝt cӡ luân lѭu vӅ phong trào du kích chiӃn tranh khá nhҩt năm 1972, mӝt cӡ
Phҥm Văn Cӝi.
- 13 huy hiӋu dNJng sƭ các loҥi
- 50 bҵng khen, giҩy khen.
- 1 chiӃn sƭ thi ÿua cҩp quân khu.

2.6 Page 16

▲back to top


Ĉһc biӋt năm 1978, liӋt sƭ Lê A, nguyên xã ÿӝi trѭӣng ÿӝi du kích Bình Lӝc ÿã
ÿѭӧc truy tһng danh hiӋu “ĈѪN Vӎ ANH HÙNG LӴC LѬӦNG Vlj TRANG NHÂN
DÂN”.
Vӟi nhӳng thành tích ÿҥt ÿѭӧc trong 10 năm chiӃn ÿҩu, chiӃn thҳng vҿ vang,
tháng 6-1976, ÿӝi du kích xã Bình Lӝc vinh dӵ ÿѭӧc Quӕc hӝi và Chính phӫ tһng danh
hiӋu “ĈѪN Vӎ ANH HÙNG LӴC LѬӦNG Vlj TRANG NHÂN DÂN”.
Quá trình chiӃn ÿҩu ӣ mӝt ÿӏa bàn vùng ven thӏ xã, ÿӝi du kích xã Bình Lӝc ÿã tҥo
ÿѭӧc mӝt vành ÿai diӋt ÿӏch có hiӋu quҧ, hӛ trӧ cho phong trào ÿҩu tranh cӫa nhân dân.
Ĉӝi ÿã xây dӵng nên nhӳng truyӅn thӕng và kinh nghiӋm tӕt:
Luôn luôn xác ÿӏnh ÿѭӧc nhiӋm vө và vai trò nòng cӕt cӫa mình trong phong trào
ÿҩu tranh cách mҥng tҥi xã. Tӯ ÿó toàn ÿӝi ÿã luôn luôn kiên ÿӏnh lұp trѭӡng cách mҥng
trong suӕt quá trình chiӃn ÿҩu.
QuyӃt tâm chiӃn ÿҩu cao, luôn luôn tiӃn công ÿӏch. BiӃt tҥo nên sӭc mҥng tәng
hӧp bҵng cách vұn dөng tӕt phѭѫng châm ÿҩu tranh 3 mNJi, kӃt hӧp 2 lӵc lѭӧng bên
trong và bên ngoài, kӃt hӧp hai nhiӋm vө chӕng lҩn chiӃm và bình ÿӏnh cӫa ÿӏch.
Quan hӋ chһt chӁ vӟi quҫn chúng, thӵc hiӋn tӕt chính sách dân vұn cӫa Ĉҧng. BiӃt
dùng truyӅn thӕng ÿӇ giáo dөc tinh thҫn ÿoàn kӃt trong nӝi bӝ, trong các dân tӝc ÿӇ xây
dӵng cѫ sӣ nòng cӕt trong xã, ҩp.
Phát huy tӕt tinh thҫn tӵ lӵc, tӵ cѭӡng, không ngӯng rèn luyӋn kӻ thuұt, chiӃn
thuұt, chiӃn ÿҩu, tӵ tìm và chӃ tҥo vNJ khí ÿánh ÿӏch ÿҥt hiӋu quҧ cao, xây dӵng phát triӇn
ÿӝi vӳng mҥnh.
LӴC LѬӦNG Vlj TRANG NHÂN DÂN HUYӊN CHÂU ĈӬC
HuyӋn Châu Ĉӭc thuӝc tӍnh Bà Rӏa-Long Khánh cNJ, nay là huyӋn Châu Thành,
tӍnh Ĉӗng Nai, cách Sài Gòn 90 km vӅ phía ÿông bҳc, bҳc giáp huyӋn Long Ĉҩt, ÿông
nam là ÿѭӡng 15 nӕi liӅn VNJng Tàu, tây bҳc giáp huyӋn Xuân Lӝc. Nҵm giӳa hai trөc
ÿѭӡng sӕ 2 (Bà Rӏa-Xuân Lӝc) và 15 (Bà Rӏa-VNJng Tàu), là mӝt ÿӏa bàn vӟi 3 vùng
chiӃn lѭӧc rӯng núi, ÿӗng bҵng, thӏ xã, thӏ trҩn. Do ÿó, Châu Ĉӭc có vӏ trí quan trӑng, là
ÿӏa bàn lên thang và xuӕng thang cӫa Mӻ và chѭ hҫu ӣ Bà Rӏa-Long Khánh, thuӝc tuyӃn
phòng thӫ tӯ xa cӫa ÿӏch ӣ phía ÿông bҳc Sài Gòn. Trong suӕt quá trình chӕng Mӻ,
Châu Ĉӭc là mӝt trong hai trӑng ÿiӇm ÿánh phá bình ÿӏnh cӫa ÿӏch ӣ Bà Rӏa – Long
Khánh.
Châu Ĉӭc có 12 xã, 72,000 dân trong ÿó có hѫn 3000 ngѭӡi dân Châu Ro, hҫu hӃt
là công nhân các nông trѭӡng cao su dӑc ÿѭӡng 2 và 15. Nhân dân ӣ ÿây có truyӅn
thӕng cách mҥng tӯ trong kháng chiӃn chӕng Pháp.
Lӵc lѭӧng ÿӏch tҥi ÿây gӗm hai chi khu Hòa Long và Ĉӭc Thҥnh, 2 yӃu khu Suӕi
NghӋ và Phѭӟc Biên, hai trұn ÿӏa pháo có tӯ 20 ÿӃn 30 khҭu pháo. Dӑc ÿѭӡng 2 và 15,
ÿӏch bӕ trí hӋ thӕng ÿӗn bót dày ÿһc, thѭӡng xuyên có mӝt tiӇu ÿoàn bҧo an, 1 ÿҥi ÿӝi
biӋt ÿӝng, 1 tiӇu ÿoàn Thái Lan, 1 ÿӃn 2 tiӇu ÿoàn thuӝc chiӃn ÿoàn Hoàng gia Úc, 1 tiӇu
ÿoàn Mӻ, 1 trұn ÿӏa pháo Tân Tây Lan 20 khҭu. Tӯng lúc, ÿӏch tăng cѭӡng 1 tiӇu ÿoàn

