Dong Nai nhung don vi anh hung 2-3 :: Books 2010

Expand document

Collapse document

Dong Nai nhung don vi anh hung 2-3

1 Pages 1-10

1.1 Page 1

1.2 Page 2

1.3 Page 3

1.4 Page 4

1.5 Page 5

1.6 Page 6

1.7 Page 7

1.8 Page 8

1.9 Page 9

1.10 Page 10

2 Pages 11-20

2.1 Page 11

2.2 Page 12

2.3 Page 13

2.4 Page 14

2.5 Page 15

2.6 Page 16

2.7 Page 17

2.8 Page 18

2.9 Page 19

2.10 Page 20

Dong Nai nhung don vi anh hung 2-3

1 Pages 1-10

▲back to top

1.1 Page 1

▲back to top

Quá trình hoҥt ÿӝng cӫa ÿӝi trinh sát vǊ trang thӏ xã Long Khánh trong hѫn 7 năm, ÿã

nәi lên nhӳng ÿһc ÿiӇm truyӅn thӕng sau ÿây:

TuyӋt ÿӕi trung thành và tin tѭӣng vào thҳng lӧi cӫa sӵ nghiӋp cách mҥng, dù gian

khә hy sinh vҩn không nҧn lòng, kiên trì bám trө ÿӏa bàn, vӯa chiӃn ÿҩu, vӯa ra sӭc xây

dӵng cӫng cӕ lӵc lѭӧng, tӵ huҩn luyӋn và trang bӏ vǊ khí ÿѭa lӵc lѭӧng cӫa ÿӝi ngày

mӝt trѭӣng thành.

Chӫ ÿӝng tiӃn công ÿӏch, táo bҥo, mѭu trí dǊng cҧm trong chiӃn ÿҩu và chiӃn ÿҩu có

hiӋu quҧ cao.

Vӯa chiӃn ÿҩu, vӯa ÿҭy mҥnh công tác phát ÿӝng quҫn chúng, gây dӵng hӋ thӕng cѫ

sӣ rӝng lӟn và phát huy tӕt tác dөng cӫa hӋ thӕng cѫ sӣ cách mҥng, tҥo ÿiӅu kiӋn thúc

ÿҭy mҥnh mӁ phong trào ÿҩu tranh chính trӏ cӫa quҫn chúng. Làm tӕt công tác binh vұn,

tuyên truyӅn giáo dөc, ÿӗng thӡi cҧnh cáo ÿӏch, làm tan rã dҫn hӋ thӕng chính quyӅn

ÿӏch. Phát hiӋn xây dӵng ÿѭӧc nhiӅu cѫ sӣ cách mҥng trong hàng ngǊ ÿӏch, tҥo ÿiӅu kiӋn

thuұn lӧi cho hoҥt ÿӝng cӫa ÿӝi.

LӴC LѬӦNG Vǉ TRANG NHÂN DÂN TӌNH BÀ RӎA-LONG

KHÁNH

TӍnh Bà Rӏa – Long Khánh cǊ nҵm vӅ phía ÿông tӍnh Ĉӗng Nai, ÿông bҳc giáp tӍnh

Bình Tuy cǊ, ÿông nam giáp biӇn. Toàn tӍnh có 5 huyӋn, hai thӏ xã vӟi ÿһc ÿiӇm ÿӏa hình

phӭc tҥp có ÿӫ rӯng, núi, ÿӗng bҵng, bӡ biӇn và các tuyӃn ÿѭӡng giao thông thuӹ, bӝ

chiӃn lѭӧc nhѭ ÿѭӡng sӕ 1, ÿѭӡng 2, ÿѭӡng 15, ÿѭӡng 20, ÿѭӡng 23, 52, cҧng VǊng

Tàu, sông Lӗng Tàu. Vӟi ÿһc ÿiӇm ÿӏa hình nhѭ vұy, Bà Rӏa – Long Khánh giӳ mӝt vӏ

trí chiӃn lѭӧc quan trӑng ӣ miӅn Ĉông Nam Bӝ, nhѭng nҵm ӣ vùng sâu, sa sӵ chi viӋn

cӫa trên, chӏu nhiӅu gian khә ác liӋt.

Ĉӕi vӟi ÿӏch, Bà Rӏa – Long Khánh là trӑng ÿiӇm quan trӑng nҵm trên tuyӃn phòng

thӫ tӯ xa cӫa Sài Gòn vӅ hѭӟng ÿông bҳc và ÿông nam, là vӏ trí chân thang cӫa quân

viӉn chinh Mӻ và chѭ hҫu trong suӕt cuӝc chiӃn tranh. Chúng tung vào nѫi ÿây mӝt lӵc

lѭӧng quân khá ÿông, ÿѭӧc trang bӏ vǊ khí hiӋn ÿҥi, trong ÿó có nhӳng ÿѫn vӏ thiӋn

chiӃn Mӻ nhѭ sѭ ÿoàn bӝ binh sӕ 9, lӳ ÿoàn dù 173, lӳ ÿoàn bӝ binh nhҽ 199, sѭ ÿoàn

25, sѭ ÿoàn “tia chӟp nhiӋt ÿӟi”, trung ÿoàn kӷ binh thiӃt giáp 11, chiӃn ÿoàn Hoàng Gia

Úc, sѭ ÿoàn 18 ngөy, nhiӅu liên ÿoàn biӋt ÿӝng quân, hàng chөc tiӇu ÿoàn bҧo an… vӟi

nhӳng thӫ ÿoҥn ÿánh phá cách mҥng vô cùng nham hiӇm, tàn bҥo.

Nhân dân Bà Rӏa-Long Khánh vӟi sӕ lѭӧng lӟn công nhân cao su, vӕn có truyӅn

thӕng cách mҥng tӯ trong kháng chiӃn chӕng Pháp, ÿã kiên cѭӡng ÿӭng vӳng trên mҧnh

ÿҩt cӫa mình, vұn dөng ÿúng ÿҳn và sáng tҥo ÿѭӡng lӕi chiӃn tranh nhân dân cӫa Ĉҧng,

vӯa chiӃn ÿҩu, vӯa xây dӵng lӵc lѭӧng, hoàn thành xuҩt sҳc mӑi nhiӋm vө, góp phҫn

xӭng ÿáng vào thҳng lӧi cuӝc tәng tiӃn công và nәi dұy mùa xuân 1975.

Sau hiӋp ÿӏnh Giѫ-ne-vѫ, mһc dù ÿӏch khӫng bӕ ác liӋt nhҵm huӹ diӋt nhӳng căn cӭ

ÿӏa cách mҥng, nhân dân Bà Rӏa-Long Khánh vүn bám sát sӵ lãnh ÿҥo cӫa Ĉҧng, tích

cӵc ÿҩu tranh ÿòi quyӅn dân sinh, dân chӫ, chӕng tӕ cӝng, trҧ thù ngѭӡi kháng chiӃn,

1.2 Page 2

▲back to top

ÿòi hiӋp thѭѫng, tәng tuyӇn cӱ thӕng nhҩt nѭӟc nhà. Tiêu biӇu nhҩt là cuӝc ÿҩu tranh

cӫa 500 quҫn chúng ӣ Xuyên Mӝc.

Ĉҫu năm 1960, nhӳng ÿѫn vӏ vǊ trang ÿҫu tiên cӫa tӍnh ÿѭӧc thành lұp. Ĉó là các ÿҥi

ÿӝi 40, 45 và tiӃp sau ÿó là hàng loҥt ÿѫn vӏ vǊ trang khác, dân quân du kích huyӋn, ҩp

liên tiӃp ra ÿӡi. Phong trào ÿҩu tranh chӕng Mӻ, ngөy cӫa tӍnh bѭӟc sang mӝt thӡi kǤ

mӟi. Tӯ 1960 ÿӃn năm 1961, phong trào du kích chiӃn tranh phát triӇn rӝng khҳp trong

toàn tӍnh, chӫ yӃu ÿánh phá các ҩp chiӃn lѭӧc, kӃt quҧ ÿã tӵ giҧi phóng 14 xã, tҥo ÿӏa

bàn ÿӭng chân cho chӫ lӵc ta mӣ chiӃn dӏch Bình Giã (cuӕi 1964 ÿҫu 1965) giành ÿѭӧc

thҳng lӧi to lӟn. Phong trào xây dӵng xã, ҩp chiӃn ÿҩu, phát triӇn hӋ thӕng ÿӏa ÿҥo

(Long Phѭӟc, Hҳc Ĉӏch), bám trө tiêu diӋt ÿӏch tҥi chӛ, tiӃn lên dành quyӅn làm chӫ,

giҧi phóng ÿѭӧc ¾ ÿҩt ÿai trong toàn tӍnh.

Trong giai ÿoҥn chӕng chiӃn tranh cөc bӝ, phong trào ÿánh ÿӏch phát triӇn ÿӅu khҳp.

Lӵc lѭӧng vǊ trang tӍnh vӯa ÿánh tұp trung, vӯa ÿánh phân tán, bҿ gãy nhiӅu chiӃn thuұt

cӫa ÿӏch nhѭ “hàng rào mìn”, “ө ngҫm”, “lá chҳn”. Ĉһc biӋt, có nhӳng trұn ÿánh ÿiӇn

hình nhѭ, trұn diӋt hѫn 800 tên Mӻ và Úc ӣ Long Tàn năm 1966 trұn phөc kích diӋt gӑn

mӝt chi ÿoàn xe tăng Mӻ, Úc hành quân càn quét trên ÿѭӡng sӕ 2 năm 1967.

Giai ÿoҥn 1969-1972, mһc dù bӏ ÿӏch ÿánh phá hӃt sӭc ác liӋt, lӵc lѭӧng vǊ trang cӫa

tӍnh bӏ tәn thҩt gһp nhiӅu khó khăn, nhѭng vүn trө vӳng trên nhӳng vùng trӑng ÿiӇm,

thѭӡng xuyên bӏ ÿӏch chà ÿi, xát lҥi nhѭ Long Ĉҩt, Châu Ĉӭc, Xuân Lӝc. Hoҥt ÿӝng vǊ

trang cӫa tӍnh trong giai ÿoҥn này có tác dөng mҥnh trong viӋc làm nòng cӕt cho phong

trào chӕng ÿánh phá bình ÿӏnh , xúc tát, gom dân, tҥo thӇ cho quҫn chúng nәi dұy ÿӅu

khҳp trên cҧ 3 vùng chiӃn lѭӧc. Lӵc lѭӧng vǊ trang cӫa tӍnh ÿҭy mҥnh hoҥt ÿӝng ӣ các

vùng ven và các thӏ trҩn, diӋt gҫn 1 vҥn tên ÿӏch.

Sau khi hiӋp ÿӏnh Pa-ri ÿѭӧc ký kӃt, lӵc lѭӧng vǊ trang tӍnh tích cӵc ÿánh ÿӏch lҩn

chiӃm, hӛ trӧ cho phong trào ÿҩu tranh chính trӏ ÿòi thi hành HiӋp ÿӏnh. Ngoài ra các

ÿѫn vӏ còn ÿánh diӋt nhiӅu ÿӗn bót, mӣ rӝng thêm nhiӅu vùng giҧi phóng, giҧi phóng

hàng vҥn dân. Trong chiӃn dӏch Hӗ Chí Minh mùa xuân 1975, lӵc lѭӧng vǊ trang tӍnh ÿã

chӫ ÿӝng ÿánh chiӃm các chi khu, ÿӗn bót trong tӍnh, hӛ trӧ cho quҫn chúng nәi dұy, tҥo

bàn ÿҥp cho lӵc lѭӧng cӫa trên vào giҧi phóng Sài Gòn.

Qua 20 năm xây dӵng và chiӃn ÿҩu, lӵc lѭӧng vǊ trang cӫa tӍnh ÿã:

Ĉánh 6.330 trұn lӟn nhӓ, loҥi khӓi vòng chiӃn ÿҩu 53.000 tên ÿӏch (trong ÿó có hѫn

4.600 tên Mӻ, Úc, Thái Lan) diӋt và ÿánh thiӋt hҥi nһng 3 trung ÿoàn, 15 tiӇu ÿoàn, hai

liên ÿӝi, 173 ÿҥi ÿӝi, 220 trung ÿӝi. DiӋt, bӭc rút, bӭc hàng 433 chi khu, ÿӗn, bót, tua,

phá huӹ hѫn 30 kho, 200 dãy nhà lính, 647 xe quân sӵ, 12 ÿҫu và 40 toa xe lӱa; bҳn

chìm cháy 173 tàu xuӕng; bҳn rѫi phá huӹ 176 máy bay; thu gҫn 7.000 súng các loҥi,

hѫn 500 máy thông tin, 150 xe quân sӵ.

- Hӛ trӧ ÿҳc lӵc cho hàng vҥn cuӝc ÿҩu tranh chính trӏ cӫa quҫn chúng thu ÿѭӧc

thҳng lӧi. Vұn ÿӝng gia ÿình binh sƭ ngөy làm rã ngǊ 4.300 tên, 11 ÿҥi ÿӝi, 14 trung ÿӝi,

4 ÿӗn bót.

- Tích cӵc xây dӵng lӵc lѭӧng vӳng mҥnh bә sung 2.000 thanh niên cho quân ÿӝi,

thành lұp 5 tiӇu ÿoàn cӫa tӍnh, 9 ÿҥi ÿӝi cӫa huyӋn, 409 ÿӝi du kích mұt. Tích cӵc sѭu

1.3 Page 3

▲back to top

tҫm sҧn xuҩt vǊ khí ÿánh ÿӏch, sѭu tҫm ÿѭӧc 8.500 kg thuӕc nә, sҧn xuҩt 3.400 quҧ mìn,

lӵu ÿҥn, thӫ pháo. Tӵ túc ÿѭӧc nhiӅu lѭѫng thӵc, thӵc phҭm.

Vӟi nhӳng thành tích trên, lӵc lѭӧng vǊ trang tӍnh ÿã ÿѭӧc khen thѭӣng:

- Mӝt huân chѭѫng quân công giҧi phóng hҥng ba

- 70 huân chѭѫng chiӃn công giҧi phóng các hҥng

- 8 huân chѭѫng thành ÿӗng các hҥng.

- NhiӅu ÿѫn vӏ và cá nhân ÿѭӧc tһng danh hiӋu anh hùng.

Ngày 6-11-1978, lӵc lѭӧng vǊ trang tӍnh Bà Rӏa – Long Khánh ÿѭӧc vinh dӵ ÿón

nhұn danh hiӋu: ĈѪN Vӎ ANH HÙNG LӴC LѬӦNG Vǉ TRANG NHÂN DÂN.

Quá trình hoҥt ÿӝng cӫa lӵc lѭӧng vǊ trang tӍnh Bà Rӏa – Long Khánh nәi lên máy

ÿһc ÿiӇm sau ÿây:

Tӯ nhӳng ÿѫn vӏ nhӓ lҿ ÿҫu tiên, lӵc lѭӧng vǊ trang tұp trung tӍnh không ngӯng phát

triӇn trӣ thành mӝt lӵc lѭӧng to lӟn. Vӯa xây dӵng, vӯa chiӃn ÿҩu, các ÿѫn vӏ bӝ ÿӝi tұp

trung ngày càng phát triӇn mҥnh vӅ sӕ lѭӧng và chҩt lѭӧng, ÿӫ sӭc ÿѭѫng ÿҫu vӟi hҫu

hӃt các quân binh chӫng cӫa Mӻ, ngөy và chѭ hҫu ÿһt chân lên chiӃn trѭӡng Bà Rӏa –

Long Khánh, bҿ gãy nhiӅu cuӝc càn quét cӫa xe tăng và bӝ binh Mӻ, ngөy, phá tan các

chiӃn thuұn thí ÿiӇm cӫa Úc, tiêu diӋt gӑn nhiӅu ÿѫn vӏ ÿӏch, chӕng lҩm chiӃm và giӳ

vӳng vùng giҧi phóng. Lӵc lѭӧng vǊ trang tұp trung biӃt vұn dөng sáng tҥo nhiӅu hình

thӭc chiӃn thuұt nhѭ phөc kích, vұn ÿӝng phөc kích, ÿӝn thә, tұp kích, ÿһc công hóa bӝ

binh; biӃt lӧi dөng ѭu thӃ vӅ thông thҥo ÿӏa hình và dӵa vào sӵ che chӣ cӫa nhân dân, ÿӇ

chӫ ÿӝng tác chiӃn, vӯa ÿánh tұp trung lӟn, vӯa ÿánh phân tán nhӓ, lҿ, vӯa ÿánh ÿӏch có

cөm trong công sӵ, vӯa ÿánh ÿӏch bung ra lùng sөc bên ngoài, trên các ÿѭӡng giao

thông, vùng tranh chҩp, vùng ven và thӑc sâu vào cѫ quan sào huyӋt cӫa chúng ӣ các thӏ

xã, thӏ trҩn.

Mһc dù sӕ lѭӧng ít, tѭѫng quan lӵc lѭӧng ÿӏch ta chênh lӋch, vǊ khí thô sѫ (chӫ yӃu

là tӵ tҥo), lӵc lѭӧng dân quân du kích xã ҩp ÿã biӃt dӵa vào sӵ chӣ che cӫa nhân dân và

sӵ chi viӋn cӫa lӵc lѭӧng tұp trung ÿӇ bám trө ÿánh ÿӏch vұn dөng lӕi ÿánh sӣ trѭӡng

ÿánh nhӓ, luӗn sâu có sҹn, kӃt hӧp vӟi ba mǊi giáp công, tách ÿӏch ra ÿӇ tiêu diӋt. KӃt

quҧ các ÿӝi du kích xã ҩp ÿã tiêu hao diӋt ÿѭӧc nhiӅu toán quân ÿӏch, thu hàng trăm

súng, bӭc hàng bӭc rút nhiӅu ÿӗn bót, cùng vӟi lӵc lѭӧng trên tác chiӃn ÿánh ÿӏch gây

cho chúng nhiӅu tәn thҩt to lӟn cҧ vӅ ngѭӡi và phѭѫng tiӋn chiӃn tranh.