2.7 Page 17

▲back to top


lính nhҧy dù, 1 ÿӃn 2 chiӃn ÿoàn cӫa sѭ 18 ngөy, 1 thiӃt ÿoàn xe tăng, xe bӑc thép Mӻ.
Ӣ thӡi kǤ cao ÿiӇm tӯ 1969-1971, lӵc lѭӧng lên hѫn 20.000 tên.
Lӵc lѭӧng vNJ trang huyӋn Châu Ĉӭc ÿѭӧc hình thành trong phong trào Ĉӗng
Khӣi 1960, làm nòng cӕt cho phong trào diӋt ác phá kìm, phong trào ÿҩu tranh chính trӏ
cӫa quҫn chúng. Trong nhӳng năm 1960-1961, lӵc lѭӧng vNJ trang huyӋn ÿҭy mҥnh diӋt
ác phá kìm tҥi Hoà Long, Long Phѭӟc tác ÿӝng mҥnh làm lӓng, rã bӝ máy tӅ ngөy, phát
ÿӝng quҫn chúng nәi trӕng, mõ bao vây ÿӏch, giҧi phóng nhiӅu xã, ҩp. Ĉһc biӋt, tҥi Long
Phѭӟc, lӵc lѭӧng vNJ trang làm nòng cӕt trong viӋc khôi phөc và phát triӇn ÿӏa ÿҥo, ÿánh
ÿӏch dành thҳng lӧi lӟn. Nәi bұt trong năm 1963, lӵc lѭӧng vNJ trang huyӋn ÿã chұn ÿánh
mӝt tiӇu ÿoàn biӋt ÿӝng quân ngөy tҥi Cây Căm, diӋt 38 tên, thu 5 súng, sau ÿó phӕi hӧp
vӟi ÿҥi ÿӝi, 45 bӝ ÿӝi ÿӏa phѭѫng tӍnh Bà Rӏa – Long Khánh, bám trө ÿӏa ÿҥo ÿánh ÿӏch
tҥi Long Phѭӟc bӁ gãy âm mѭu cӫa ÿӏch lҩn chiӃm vùng giҧi phóng, diӋt gҫn 1.000 tên.
Sau chiӃn thҳng này, lӵc lѭӧng vNJ trang huyӋn phát triӇn lên thành mӝt ÿҥi ÿӝi, các xã
ÿӅu có tӯ 1 tiӇu ÿӝi dân quân du kích, riêng xã Ngãi Giao có 1 trung ÿӝi.
Trong năm 1964, lӵc lѭӧng vNJ trang huyӋn liên tөc tiӃn công bӁ gãy các cuӝc càn
quét cӫa ÿӏch vào căn cӭ, phát ÿӝng và cùng nhân dân toàn huyӋn nәi dұy và ÿánh phá
ҩp chiӃn lѭӧc, ÿӃn cuӕi năm 1964, huyӋn Châu Ĉӭc giҧi phóng nhiӅu xã trên ÿѭӡng 2 và
cùng huyӋn Long Ĉҩt mӣ rӝng ÿӏa bàn ÿӭng chân và hұu cҫn phөc vө tích cӵc cho bӝ
ÿӝi chӫ lӵc giành thҳng lӧi to lӟn trong chiӃn dӏch Bình Giã (cuӕi năm 1961 ÿҫu năm
1965).