Lӵc lѭӧng vǊ trang tӍnh Bà Rӏa – Long Khánh hoҥt ÿӝng trong sӵ nuôi dѭӥng, chӣ

che cӫa nhân dân trong tӍnh. Mӝt lòng son sҳt tin tѭӣng vào sӵ lãnh ÿҥo cӫa Ĉҧng, nhân

dân Bà Rӏa – Long Khánh ÿã “mӝt tҩc không ÿi, mӝt ly không rӡi”, kiên quyӃt bám ÿҩt,

giӳ làng, ÿҩu tranh chӕng kӃ hoҥch bình ÿӏnh, xúc tát cӫa ÿӏch. Mһc dù bӏ ÿӏch chà ÿi xát

lҥi, nhiӅu xã bӏ chúng lұp hàng rào mìn tҥo vành ÿai trҳng, thұm chí có nѫi, chúng dùng

bom ÿҥn huӹ diӋt, san bҵng nhѭ Long Mӻ, Long Tân, Long Phѭӟc, nhѭng quҫn chúng

nhân dân vҩn bám ÿҩt sҧn xuҩt ÿӇ sinh sӕng và tiӃp tӃ cho cách mҥng. Quҫn chúng nhân

dân thӵc sӵ trӣ thành hұu phѭѫng bao la vӳng chҳc cung cҩp lѭѫng thӵc thӵc phҭm,

thuӕc men, ÿào hҫm che dҩu thѭѫng binh, nuôi dѭӥng cán bӝ, xây dӵng hӋ thӕng cӱa

khҭu cho bӝ ÿӝi trên dӑc ÿѭӡng sӕ 1, sӕ 2, sӕ 15, sӕ 23 phát hiӋn, cung cҩp tình hình

ÿӏch cho cách mҥng, tham gia tҧi ÿҥn, chӃ tҥo vǊ khí cung cҩp cho bӝ ÿӝi du kích, vұn

1.4 Page 4

▲back to top

ÿӝng con em tham gia lӵc lѭӧng vǊ trang cách mҥng. Quҫn chúng nhân dân còn tích cӵc

chӫ ÿӝng tә chӭc các cuӝc ÿҩu tranh chính trӏ, thành lұp các tә chӭc ÿӕi lұp công khai,

chuҭn bӏ mӑi mһt, khi có thӡi cѫ thì nәi dұy, kӃt hӧp vӟi lӵc lѭӧng vǊ trang tӵ giҧi

phóng quê hѭѫng mình.

ĈӜI DÂN QUÂN DU KÍCH XÃ BҦO VINH

Trong kháng chiӃn chӕng Mӻ cӭu nѭӟc, Bҧo Vinh ÿӕi vӟi ÿӏch là mӝt ҩp ven cӫa

thӏ xã Long Khánh; vӟi ta là xã Bҧo Vinh thuӝc huyӋn Xuân Lӝc. HiӋn nay là ҩp Bҧo

Vinh, xã Xuân Vinh, huyӋn Xuân Lӝc.

Tӯ năm 1966, ÿӏch xây dӵng thӏ xã Long Khánh thành mӝt căn cӭ quân sӵ vӟi

nhiӅu ÿӗn bót, hұu cӭ quan trӑng, xã Bҧo Vinh ÿѭӧc chuyӇn giao vӅ thӏ xã Long Khánh

do Thӏ ӫy Long Khánh chӍ ÿҥo vӅ xây dӵng ÿӏa bàn ÿӭng chân cho các lӵc lѭӧng vǊ

trang thӏ xã tiӃn công ÿӏch trong nӝi ô thӏ xã.

Dân sӕ Bҧo Vinh khoҧng 3.000 ngѭӡi (hiӋn nay hѫn 9.000) sӕng trong 3 ҩp A, B,

C gӗm nhiӅu thành phҫn dân tӝc Kinh, Hoa, Nùng, Châu Ro trong ÿó dân tӝc kinh

chiӃm ÿa sӕ; nhân dân hҫu hӃt ÿi làm rүy. Trѭӟc ÿây cuӝc sӕng khә cӵc, bӏ áp bӭc bóc

lӝt, do ÿó có tinh thҫn ÿҩu tranh cao.

Xã Bҧo Vinh nҵm trên trөc ÿѭӡng nӕi liӅn vӟi thӏ xã Long Khánh (nay là thӏ trҩn Xuân

Lӝc) và căn cӭ chiӃn ÿoàn 52 sѭ 18 ngөy. Vӟi cách mҥng, Bҧo Vinh là nѫi ÿӭng chân,

cӱa khҭu hұu cҫn cӫa Thӏ ӫy Long Khánh và huyӋn ӫy Xuân Lӝc. Ĉӏch lҩy Bҧo Vinh

làm vành ÿai bҧo vӋ thӏ xã, ngăn chһn lӵc lѭӧng cách mҥng. Do ÿó, ÿӏch tұp trung lӵc

lѭӧng kìm kҽp và ÿánh phá Bҧo Vinh rҩt ác liӋt. Thѭӡng xuyên, tҥi ÿây có mӝt ÿҥi ÿӝi

bҧo an, mӝt trung ÿӝi dân vӋ, mӝt ÿӝi phòng vӋ dân sӵ và bӝ máy tӅ ҩp. Ngoài ra, trong

tӯng ÿӧt, ÿӏch còn tăng cѭӡng quân chӫ lӵc tiӇu khu Long Khánh, sѭ 18 ngөy, lӳ dù 199

Mӻ vào ÿây càn quét vӟi mӭc ÿӝ bom pháo dӳ dӝi nhҵm ÿánh bұt các lӵc lѭӧng cách

mҥng ra khӓi ÿӏa bàn. Trong suӕt quá trình cách mҥng, Bҧo Vinh luôn luôn ӣ thӃ tranh

chҩp mҥnh giӳa ta và ÿӏch, có lúc ÿѭӧc giҧi phóng.

Sau chiӃn thҳng Bình Giã (1964-1965), thӃ cách mҥng mӣ ra khҳp nѫi trong tӍnh

Bà Rӏa – Long Khánh. Trong phong trào chung ÿó, ÿӝi du kích xã Bҧo Vinh ÿѭӧc thành

lұp gӗm 5 ÿӗng chí, làm nòng cӕt trong ÿҩu tranh vǊ trang, xây dӵng cѫ sӣ, diӋt ác phá

kìm, phá ҩp chiӃn lѭӧc, tҥo ÿӏa bàn ÿӭng chân cho các lӵc lѭӧng cách mҥng tiӃn công

vào thӏ xã Long Khánh cѫ quan ÿҫu não cӫa ÿӏch ӣ tiӇu khu Long Khánh.

Ĉi ÿôi vӟi diӋt ác phá kìm, ÿӝi du kích Bҧo Vinh vӯa phát ÿӝng nhân dân phá ҩp

chiӃn lѭӧc. ĈӃn cuӕi năm 1965, ҩp chiӃn lѭӧc xã Bҧo Vinh bӏ phá tan, Bҧo Vinh ÿѭӧc

giҧi phóng, bӑn tӅ ҩp tan rã, bӓ chҥy cҧ vào thӏ xã Long Khánh.

Năm 1966, lính Mӻ và lính sѭ ÿoàn 18 ngөy vào càn quét Bҧo Vinh, lұp lҥi bӝ

máy tӅ ҩp, cӫng cӕ lҥi ÿӗn bót, ӫi phá vѭӡn tѭӧc, cây ăn trái cӫa nhân dân ÿӇ lұp vành

ÿai trҳng quanh thӏ xã Long Khánh. Do xây dӵng ÿѭӧc cѫ sӣ bên trong, có chi bӝ mұt

lãnh ÿҥo, ÿӝi du kích vүn bám ÿѭӧc ҩp, dùng lӕi ÿánh sӣ trѭӡng cӫa mình là phөc kích,

1.5 Page 5

▲back to top

gài mìn, trái cây cho ÿӏch nhiӅu thiӋt hҥi. Ĉӝi còn xây dӵng ÿѭӧc nhiӅu du kích mұt bên

trong ÿӇ diӋt ác phá kìm, làm bӑn ÿӏch co lҥi.

Trong ÿӧt tiӃn công và nәi dұy xuân Mұu Thân 1968, Bҧo Vinh là căn cӭ xuҩt

phát cӫa lӵc lѭӧng vǊ trang tӍnh, huyӋn vào thӏ xã Long Khánh. Ĉӝi du kích và nhân dân

Bҧo Vinh là lӵc lѭӧng trinh sát và dүn ÿѭӡng cho bӝ ÿӝi. Nәi bұt trong ÿӧt này, du kích

Bҧo Vinh kӃt hӧp cѫ sӣ cách mҥng, tiӃn công 3 mǊi, vұn ÿӝng mӝt trung ÿӝi bҧo an ӣ

ÿӗn Bҧo Vinh A mang súng trӣ vӅ vӟi nhân dân.

Sau năm 1968, ÿӏch chӑn Bҧo Vinh làm ÿiӇm tiӃn hành âm mѭu bình ÿӏnh cҩp

tӕc, tát dân ӣ Bҧo Vinh ÿi nѫi khác, vӯa ÿánh phá bҵng bom pháo, vӯa kӃt hӧp ÿánh biӋt

kích gài trái trong rӯng, trong vѭӡn cây, ngăn chһn ta tӯ xa. Ĉѭӧc cѫ sӣ và nhân dân tích

cӵc giúp ÿӥ, ÿӝi du kích nhiӅu lҫn bám ҩp kӃt hӧp vӟi ÿӝi biӋt ÿӝng thӏ xã tә chӭc ÿánh

ÿӏch trên trөc lӝ giao thong, chӕng ÿӏch ӫi phá ÿӏa hình, cә vǊ ÿѭӧc phong trào ÿҩu tranh

cӫa nhân dân. Ĉêm 22 rҥng 23-2-1969, ÿӝi du kích Bҧo Vinh cùng ÿӝi biӋt ÿӝng thӏ xã

tiӃn công ÿӏch tҥi ÿӗn Bҧo Vinh A, kӃt hӧp diӋt 1 tên ác ôn trong ҩp, mӣ thӃ kìm cho

nhân dân ÿҩu tranh bung ra sҧn xuҩt.

Song song vӟi mǊi tiӃn công cӫa ÿӝi du kích, nhân dân Bҧo Vinh do chi bӝ mұt

lãnh ÿҥo ÿã liên tөc ÿҩu tranh, lúc tұp trung, khi lҿ tҿ chӕng ÿӏch bҳn pháo, giӃt ngѭӡi,

càn phá vѭӡn, rүy… Nәi bұt trong cuӝc chӕng bҫu cӱ ÿӝc diӉn. Ngày 3-10-1971, hѫn

1.000 nhân dân xã Bҧo Vinh ÿã tham gia biӇu tình chӕng bҫu cӱ tҥi thӏ xã Long Khánh,

làm thҩt bҥi hoàn toàn cuӝc bҫu cӱ dân chӫ giҧ hiӋu cӫa ÿӏch.

Trong chiӃn dӏch NguyӉn HuӋ 1972, ÿӝi du kích Bҧo Vinh cùng nhân dân liên tөc

tiӃn công và nәi dұy. Tháng 4-1972, ÿӝi du kích kӃt hӧp ÿҩu tranh binh vұn cӫa nhân

dân ÿã bao bót, vây ép ÿӏch tҥi ÿӗn Bҧo Vinh A và B, buӝc chúng phҧi co vào ÿӗn. Ngày

19-3-1972, ÿӝi cùng ÿӝi biӋt ÿӝng thӏ xã dùng mìn phөc kích ÿӏch trên ÿѭӡng tӯ Bҧo

Vinh A ra thӏ xã diӋt 27 tên bҧo an, làm bӏ thѭѫng 5 tên khác, mӣ ÿѭӧc thӃ kìm cho nhân

dân, mӣ ÿѭӧc cӱa khҭu hұu cҫn cho lӵc lѭӧng cách mҥng.

Vào ÿêm 26-10-1972, ÿӝi du kích Bҧo Vinh 16 ÿӗng chí cùng 4 chiӃn sƭ biӋt ÿӝng

kӃt hӧp ÿҩu tranh binh vұn bao vây, tiӃn công ÿӏch tҥi ÿӗn Bҧo Vinh A, do 1 ÿҥi ÿӝi bҧo

an và 1 trung ÿӝi dân vӋ ÿóng giӳ. Ĉӏch phҧn kích quyӃt liӋt, nhѭng trѭӟc thӃ tiӃn công

3 mǊi cӫa ta, ÿӏch phҧi rút vào ÿӗn cӕ thӫ chӡ tiӃp viӋn. Trong hѫn 1 tháng, ÿӝi du kích

Bҧo Vinh nhiӅu lҫn tұp kích ban ÿêm, diӋt hàng chөc tên ÿӏch, kiӇm soát ÿѭӧc xã. Ĉӏch

còn trong ÿӗn nhѭng hoàn toàn bӏ cô lұp.

Tháng 1-1973, thӵc hiӋn chӫ trѭѫng “chӗm lên chiӃm lƭnh” giành quyӅn làm chӫ

trѭӟc khi hiӋp ÿӏnh Pa-ri ÿѭӧc ký kӃt, ÿӝi du kích Bҧo Vinh và ÿӝi biӋt ÿӝng tә chӭc

tiӃn công ÿӏch ӣ ÿӗn Bҧo Vinh A. Trên 1.000 nhân dân vӟi băng, cӡ, khҭu hiӋu ÿã

xuӕng ÿѭӡng hoan hô HiӋp ÿӏnh. Ta vây ÿӏch trong ÿӗn suӕt 5 ngày ÿêm, phá rã hoàn

toàn bӝ máy tӅ ngөy ӣ xã.

Vӟi tinh thҫn tiӃn công ÿӏch liên tөc cӫa ÿӝi du kích, kiên quyӃt chӕng ÿӏch lҩn

chiӃm, vi phҥm HiӋp ÿӏnh, kӃt hӧp ÿánh phá bình ÿӏnh, diӋt ác ôn, phá rã ÿѭӧc ÿӝi

phòng vӋ dân sӵ. Tӯ năm 1973-1975, nhân dân Bҧo Vinh ÿã ÿóng góp hàng trăm tҩn

gҥo cho lӵc lѭӧng cách mҥng. Tháng 12-1974, ÿӝi du kích Bҧo Vinh có ÿӝi biӋt ÿӝng hӛ

trӧ, ÿã tiӃn hành bao vây ÿӗn Bҧo Vinh B lien tөc trong 3 tháng.

1.6 Page 6

▲back to top

Cuӕi tháng 3-1975, bҵng lӵc lѭӧng 3 mǊi giáp công, ÿӝi du kích cùng nhân dân

xã Bҧo Vinh ÿã bӭc rút ÿӏch khӓi các ÿӗn Bҧo Vinh A, B, Suӕi Chӗn, san bҵng ÿӗn bót

ÿӏch tҥi xã. Giҧi phóng xã Bҧo Vinh, quân dân xã Bҧo Vinh ÿã mӣ rӝng ÿӏa bàn ÿӭng

chân cho chӫ lӵc miӅn, quân khu, tӍnh mӣ chiӃn dӏch Xuân Lӝc giҧi phóng hoàn toàn thӏ

xã Long Khánh.

Suӕt 10 năm chiӃn ÿҩu gian khә và vҿ vang, ÿӝi du kích xã Bҧo Vinh ÿã vѭӧt mӑi

khó khăn, ÿҥt nhӳng thành tích:

- Tác chiӃn trên 400 trұn ÿӝc lұp và phӕi hӧp.

- Loҥi khӓi vòng chiӃn ÿҩu 1066 tên ÿӏch.

- DiӋt gӑn 1 trung ÿӝi bҧo an, 1 trung ÿӝi dân vӋ.

- Ĉánh rã 2 ÿӝi phòng vӋ dân sӵ, mӝt ÿӝi phòng vӋ xung kích.

- Phá huӹ nhiӅu xe quân sӵ (có 2 xe tăng), thu nhiӅu ÿӗ dùng quân sӵ.

- KӃt hӧp binh vұn kêu gӑi mӝt trung ÿӝi bҧo an trӣ vӅ vӟi cách mҥng.

- Phát triӇn 12 ÿҧng viên, 34 ÿoàn viên thanh niên.

Ĉӝi ÿã ÿѭӧc tһng thѭӣng:

- 4 huân chѭѫng chiӃn công hҥng II.

- 3 huân chѭѫng chiӃn công hҥng III

- Ba năm 1969, 1970, 1971 ÿѭӧc công nhұn là ÿѫn vӏ quyӃt thҳng, giӳ cò luân lѭu

Phҥm Văn Cӝi.

- NhiӅu bҵng khen, giҩy khen, cho cá nhân và tұp thӇ.

Ngày 6-11-1978, ÿӝi du kích xã Bҧo Vinh dӵ ÿѭӧc quӕc hӝi và Chính phӫ tһng danh

hiӋu ĈѪN Vӎ ANH HÙNG LӴC LѬӦNG Vǉ TRANG NHÂN DÂN.

Qua 10 năm chiӃn ÿҩu và xây dӵng (1965-1975). Ĉӝi du kích xã Bҧo Vinh ÿã tҥo nên

các truyӅn thӕng và bài hӑc quý.

Xác ÿӏnh và giӳ vӳng mөc tiêu chiӃn ÿҩu cao nhҩt là giҧi phóng dân tӝc, thӕng nhҩt

ÿҩt nѭӟc; chҩp hành nghiêm túc và kiên quyӃt hoàn thành nhiӋm vө cҩp trên giao.