Thҩt bҥi trong chiӃn tranh ÿһc biӋt, ÿӃ quӕc Mӻ ӗ ҥt ÿә quân vào miӅn Nam. Tҥi
Châu Ĉӭc, ÿӏch tұp trong lӵc lѭӧng ÿánh phá, lҩn chiӃm vùng giҧi phóng nhҵm mөc
ÿích lұp căn cӭ cho bӑn chѭ hҫu Úc ӣ vùng sông Cҫu, núi Ĉҩt (ÿѭӡng 2). Tӯ ngày 16-5
ÿӃn 4-6-1966, ÿӏch huy ÿӝng lӳ dù 173 Mӻ kӃt hӧp lính ÿánh thuêu Úc, 1 tiӇu ÿoàn pháo
Tân Tây Lan cùng hàng trăm máy bay, xe cѫ giӟi yӇm trӧ mӣ cuӝc càn lӟn vào xã Long
Phѭӟc. Lӵc lѭӧng vNJ trang huyӋn Châu Ĉӭc phӕi hӧp cùng chӫ lӵc tӍnh, dӵc vào ÿӏa
ÿҥo và các cҩp xã chiӃn ÿҩu, kӃt hӧp 3 mNJi tiӃn công, ÿã ÿánh trҧ và tiêu diӋt 1020 tên
ÿӏch, trong ÿó có 955 Mӻ, bҳn rѫi phá hӫy 15 máy bay, diӋt 6 xe quân sӵ (có 4 xe bӑc
thép M-113).
Trong cuӝc tәng tiӃn công nәi dұy xuân Mұu Thân 1968, lӵc lѭӧng vNJ trang
huyӋn tiӃn công vào hai chi khu Ĉӭc Thҥnh và Long LӉ, bám trө vùng ven, ÿánh ÿӏch
phҧn kích, diӋt 150 tên ÿӏch. Tҥi các ÿӏa phѭѫng, các sӣ cao su, các ÿӝi du kích cùng
nhân dân tiӃn công ÿӏch làm chӫ có mӭc ÿӝ các xã ҩp. Hàng trăm quҫn chúng xuӕng
ÿѭӡng ÿҳp mô, phá ÿѭӡng, cҳt ÿӭt giao thông ÿӏch trên các ÿѭӡng 2, 15.
Tӯ năm 1969, ÿӏch tұp trung ÿánh phá Châu Ĉӭc ác liӋt bҵng biӋt kích Úc, kӃt
hӧp chҩt ÿӝc hóa hӑc và bom, pháo, xe cѫ giӟi ӫi phá huӹ diӋt ÿӏa bàn làm căn cӭ nhiӅu
huyӋn phҧi luôn lyôn thay ÿәi, gây cho ta nhiӅu thiӋt hҥi, khó khăn, nhҩt là vӅ lѭѫng
thӵc, thӵc phҭm, có lúc hàng mҩy tháng ròng phҧi ăn rau rӯng quҧ dҥi thay cѫm. Lӵc
lѭӧng vNJ trang huyӋn Châu Ĉӭc tuy sӕ lѭӧng ít, vҩn kiên cѭӡng bám trө trong dân ӣ các
xã Ngãi Giao, Hòa Long, Phѭӟc Thái ÿӇ giҧi quyӃt hұu cҫn, diӋt ác, phá kìm, cho nhân
dân bung ra sҧn xuҩt. Ĉѭӧc sӵ chi viӋn cӫa tӍnh, ÿӃn 6 tháng ÿҫu năm 1971, huyӋn ÿã

2.8 Page 18

▲back to top


xây dӵng lҥi ÿѭӧc hai ÿҥi ÿӝi vNJ trang (1 ÿҥi ÿӝi bӝ binh, 1 ÿҥi ÿӝi công binh), 1 trung
ÿӝi trinh sát, các ÿӝi du kích xã có tӯ 3 ÿӃn 8 ÿӗng chí.
Trong chiӃn dӏch NguyӉn HuӋ và suӕt năm 1972, lӵc lѭӧng vNJ trang huyӋn cùng
nhân dân liên tөc tiӃn công và nәi dұy ÿánh phá ÿӏch bình ÿӏnh trên ÿѭӡng hai, nhҵm tҥo
thӃ mӣ mҧng, chuyӇn vùng. Trong năm 1972, lӵc lѭӧng vNJ trang huyӋn ÿã ÿánh 170
trұn, diӋt và bҳt sӕng trên 650 tên ÿӏch, thu 14 súng, phá hӫy 17 xe quân sӵ, ÿánh sұp 3
công sӣ xã, phá 4 ө, lô cӕt, kӃt hӧp nӝi tuyӃn ÿánh rã hai ÿӝi phòng vӋ dân sӵ ӣ Hòa
Long, Phѭӟc Thái, giҧi phóng hai xã Ĉѭӡng Cùng, Kim Long.
Sau khi hiӋp ÿӏnh Pa-ri ÿѭӧc ký kӃt, lӵc lѭӧng vNJ trang huyӋn kiên quyӃt chӕng
ÿӏch lҩn chiӃm vùng giҧi phóng. Tҥi ÿiӇm cao suӕi nghӋ, ta ÿánh thiӋt hҥi mӝt ÿҥi ÿӝi
ÿӏch, buӝc chúng phҧi rút chҥy. Ĉi ÿôi vӟi chӕng lҩn chiӃm, nhiӅu lҫn lӵc lѭӧng vNJ
trang huyӋn ÿánh thӑc sâu, diӋt bӑn bình ÿӏnh ngay trong xã ҩp, mӣ thӃ kìm cho nhân
dân bung ra làm ruӝng, rүy, ÿҩu tranh hiӋp ÿӏnh thi hành HiӋp ÿӏnh.
Trong chiӃn dӏch mùa khô 1974-1975, lӵc lѭӧng vNJ trang huyӋn cùng dân quân
du kích và nhân dân dùng 3 mNJi bao vây tiӃn công các ÿӗn bót Cây Sao, Ba Làng, Bình
Ĉa, Ngãi Giao, xây dӵng các chӕt chiӃn ÿҩu ӣ hai ÿҫu ÿѭӡng sӕ 2, góp phҫn cùng chӫ
lӵc trên dành thҳng lӧi trong chiӃn dӏch ÿѭӡng 2, tiêu diӋt nhiӅu sinh lӵc ÿӏch.
Sáng ngày 22-4-1975, lӵc lѭӧng vNJ trang huyӋn chұn ÿánh ÿӏch rút chҥy tӯ Xuân
Lӝc vӅ Bà Rӏa trên ÿѭӡng sӕ 2, diӋt hàng trăm tên ÿӏch, thu nhiӅu ÿӗ dùng quân sӵ, bҳt