ChiӃn ÿҩu ӣ mӝt xã ven thӏ xã, nѫi ÿóng cѫ quan ÿҫu não cӫa ÿӏch tҥi tӍnh Long

Khánh, ÿӝi du kích xã Bҧo Vinh thӵc hiӋn tӕt phѭѫng châm ba bám: “Dân bám ÿҩt, du

kích bám ÿӏch, cán bӝ bám dân”, xây dӵng cѫ sӣ vӳng chҳc bên trong ÿҧm bҧo ÿánh

chҳc thҳng.

Luôn luôn ӣ tѭ thӃ tiӃn công ÿӏch, tìm sѫ hӣ ÿӏch mà ÿánh; dùng vǊ khí ÿӏch ÿánh

ÿӏch ÿҥt kӃt quҧ cao.

Vұn dөng thҳng lӧi phѭѫng châm 2 chân 3 mǊi, kӃt hӧp chһt chӁ 2 lӵc lѭӧng quân

sӵ, chính trӏ, hai lӵc lѭӧng bên ngoài và bên trong, vӯa tiӃn công vǊ trang, vӯa ÿҩu tranh

chính trӏ, kính tӃ, binh vұn làm rӋu rã tinh thҫn ÿӏch.

ĈӜI DU KÍCH CAO SU BÌNH SѪN

Bình Sѫn nҵm trên khu ÿӗi ÿҩt ÿӓ, là mӝt sӣ cao su thuӝc công ty ÿӗn ÿiӅn Ĉҩt Ĉӓ

cӫa thӵc dân Pháp. Trong kháng chiӃn chӕng Mӻ, cӭu nѭӟc. Bình Sѫn vӟi ÿӏch là mӝt

ҩp cӫa xã Lӝc An, quұn Long Thành, vӟi ta là xã Bình Sѫn do ban cán sӵ cao su Biên

1.7 Page 7

▲back to top

Hòa chӍ ÿҥo. HiӋn nay Bình Sѫn là mӝt xã thuӝc huyӋn Long Thành, xã gӗm hai khu

vӵc: các ҩp sҧn xuҩt nông nghiӋp và nông trѭӡng cao su.

Vӟi diӋn tích 20 km2 hҫu hӃt trӗng cao su, Bình Sѫn nҵm gӑn trong khu tam giác

giáp vӟi 3 huyӋn Châu Thành, Xuân Lӝc, Long Thành giӳa trөc lӝ sӕ 1, lӝ 15 và lӝ 2.

Phía bҳc xã giáp xã An Phѭӟc (An Lӧi, Phѭӟc Nguyên) xã này có căn cӭ Nѭӟc Trong

cӫa Mӻ và Thái lan, phía nam giáp lӝ 15, phía ÿông giáp căn cӭ Suӕi Râm cӫa Mӻ, phía

tây cách thӏ trҩn Long Khánh 10 km, Bình Sѫn có ÿѭӡng 10 nӕi liӅn tӯ thӏ trҩn Long

Thành xuyên dӑc xã ÿӃn lӝ sӕ 2, ÿѭӡng 25 tӯ Bình Sѫn giáp lӝ 1 ÿoҥn ngã ba Dҫu Giây.

Trong kháng chiӃn chӕng Mӻ, dân sӕ Bình Sѫn hѫn 2.000, hҫu hӃt là công nhân cao

su, xuҩt thân là nông dân ӣ miӅn Trung, miӅn Bҳc bӏ thӵc dân Pháp mӝ vào theo chӃ ÿӝ

công tra ÿӇ trӗng và khai thác cao su. Sӕng dѭӟi chӃ ÿӝ áp bӭc cӫa tѭ bҧn thӵc dân

Pháp, ÿӡi sӕng nhân dân Bình Sѫn vô cùng tӫi nhөc và khә cӵc, lҥi sӟm tiӃp xúc vӟi

Ĉҧng (chi bӝ Ĉҧng ӣ Bình Sѫn thành lұp năm 1944) do ÿó nhân dân có tinh thҫn cách

mҥng triӋt ÿӇ, tinh thҫnh yêu nѭӟc và tin Ĉҧng.

Bình sѫn là ÿӏa bàn ÿӭng chân cӫa các lӵc lѭӧng Khu miӅn Ĉông, tӍnh huyӋn; căn cӭ

cӫa tӍnh ӫy Biên Hòa, phân khu 4; là cӱa khҭu hұu cҫn cӫa miӅn (ÿoàn 84), tӍnh; là bàn

ÿҥp ÿӇ lӵc lѭӧng cách mҥng tiӃn công ÿӏch ӣ căn cӭ Nѭӟc Trong. Do ÿó, Bình Sѫn là

nѫi tranh chҩp quyӃt liӋt giӳa ta và ÿӏch. Thѭӡng xuyên tҥi ÿây, ÿӏch có mӝt ÿҥi ÿӝi bҧo

an và bӝ máy gӗm tӅ ҩp, cҧnh sát, bình ÿӏnh và bӑn tâm lý chiӃn. Tӯ 1966, ӣ Bình Sѫn

có 1 tiӇu ÿoàn Mӻ, Thái Lan vào ÿóng chӕt ÿӇ ÿánh phá bên ngoài, hӛ trӝ bӑn tӅ ngөy

bình ÿӏnh bên trong.

Trong kháng chiӃn, Bình sѫn luôn luôn ӣ thӃ tranh chҩp mҥnh, phong trào nhiӅu lúc

gһp khó khăn, chi bӝ ÿҧng nhiӅu lҫn lӝt xác, nhѭng nhân dân vүn mӝt lòng tin tѭӣng vào

cách mҥng. NhiӅu lҫn ÿã ÿѭӧc giҧi phóng. Phҧn ánh thӃ mҥnh cӫa cách mҥng, bӑn ÿӏch

gӑi phía làng công nhân ӣ là Hà Nӝi.

Sau khi trung ѭѫng Ĉҧng ra nghӏ quyӃt 15, ÿӝi vǊ trang tuyên truyӅn Bình Sѫn ÿѭӧc

thành lұp gӗm 5 ÿӗng chí (2 nӳ, 3 nam), là tiӅn thân cӫa ÿӝi du kích sau này. Vӟi vǊ khí

thô sѫ, ÿӝi tiӃn hành tuyên truyӅn, kӃt hӧp diӋt bӑn tӅ ngөy ác ôn trong ҩp, hӛ trӧ phong

trào nәi dұy cӫa nhân dân Bình Sѫn, Kho Bҥc, An ViӉn…

Tháng 1-1961, ÿӝi vǊ trang tuyên truyӅn Bình Sѫn cùng công nhân cao su nҳm tình

hình ÿӏch tҥi xã, ÿѭa lӵc lѭӧng vǊ trang khu vӅ tiӃn công diӋt trung ÿӝi bҧo an ÿóng ӣ

Bình Sѫn, dùng xe cӫa sӣ ÿѭa máy móc, nguyên liӋu ra khu, lұp công trình xѭӣng. Bӑn

tӅ ngөy rӋu rã, bӓ chҥy.

Ĉҫu năm 1962, do lӵc lѭӧng phát triӇn và yêu cҫu cӫa cách mҥng, ÿӝi vǊ trang tuyên

truyӅn Bình Sѫn tách mӝt bӝ phұn cho các sӣ chung quanh. Ĉӝi du kích Bình Sѫn chính

thӭc ra ÿӡi gӗm có 7 ÿӗng chí, lҩy biӋt hiӋu B20, thѭӡng ÿѭӧc gӑi là ÿӝi ‘Võ Trang Giҧi

Phóng Quân Thҳng Lӧi” (tên cӫa 7 ÿӗng chí ghép lҥi).

Trong chiӃn tranh ÿһc biӋt, ÿӝi du kích Bình Sѫn luôn luôn bám xã, bám dân, diӋt ác,

phá kìm, hӛ trӧ tích cӵc phong trào nhân dân chӕng, phá ҩp chiӃn lѭӧc.

Tháng 1-1965, ÿӝi du kích Bình Sѫn cùng ÿӝi vǊ trang Cao su 207, hóa trang công

nhân, dùng xe cӫa sӣ vұn ÿӝng tӯ lô cao su 6-10, tұp kích trung ÿӝi biӋt kích A16 ÿóng

tҥi sӣ vào giӳa trѭa, bҳt sӕng 19 tên.

1.8 Page 8

▲back to top

Cuӕi năm 1965, ÿӝi du kích Bình Sѫn phӕi hӧp cùng ÿҥi ÿӝi 207 tұp kích ÿánh diӋt

trung ÿӝi bҧo an ÿóng tҥi xã do tên thѭӧng sƭ Giai, nәi tiӃng ác ôn, chӍ huy; ÿӗng thӡi

phát ÿӝng nhân dân toàn xã nәi dұy dùng xe ӫi cӫa ÿӗn ÿiӅn bang phá toàn bӝ ҩp chiӃn

lѭӧc, giҧi phóng hoàn toàn xã Bình Sѫn, mӣ rӝng cӱa khҭu hұu cҫn cho miӅn và khu.

Tӯ 1966, mӝt bӝ phұn cӫa lӳ dù Mӻ sӕ 199 vào ÿóng tҥi Bình Sѫn. Chúng tiӃn hành

càn quét, lұp lҥi ҩp chiӃn lѭӧc bao quanh xã. Bên ngoài rӯng, ÿӏch kӃt hӧp vӟi bҳn pháo,

vӯa rҧi chҩt ÿӝc hóa hӑc, vӯa dùng xe cѫ giӟi ӫi phá cao su dӑc ÿѭӡng 10 và rӯng bìa lô

cao su 9-10 ÿӇ phá ÿӏa hình bám trө cӫa du kích, dùng xe tăng vұn ÿӝng ӣ bìa ҩp chiӃn

lѭӧc chӕng du kích xâm nhұp.

Ĉѭӧc chi bӝ và Ĉҧng ӫy cao su chӍ ÿҥo, ÿӝi du kích kӃt hӧp vӟi ÿoàn Thanh niên xây

dӵng thành công ÿӝi du kích thiӃu niên Bình Sѫn (ÿҫu tiên có 33 ÿӝi viên). Bҵng lòng

dǊng cҧm, mѭu trí, ÿӝi du kích thiӃu niên Bình Sѫn ÿã nhiӅu lҫn dùng mìn ÿánh diӋt lính

Mӻ, diӋt xe cѫ giӟi Mӻ ngay trong ҩp, làm ÿӏch luôn bӏ ÿӝng. Ngoài ra, ÿӝi du kích thiӃu

niên còn làm nhiӋm vө giao liên, trinh sát cho cán bӝ, du kích bên ngoài vào ҩp. NhiӅu

ÿӝi viên là dǊng sƭ diӋt Mӻ, diӋt xe cѫ giӟi.

Tháng 10-1967, ÿӝi du kích Bình Sѫn cùng ÿҥi ÿӝi 207 bҿ gãy trұn càn cӫa Mӻ vào

căn cӭ ӣ Kho Bҥc, diӋt gӑn 3 tiӇu ÿӝi lính Mӻ, bҳn hҥ 2 máy bay và 2 xe tăng. Ĉi ÿôi,

ÿӝi còn vào ҩp diӋt ác, diӋt bӑn gián ÿiӋp, làm thҩt bҥi âm mѭu bình ÿӏnh bên trong cӫa

ÿӏch.

Năm 1969, lính chѭ hҫu Thái Lan vào thay chân lính Mӻ, chúng tăng cѭӡng ÿánh

phá bên ngoài, xét hӓi gҳt gao công nhân ÿi làm ngoài lô cao su, cho xe tăng ÿi sau xe

công nhân ÿӇ kiӇm soát…

Do xây dӵng ÿѭӧc cѫ sӣ vӳng chҳc bên trong, ÿӝi du kích Bình Sѫn vүn vào trong

kӃt hӧp cùng du kích mұt vӯa ÿánh diӋt Thái Lan, vӯa ÿánh phá bình ÿӏnh. Trong hai

tháng 5 và 6-1969, ÿӝi ÿã ÿánh rã hai ÿӝi bình ÿӏnh nông thôn ӣ Bình Sѫn, hӛ trӧ cho

công nhân và nông dân liên tөc ÿҩu tranh vӟi ngөy quyӅn, ngөy quân và bӑn chӫ ÿӗn

ÿiӅn cao su.

Tháng 6-1970, ÿӝi du kích Bình Sѫn cùng ÿҥi ÿӝi 207 bҿ gãy trұn càn cӫa Thái Lan

vào căn cӭ, diӋt 50 tên. Bên trong, ÿӝi du kích thiӃu niên sѭu tҫm mìn, trái, nhiӅu lҫn

ÿánh diӋt lính Thái và xe cѫ giӟi cӫa chúng, tҥo ÿiӅu kiӋn cho công nhân ÿҩu tranh

chӕng sӵ kìm kҽp cӫa lính Thái Lan.

Nәi bұt là tӯ sau khi HiӋp ÿӏnh Pa-ri ÿѭӧc ký kӃt, ÿӝi du kích Bình Sѫn không mѫ hӗ

trѭӟc âm mѭu và thӫ ÿoҥn cӫa ÿӏch, ÿӝi ÿã không ngӯng tiӃn công vǊ trang, ÿi ÿôi phát

ÿӝng nhân dân ÿҩu tranh chính trӏ, binh vұn, buӝc ÿӏch co thun trong ÿӗn, bót. Ĉӏch liên

tiӃp ÿiӅu hӃt ÿҥi hӝi bҧo an này, ÿӃn ÿҥi ÿӝi bҧo an khác tӯ Long Thành vào ÿӇ kìm kҽp

và ÿánh phá phong trào cách mҥng Bình Sѫn (nhѭ các ÿҥi ÿӝi bҧo an 452, 351, 347, 319,

376…). Ĉӝi du kích chӫ ÿӝng tҥo thӃ chiӃn ÿҩu bҵng công sӵ, hӕ ÿinh, hҫm chông, vây

ÿánh ÿӏch, kӃt hӧp cѫ sӣ rҧi truyӅn ÿѫn, phát loa, vұn ÿӝng nhân dân kéo lên (có cuӝc

trên 700 ngѭӡi tham gia) ÿӗn, bót ÿҩu tranh làm ÿӏch hoang mang phҧi hòa hoãn. Ĉi ÿôi,

ÿӝi du kích Bình Sѫn còn tә chӭc diӋt ác, ÿúng ÿӕi tѭӧng ngay trong ҩp, nâng cao quyӅn

làm chӫ cӫa nhân dân. Trong 6 tháng ÿҫu 1974, du kích vӯa lұp kích, phөc kích ÿӏch 11

1.9 Page 9

▲back to top

lҫn, diӋt và làm bӏ thѭѫng 20 tên, phá huӹ 2 xe GMC, bҳt 2 xe dodge, ngăn chһn ÿѭӧc

âm mѭu ÿӏch ӫi phá rӯng cӫa ta.

Tӯ ngày 16-3-1975, ÿӝi du kích Bình Sѫn ÿã ÿào công sӵ bao quanh ÿӗn, bót giһc,

liên tөc vұn ÿӝng trên 700 công nhân ÿҩu tranh buӝc ÿӏch bӓ tua gác phía ngoài ÿӗn. Ĉҥi

ÿӝi bҧo an 376 co vào ÿӗn. Ĉѭӡng 10 tӯ Bình Sѫn ra Long Thành do du kích kiӇm soát.

1 giӡ sáng ngày 28-4-1975, trѭӟc khi thӃ tiӃn công cӫa các lӵc lѭӧng cách mҥng,

ÿӏch càng hoang mang. Nҳm thӡi cѫ, ÿӝi du kích Bình Sѫn cùng nhân dân tiӃp tөc bao

vây ÿánh ÿӏch. Ĉҥi ÿӝi bҧo an 376 rút chҥy, ta bҳt sӕng 26 tên (có mӝt chuҭn uý) thu 25

súng, giҧi phóng hoàn toàn Bình Sѫn.

Trong 15 năm chiӃn ÿҩu, ÿӝi du kích Bình Sѫn ÿã lұp ÿѭӧc thành tích:

- Ĉánh diӋt 180 tên (có 63 Mӻ và Thái Lan).

- Bҳn rѫi 6 máy bay, 12 xe quân sӵ.

Thu 50 súng các loҥi, gӥ 1274 mìn, trái các loҥi, thu 50.000 viên ÿҥn, 4.615 kg thuӕc

nә các loҥi.

- ChӃ tҥo 921 mìn chӕng xe tăng.

Ĉӝi ÿã ÿѭӧc tһng thѭӣng:

- Mӝt huân chѭѫng chiӃn công hҥng II

- 12 bҵng khen, 32 giҩy khen

- NhiӅu ÿӗng chí là dǊng sƭ diӋt Mӻ, diӋt Thái Lan, diӋt xe cѫ giӟi.

Ngày 6 tháng 11 năm 1978, ÿӝi du kích công nhân cao su Bình Sѫn vinh dӵ ÿѭӧc

Quӕc hӝi và Chính phӫ tһng danh hiӋu ĈѪN Vӎ ANH HÙNG LӴC LѬӦNG Vǉ

TRANG NHÂN DÂN.

Tinh thҫn chiӃn ÿҩu kiên cѭӡng và thҳng lӧi cӫa ÿӝi du kích công nhân Bình Sѫn

trong kháng chiӃn chӕng Mӻ cӭu nѭӟc, nәi lên nhӳng truyӅn thӕng và bài hӑc quý báu:

- Nҳm vӳng nhiӋm vө chính trӏ trung tâm ӣ tӯng thӡi kǤ lӏch sӱ, kӃt hӧp vӟi ÿiӅu

kiӋn thӵc tiӉn ÿӏa phѭѫng, ÿӅ ra nhiӋm vө chiӃn ÿҩu cө thӇ cho lӵc lѭӧng du kích.