sӕng tên ÿҥi tá Phúc, tӍnh trѭӣng Long Khánh, sau ÿó chӫ ÿӝng tiӃn công ÿӏch, phát
ÿӝng nhân dân nәi dұy giҧi phóng hoàn toàn huyӋn nhà.
Tính tӯ 1969 ÿӃn tháng 1-1975, lӵc lѭӧng vNJ trang huyӋn ÿã: loҥi khӓi vòng chiӃn ÿҩu
7.600 tên ÿӏch (có 40 Mӻ và 300 Úc), bҳt sӕng 216 tên, diӋt 36 tên ác ôn các loҥi; diӋt
gӑn 5 trung ÿӝi, ÿánh rã 30 ÿӝi phòng vӋ dân sӵ, bҳt 133 tên; thu 500 súng các loҥi, phá
hӫy 180 xe quân sӵ (có 50 xe tăng, 3 xe bӑc thép), bҳn rѫi 3 máy bay, ÿánh chìm 1 tàu,
ÿánh sұp 50 tua, lô cӕt; thu ÿѭӧc 1.000kg chҩt nә. Ĉӗng thӡi sҧn xuҩt 5500 mìn ÿӏnh
hѭӟng; cҳm 20.000 chông, xây dӵng nhiӅu ҩp chiӃn ÿҩu, ÿӝng viên 111 thanh niên ÿi bӝ
ÿӝi, tә chӭc hѫn 300 cuӝc ÿҩu tranh chính trӏ.
Lӵc lѭӧng vNJ trang huyӋn ÿã ÿѭӧc khen thѭӣng 16 huân chѭѫng chiӃn công giҧi
phóng các hҥng, 1 ÿҥi ÿӝi ÿӏa phѭѫng ÿѭӧc tuyên dѭѫng anh hùng.
Ngày 20-10-1976, lӵc lѭӧng vNJ trang nhân dân huyӋn Châu Ĉӭc ÿѭӧc vinh dӵ
ÿón nhұn danh hiӋu: ĈѪN Vӎ ANH HÙNG LӴC LѬӦNG Vlj TRANG NHÂN DÂN,
do Quӕc hӝi và Chính phӫ tһng.
Suӕt 15 năm chiӃn ÿҩu kiên cѭӡng và vҿ vang, chӏu nhiӅu gian khә, hy sinh, phҧi
chiӃn ÿҩu trên mӝt ÿӏa bàn xa sӵ chi viӋn cӫa trên, lӵc lѭӧng vNJ trang huyӋn Châu Ĉӭc
luôn luôn tin tѭӣng vào sӵ lãnh ÿҥo cӫa Ĉҧng, vào thҳng lӧi cӫa cách mҥng; kiên trì bám
trө ÿӏa bàn vӯa chiӃn ÿҩu vӯa xây dӵng lӵc lѭӧng, cung cҩp cho lӵc lѭӧng trên nhiӅu
chiӃn sƭ, cán bӝ.
Vӟi tѭ tѭӣng tiӃn công, lӵc lѭӧng vNJ trang huyӋn luôn luôn chӫ ÿӝng tiӃn công
ÿӏch, biӃt sӱ dөng hai lӵc lѭӧng, kӃt hӧp 3 mNJi tiӃn công, tҥo thành sӭc mҥnh tәng hӧp
giành thҳng lӧi. Ĉi ÿôi vӟi chiӃn ÿҩu, lӵc lѭӧng vNJ trang huyӋn làm tӕt công tác vұn

2.9 Page 19

▲back to top


ÿӝng quҫn chúng, xây dӵng ÿѭӧc cѫ sӣ cách mҥng vӳng chҳc, làm tai mҳt phөc vө và
giúp ÿӥ lӵc lѭӧng hoàn thành nhiӋm vө.
Luôn luôn chӫ ÿӝng, phát huy tinh thҫn tӵ lӵc tӵ cѭӡng, khҳc phөc mӑi khó khăn,
không trông chӡ ӹ lҥi vào trên, tӵ sѭu tҫm và sҧn xuҩt nhiӅu loҥi vNJ khí ÿáp ӭng yêu cҫu
chiӃn trѭӡng, lҩy vNJ khí ÿӏch ÿánh ÿӏch ÿҥt hiӋu suҩt cao.
ĈӜI TRINH SÁT Vlj TRANG THӎ XÃ LONG KHÁNH
Thӏ xã Long Khánh nҵm trên trөc ÿѭӡng sӕ 1 cách Sài Gòn 80 km ÿѭӡng bӝ vӅ
phía ÿông bҳc. Tây bҳc thӏ xã là ÿѭӡng 20 nӕi liӅn vӟi tӍnh Lâm Ĉӗng, Tây Nguyên.
Nam thӏ xã là ÿѭӡng sӕ 2 nӕi vӟi Bà Rӏa, VNJng Tàu. Ĉông bҳc thӏ xã là ÿѭӡng sӕ 3.
Thӏ xã gӗm có 5 phѭӡng (Xuân Thanh, Xuân An, Xuân Trung, Xuân Hoà, Xuân
Bình) và 3 ҩp ven (Bình Lӝc, Bҧo Vinh A, Bҧo Vinh B). Dân sӕ thӏ xã có 39.436 ngѭӡi
gӗm nhiӅu dân tӝc nhѭ Kinh, Hoa, Nùng, Châu Ro và nhiӅu thành phҫn cѭ dân tӯ nhiӅu
nѫi ÿӃn lұp nghiӋp, sinh sӕng.
Do vӏ trí ÿӏa lý ÿһc biӋt, thӏ xã Long Khánh trӣ thành mӝt trong nhӳng cӭ ÿiӇm
trӑng yӃu nhҩt thuӝc phòng tuyӃn thӭ ba cӫa ÿӏch ӣ phía ÿông-bҳc Sài Gòn, chúng ѭu
tiên tұp trung ӣ ÿây mӝt lӵc lѭӧng chính trӏ và quân sӵ khá lӟn, nhҵm bҵng mӑi giá giӳ
vӳng cӱa ngõ yӃt hҫu này. VӅ chính trӏ ÿӏch tăng cѭӡng bӝ máy ÿàn áp, quҧn lý hành
chính vӟi lӵc lѭӧng mұt vө, cҧnh sát, tұp trung các tôn giáo, ÿҧng phái phҧn ÿӝng (nhѭ
ÿҧng Ĉҥi ViӋt, Dân Chӫ, Cҩp TiӇu, Liên minh dân chӫ xã hӝi, Quӕc Dân ÿҧng) ÿӇ kìm
kҽp nhân dân, ÿánh phá cách mҥng. VӅ quân sӵ, chúng bӕ trí lӵc lѭӧng sѭ ÿoàn 18, thiӃt