- Là con em tҥi xã, ÿӝi du kích công nhân Bình Sѫn ÿã làm tӕt công tác quҫn chúng,

biӃt tin và dӵa vào nhân dân, xây dӵng cѫ sӣ bên trong vӳng chҳc, tҥo ÿѭӧc lӵc lѭӧng

dӵ trӳ dӗi dào, bҧo ÿҧm cho ÿӝi luôn luôn phát triӇn vӳng chҳc.

- KӃt hӧp hai nhiӋm vө ÿánh phá bình ÿӏnh và tìm diӋt cӫa ÿӏch.

- Luôn luôn thӇ hiӋn tѭ tѭӣng tiӃn công, tӵ tìm và chӃ tҥo vǊ khí diӋt ÿӏch. Trong tiӃn

công kӃt hӧp ÿѭӧc hai lӵc lѭӧng trong và ngoài, kӃt hӧp 3 mǊi ÿҩu tranh vǊ trang, chính

trӏ, binh vұn vӯa tiêu diӋt vӯa làm rӋu rã tinh thҫn ÿӏch.

ĈӜI DÂN QUÂN DU KÍCH XÃ HӜI MӺ

Xã hӝi Mӻ ÿây là ҩp hӝi Mӻ xã Phѭӟc Long Hӝi, huyӋn Long Ĉҩt, chҥy dài trên

trөc lӝ 52; phía tây bҳc giáp ҩp Phѭӟc Lӧi (trѭӟc năm 1976 là xã Phѭӟc Lӧi), rӯng Sác

và cӱa biӇn Lӝc An; ÿông nam giáp ҩp Long Mӻ (trѭӟc năm 1976 là xã Long Mӻ) và xã

Phѭӟc Hҧi.

1.10 Page 10

▲back to top

Xã Hӝi Mӻ gӗm hai ҩp là ҩp Bѭng và ҩp Làng. Tӯ cuӕi năm 1962, ÿӏch tiӃn hành

xây dӵng ҩp chiӃn lѭӧc, dӗn dân ra sát lӝ 52, hình thành 3 ҩp Hӝi Trѭӡng, Hӝi Bài, Hӝi

Cӱu. Tӯ năm 1966, ÿӏch hӫy diӋt xã Long Mӻ, hình thành thêm ҩp Hӝi An.

Dân sӕ Hӝi Mӻ gҫn 2.000 ngѭӡi, hҫu hӃt là dân ÿӏa phѭѫng ÿӏnh cѭ tӯ lâu ÿӡi,

sinh sӕng vӟi nghӅ trӗng lúa nѭӟc, làm ÿăng trên biӇn và hҫm than.

Hӝi Mӻ, Long Mӻ, Phѭӟc Lӧi ÿӅu thuӝc vùng ÿҩt cát, là vùng án ngӳ căn cӭ Minh Ĉҥm

cӫa huyӋn Long Ĉҩt, nӕi liӅn căn cӭ này vӟi vùng ÿҩt ÿӓ; là mӝt trong nhӳng cӱa khҭu

hұu cҫn cӫa cách mҥng, nên ÿây là vùng tranh chҩp ÿiӋn giӳa ta và ÿӏch, nhҩt là trong

thӡi kǤ chӕng Mӻ, cӭu nѭӟc. Vӟi cuӝc sӕng khә cӵc, sӟm ÿѭӧc Ĉҧng lãnh ÿҥo (tӯ

1937), nhân dân Hӝi Mӻ có truyӅn thӕng yêu nѭӟc và tin tѭӣng vào cách mҥng.

Tӯ năm 1961 ÿӃn năm 1965, lӵc lѭӧng ÿӏch tҥi Hӝi Mӻ có ÿӗn Bӡ Ĉұp (lӝ 52),

bót chùa Thҩt (lӝ 52), ÿӗn Bà Hҵng (lӝ 52). Tӯ 1966 ÿӏch xây thêm ÿӗn Mѭӡi Cù

(ÿѭӡng vào ÿҩt hӝi Mӻ cǊ), bót cҫu Bà Mía, chӕt ҩp Hӝi Trѭӡng, hai ө ӣ Hӝi Cӱu. Quân

ngөy có mӝt ÿҥi hӝi bҧo an (60 tên). Tӯ 2 ÿӃn 3 trung ÿӝi dân vӋ (tӯ 10 ÿӃn 66 tên), 1

phân chi khu quân sӵ 12 tên, 1 cuӝc cҧnh sát 7 tên, 1 ÿoàn bình ÿӏnh 36 tên, 1 ÿӝi phòng

vӋ dân sӵ 23 tên và 11 tӅ xã ҩp. Ngoài ra tӯ 1967 quân dân Hӝi Mӻ còn phҧi ÿӕi ÿҫu vӟi

quân viӉn chinh Mӻ và quân chѭ hҫu Úc.

Sau trұn ÿánh bӑn dân vӋ tҥi Long Mӻ, mӣ ÿҫu cho phong trào kӃt hӧp ÿҩu tranh

chính trӏ-vǊ trang ӣ huyӋn Long Ĉҩt, ÿӝi du kích xã hӝi Mӻ ÿѭӧc thành lұp gӗm có 1

tiӇu ÿӝi, trang bӏ vǊ khí thô sѫ.

Ngay sau khi thành lұp, ÿӝi ÿã tiӃn hành ÿӧt tuyên truyӅn vǊ trang diӋt ác trong

xã, diӋt hai tên ÿҫu hàng ÿӏch, ÿánh phá cách mҥng, khӫng bӕ nhân dân, ÿѭa thӃ cách

mҥng ÿi lên.

Tháng 3-1961, theo chӍ ÿҥo cӫa HuyӋn ӫy Long Ĉҩt, ÿӝi du kích Hӝi Mӻ cùng ÿӝi

du kích Long Mӻ và bӝ ÿӝi huyӋn (C25), kӃt hӧp nӝi tuyӃn, tiӃn công tiêu diӋt ÿӗn Bà

Hҵng (lӝ 52), thu 37 súng, thiêu hӫy nhà hӝi tӅ xã, giҧi phóng cѫ bҧn Hӝi Mӻ, phát ÿӝng

phong trào nhân dân xây dӵng xã chiӃn ÿҩu bҵng hҫm chông, hӕ ÿinh.

Tӯ năm 1963, ÿӝi du kích Hӝi Mӻ luôn bám ҩp, diӋt ác, phá kìm, tҥo ÿiӅu kiӋn

cho nhân dân bung ra phá rã hàng rào ҩp chiӃn lѭӧc.

Phӕi hӧp vӟi chiӃn lѭӧc Bình Giã và mһt trұn ӣ Ĉҩt Ĉӓ, sáng 5-12-1964, du kích

Hӝi Mӻ và du kích Long Mӻ cùng lӵc lѭӧng huyӋn dùng 3 mǊi tiӃn công ÿӏch tҥi ÿӗn

Bӡ Ĉұp, cô lұp chúng tӯ 5-12-64 ÿӃn 12-12-64. Ngày 13-12, ÿӏch ÿiӅu tiӇu ÿoàn biӋt

ÿӝng quân do tên thiӃu tá Phѭӟc chӍ huy xuӕng ÿánh chiӃm lҥi ÿӗn. Ta tiӃp tөc vây lҩn,

ÿӏch phҧi rút chҥy vӅ ÿӗn Bà Hҵng. Tҥi ÿây, ta dùng lӵc lѭӧng 3 mǊi, vӯa bҳn tӍa, vӯa

tұp kích, vӯa vұn ÿӝng nhân dân tác ÿӝng hù dӑa. TiӇu ÿoàn biӋt ÿӝng ngөy co thun vào

ÿӗn, hoàn toàn chҩp hành quy ÿӏnh cӫa ta; ra ÿӗn không mang súng, báo trѭӟc ngày bӑn

lính trên tiӇu khu xuӕng càn quét. Xã Hӝi Mӻ ÿѭӧc giҧi phóng. Ĉӝi du kích phát triӇn

trên mӝt trung ÿӝi, làm nòng cӕt trong xây dӵng làng xã chiӃn ÿҩu, thanh khiӃt xóm ҩp.

Ngày 8-6-1966, lӳ ÿoàn dù 173 Mӻ càn vào căn cӭ Minh Ĉҥm. Ĉӝi du kích Hӝi

Mӻ cùng các lӵc lѭӧng bám trө trên căn cӭ suӕt 10 ngày ÿêm, ÿánh bҥi hoàn toàn cuӝc

càn cӫa ÿӏch.

2 Pages 11-20

▲back to top

2.1 Page 11

▲back to top

Tháng 6-1967, lính Úc xây dӵng hàng rào mìn M16-E3 tӯ núi Da Quy ÿӃn bӡ

biӇn Phѭӟc Hҧi dài trên 10 km, cҳt ngang xã, cô lұp căn cӭ Minh Ĉҥm, ÿҭy bұt lӵc

lѭӧng cách mҥng ra ngoài. Tham gia phong trào gӥ mìn, trái trong hàng rào Úc, ÿӝi du

kích xã Hӝi Mӻ ÿã gӥ hàng ngàn quҧ mìn E3 và lӵu ÿҥn ÿӇ xây dӵng căn cӭ huyӋn, xã.