giáp, pháo binh, bҧo an, tình báo tiêu khu, cҧnh sát dã chiӃn ӣ khҳp nӝi ngoҥi ô thӏ xã.
Ĉӝi trinh sát vNJ trang thӏ xã ÿѭӧc chính thӭc thành lұp gӗm có 2 ÿӗng chí vào
tháng 5-1968, sau cuӝc tәng tiӃn công và nәi dұy xuân Mұu Thân. Mһc dù lӵc lѭӧng ít,
thiӃu kinh nghiӋm hoҥt ÿӝng, nhѭng vӟi tinh thҫn cách mҥng tiӃn công, dNJng cҧm, mѭu
trí ÿӝi ÿã kiên trì bám ÿҩt, bám dân, tuyên truyӅn xây dӵng cѫ sӣ, lҩy vNJ khí ÿӏch ÿӇ tӵ
trang bӏ, táo bҥo ÿӝt nhұp vào thӏ xã và các vùng ven, chӫ ÿӝng ÿánh ÿӏch, diӋt ác phá
kìm, góp phҫn quan trӑng ÿҭy mҥnh phong trào ÿҩu tranh chính trӏ trong quҫn chúng.
Tháng 7-1970, sau khi bә sung thêm ÿѭӧc 1 ÿӗng chí, ÿӝi ÿã tә chӭc thҳng lӧi
trұn ÿánh tiêu diӋt lên ác ôn Phan Thanh Hoa, mӝt tình báo khét tiӃng quӹ quyӋt, giӳa
ban ngày ӣ gҫn ҩp chiӃn lѭӧc Bҧo Vinh A.
Ngày 12-10-1970, ÿӝi tә chӭc tiêu diӋt NguyӉn Văn Sѫn mӝt tên ÿҫu hàng phҧn
bӝi, ÿã chӍ ÿiӇm và tham gia bҳt bӟ, ÿánh phá cách mҥng gây nhiӅu tӝi ác, nӧ máu ÿӕi
vӟi nhân dân. Thҳng lӧi cӫa hai trұn ÿánh trên ÿã có tác dөng làm cho bӑn ÿӏch chùn lҥi,
quҫn chúng phҩn khӣi tin tѭӣng và sҹn sàng giúp ÿӥ, tҥo ÿiӅu kiӋn cho ÿӝi hoҥt ÿӝng.
Tӯ ÿây ÿӝi trinh sát vNJ trang ÿã có cѫ sӣ bám trө ӣ vùng ven ÿӇ xây dӵng bàn ÿҥp, thӑc
sâu vào nӝi ô thӏ xã.
Tháng 11-1970, ÿӝi tә chӭc mӝt trұn ÿánh lӟn nҵm sâu trong nӝi ô, tiêu diӋt nhiӅu
sinh lӵc ÿӏch. Ĉêm 5-11-1970, ba ÿӗng chí cӫa ÿӝi ÿã cҧi trang vѭӧt qua vành ÿai thӏ xã,
dùng tҥo ÿҥn và súng ÿánh sұp quán Ly Ly diӋt 11 tên ÿӏch gӗm 2 ÿҥi uý Mӻ, 9 sƭ quan

2.10 Page 20

▲back to top


và nguӷ quyӅn cҩp tӍnh cӫa tӍnh Long Khánh. Sau mӝt ngày ém quân lҥi, ÿêm mӗng 5,
ÿӝi tә chӭc rút ra khӓi thӏ xã trӣ vӅ ÿѫn vӏ. Trên ÿѭӡng rút, bӏ lӑt vào ә mìn cӫa ÿӏch, 2
ÿӗng chí bӏ thѭѫng nһng ÿã tình nguyӋn ӣ lҥi chiӃn ÿҩu tiêu diӋt thêm 11 tên gӗm 1 ÿҥi
uý Mӻ, 10 tên bҧo an ngөy và làm bӏ thѭѫng 10 tên bҧo an khác.
Năm 1971, ÿӝi ÿѭӧc bә sung thêm tân binh và tiӃp tөc ÿҭy mҥnh hoҥt ÿӝng, bҳt
sӕng diӃt chӃt, làm bӏ thѭѫng nhiӅu tên tình báo CIA, ác ôn, bҿ gãy âm mѭu bung ra lҩn
ÿҩt dành dân cӫa ÿӏch. Ĉӏch buӝc phҧi co lҥi, hoang mang lo sӧ, không giám tӵ do ÿi lҥi,
ruӗng bӕ, càn quét nhѭ trѭӟc. Ĉӝi ÿҭy mҥnh công tác binh vұn, tuyên truyӅn kêu gӑi, hù
doҥ ÿӏch, ÿҭy mҥnh công tác phát ÿӝng quҫn chúng, xây dӵng cѫ sӣ lӝ và mұt, hình
thành mӝt trұn ÿӏa vӳng chҳc chӕng tình báo, gián ÿiӋp và sҹn sàng ÿҩu tranh vӟi ÿӏch.
Phong trào quҫn chúng lên mҥnh. Ĉӝi còn vұn ÿӝng tә chӭc thҳng lӧi mӝt cuӝc biӇu tình
lӟn gӗm 600 ngѭӡi phҧn ÿӕi ÿӏch bҳn pháo bӯa bãi vào rӯng rүy. Trên cѫ sӣ ÿó, lӵc
lѭӧng cӫa ÿӝi ngày càng lӟn mҥnh, ÿông ÿҧo.
Năm 1972, thӵc hiӋn lӋnh ngӯng bҳn, mӝt bӝ phұn cӫa ÿӝi ÿã anh dNJng chiӃn ÿҩu
dành ÿѭӧc thҳng lӧi trong viӋc giáng trҧ ÿӏch càn quét lҩn chiӃm ӣ khu vӵc ÿông nam thӏ
xã.
Trong chiӃn dӏch Hӗ Chí Minh lӏch sӱ, ÿӝi ÿã góp phҫn xӭng ÿáng vào viӋc bao
vây, tiӃn công và giҧi phóng hoàn toàn thӏ xã vào ngày 21-1-1975, diӋt và bҳt sӕng 151
tên ÿӏch.
Tính ÿӃn tháng tѭ năm 1975, ÿӝi ÿã:
Ĉánh 52 trұn lӟn nhӓ, loҥi khӓi phòng chiӃn ÿҩu 681 tên ÿӏch (tiêu diӋt 506 tên,
làm bӏ thѭѫng 175 tên), trong ÿó hҫu hӃt là bӑn tình báo CIA, tình báo phѭӧng hoàng,
mұt vө, cҧnh sát, thám sát, an ninh quân ÿӝi, bình ÿӏnh, bӑn ÿӝi lӕt tôn giáo, ÿҧng phái
phҧn ÿӝng, bҧo an, tӅ ҩp ác ôn, bӑn chiêu hӗi có nӧ máu vӟi cách mҥng và nhân dân.
Phá huӹ 3 khҭu pháo, 3 máy bay, 6 xe quân sӵ, 3 lô cӕt, 5 toa và 2 ÿҫu máy xe
lӱa.
- Thu 7 xe hon ÿa, xe ÿҥp, 5 súng, 3 tҥc ÿҥn.
- Tә chӭc xây dӵng ÿѭӧc 26 cѫ sӣ mұt, trong ÿó có 10 cѫ sӣ hoҥt ÿӝng trong hàng
ngNJ ÿӏch ӣ ty cҧnh sát, chi cҧnh sát, tӅ xã ҩp, ÿҧng phái chính trӏ, tôn giáo.
Ra ÿӡi chұm, lӵc lѭӧng nhӓ và ít ÿѭӧc ÿào tҥo nghiӋp vө trang bӏ vNJ khí, lҥi hoҥt
ÿӝng trên mӝt ÿӏa bàn phӭc tҥp và xung yӃu cӫa ÿӏch, ÿӝi trinh sát vNJ trang thӏ xã Long
Khánh ÿã vӯa chiӃn ÿҩu vӯa xây dӵng lӵc lѭӧng, tӯng bѭӟc trѭӣng thành. Vӟi tinh thҫn
cách mҥng tiӃn công, không quҧn gian khә hy sinh, ÿӏch giành ÿѭӧc nhӳng thҳng lӧi
quân sӵ có tác dөng to lӟn, xây dӵng ÿѭӧc hӋ thӕng cѫ sӣ cách mҥng sâu rӝng, góp phҫn
ÿҭy mҥnh phong trào ÿҩu tranh chính trӏ lên cao trong toàn thӏ xã.
Vӟi nhӳng thành tích xuҩt sҳc trên, ÿӝi ÿã ÿѭӧc khen thѭӣng:
- Hai huân chѭѫng chiӃn công hҥng hai
- Mӝt huân chѭѫng chiӃn công hҥng 3
- Mӝt huy chѭѫng chiӃn công hҥng nhҩt
- 8 bҵng khen, giҩy khen cҩp tӍnh, huyӋn.
Và năm 1976, ÿӝi ÿѭӧc vinh dӵ ÿón nhұn danh hiӋu: ĈѪN Vӎ ANH HÙNG LӴC
LѬӦNG Vlj TRANG NHÂN DÂN.