Trong cuӝc tiӃn công và nәi dұy xuân Mұu Thân 1968, ÿӝi ÿã cùng nhân dân bao

vây ÿӏch ӣ ÿӗn Bӡ Ĉұp, ÿҳp mô, phá ÿѭӡng trên các trөc lӝ 44, 52, làm chӫ xã 3 ngày.

Sau ÿó liên tөc tiӃn công ÿӏch trong năm 1968, 1969.

Tӯ năm 1969 ÿӃn năm 1971, ÿӏch tiӃn hành ÿánh phá bên ngoài bҵng biӋt kích Úc, rҧi

chҩt ÿӝc hoá hӑc hӫy diӋt rӯng, dùng xe cѫ giӟi ӫi phá rӯng Sác, bên trong ÿӏch tiӃn

hành các loҥi bình ÿӏnh, ÿánh phá phong trào gây cho cách mҥng nhiӅu khó khăn.

Xây dӵng ÿѭӧc mҥng lѭӟi cѫ sӣ vӳng chҳc bên trong, ÿӝi du kích hӝi Mӻ vҩn

bám trө làm thҩt bҥi âm mѭu cӫa ÿӏch. Tháng 3-1969, ÿӝi ÿӝt nhұp vào ҩp, ÿánh rã hoàn

toàn và tѭӟc vǊ khí ÿӝi phòng vӋ dân sӵ ÿӏch tҥi xã. Nәi bұt, ngày 5-3-1969, 3 du kích

xã dùng mìn, trái tӵ tҥo, ÿánh diӋt nhiӅu ÿӏch, bҿ gãy cuӝc càn quét cӫa mӝt tiӇu ÿoàn

thuӝc sѭ 18 ngөy vào căn cӭ.

Năm 1971, phong trào chiӃn tranh nhân dân ӣ Hӝi Mӻ phát triӇn mҥnh. Ĉӝi du

kích vӟi lòng dǊng cҧm, sáng tҥo dùng vǊ khí ÿӏch ÿánh ÿӏch ÿҥt hiӋu suҩt cao, góp phҫn

buӝc bӑn chѭ hҫu Úc, phҧi ӫi phá hoàn toàn hàng rào mìn do chúng xây dӵng. Trong ÿó

có các trұn ÿánh tiêu biӇu:

1. Trұn ÿánh máy bay ӣ cӱa biӇn Lӝc An:

Ngày 4-4-1971, ÿӝi du kích Hӝi Mӻ 4 ÿӗng chí sau khi nҳm quy luұt ÿѭӡng bay

cӫa ÿӏch, ÿã tә chӭc săn máy bay ÿӏch tҥi cӱa biӇn Lӝc An.

Ĉêm 3-4, lӧi dөng nѭӟc ròng, ÿӝi vào chiӃm lƭnh vӏ trí thuұn lӧi, 7 giӡ sáng ngày

4-4, ÿӝi nә súng bҳn bӏ thѭѫng chiӃc L19 bay tӯ vùng trӡi Phѭӟc Hҧi ÿӃn Lӝc An. Ĉӏch

liên tiӃp cho nhiӅu máy bay lên thҷng lên ӭng chiӃn và dìu chiӃc L19 bӏ thѭѫng và tăng

cѭӡng 1 ÿҥi ÿӝi lính lên phҧn kích. Ĉӝi dǊng cҧm bҳn trҧ và rút vӅ căn cӭ an toàn. Bҵng

vǊ khí cá nhân du kích Hӝi Mӻ ÿã bҳn hҥ mӝt chiӃc máy bay lên thҷng HUIA, bҳn bӏ

thѭѫng 1 chiӃc HUIA khác và 1 chiӃc L19, diӋt 1 giһc lái Úc.

2. Ĉánh phөc kích xe quân sӵ trên lӝ 52:

Ĉêm 5-7-1971, ÿѭӧc cѫ sӣ bên trong phөc vө tin, du kích Xã Hӝi Mӻ gӗm 3 ÿӗng

chí, bí mұt dùng ÿҫu ÿҥn 105 ly, gҳn kíp nә tӵ chӃ tҥo bҵng mìn, gài trên ÿѭӡng 52 ÿoҥn

ҩp Hӝi Trѭӡng ÿӇ ÿánh xe cѫ giӟi cӫa ÿӏch. Hai bên ÿѭӡng ÿӏa hình trӕng trҧi vӟi ruӝng

nѭӟc, rӯng chӗi cách xa ÿѭӡng gҫn 1 km, nhѭng cҧ tә vүn quyӃt tâm khҳc phөc.

7 giӡ sáng ngày 7-7, chiӃc xe GMC chӣ trung ÿӝi 2 bҧo an (ÿҥi ÿӝi 3, tiӇu ÿoàn

701) gӗm 15 tên, do tên thiӃu úy Bӱu chӍ huy, xuҩt hiӋn, chҥy tӯ Phѭӟc Hҧi lên Ĉҩt Ĉӓ.

Chӡ xe ÿӏch lӑt vào trұn ÿӏa, các ÿӗng chí cho nә trái, 15 tên bҧo an ÿӅn tӝi.

3. Bҿ gãy trұn càn cӫa quân Úc tҥi Trҧng Dҫu.

Tháng 9-1971, 2 ÿҥi ÿӝi lính Úc, có xe tăng yӇm trӧ, ÿã mӣ cuӝc càn quét, ÿánh

vào căn cӭ cӫa xã Hӝi Mӻ. Xung quanh căn cӭ, du kích xã ÿã bӕ trí mìn M16-E3 theo

thӃ liên hoàn ÿӇ bҧo vӋ.

2.2 Page 12

▲back to top

Ĉӏch tiӃn vào ÿӃn Trҧng Dҫu, bӝ phұn ÿi ÿҫu ÿҥp phҧi mìn M16-E3, gҫn 1 tiӇu

ÿӝi ÿӏch bӏ diӋt. Bӑn lính Úc hoang mang, xô nhau chҥy lҥi, dұm phҧi mìn gài cӫa ta.

Vӟi 3 quҧ mìn M16-E3, du kích Hӝi Mӻ ÿã diӋt 69 tên Úc, trong ÿó có 1 trung tá.

Trұn ÿánh này có tác dөng lӟn, góp phҫn bҿ gãy âm mѭu ÿánh phá cӫa Úc trong

huyӋn, buӝc chúng phҧi tӵ phá hӫy hàng rào mìn do chúng xây dӵng lҥi Ĉҩt Ĉӓ.

Trong chiӃn dӏch NguyӉn HuӋ 1972, ÿӝi du kích Hӝi Mӻ kӃt hӧp 3 mǊi, liên tөc

tiӃn công ÿӏch tҥi ngã 3 Bӡ Ĉұp. Tháng 1-1973 ÿӝi cùng nhân dân tiӃn công ÿӏch tҥi ҩp

Hӝi Trѭӡng, làm chӫ ҩp suӕt 1 tháng, tҥo ÿiӅu kiӋn cho nhân ÿҩu tranh buӝc ÿӏnh thi

hành HiӋp ÿӏnh.

Tham gia chiӃn dӏch mùa khô 1974-1975 ÿӝi du kích Hӝi Mӻ, tә chӭc nhiӅu ÿӧt

vǊ trang tuyên truyӅn diӋt ác ôn, phá rã hoàn toàn ÿӝi phòng vӋ dân sӵ cӫa ÿӏch.

Cuӕi tháng 4-1975, du kích ÿã kӃt hӧp ÿҩu tranh cӫa quҫn chúng tә chӭc vây lҩn,

bҳn tӍa ÿӏch tҥi phân chi khu quân sӵ Hӝi Mӻ. Ngày 27-4 ÿӏch hoang mang rút chҥy. Ta

giҧi phóng hoàn toàn xã, bang phá ÿӗn bót ÿӏch.

Qua 15 năm chiӃn ÿҩu và xây dӵng, ÿӝi du kích xã Hӝi Mӻ ÿҥt nhӳng thành tích:

- Tác chiӃn tӵ lӵc 104 trұn (kӇ cҧ ÿánh bҵng mìn trái).

- Loҥi 474 tên ÿӏch (chӃt 290, có mӝt trung tá Úc và nhiӅu sƭ quan ngөy).

- DiӋt gӑn 1 trung ÿӝi bҧn an, 1 trung ÿӝi Úc gӗm 69 tên.

- Thu 8 súng (có 1 trung liên, 5AR.15, 2carbine) và 1 máy thong tin PRC 25.

- Bҳn cháy 2 máy bay, bӏ thѭѫng 2 chiӃc khác, phá hӫy 6 xe quân sӵ (có 3 xe tăng, 2

xe ӫi, 1 GMC)

- Phá hӫy mӝt ÿҥi lien 60, 1 máy PRC 25, 3 u.

- KӃt hӧp nӝi tuyӃn hҥ mӝt ÿӗn.

- Gӥ 1790 mìn M16.E3, 550 lӵu ÿҥn các loҥi.

- Gài 7 bãi mìn bҧo vӋ căn cӭ vӟi trên 620 mìn E3 và lӵu ÿҥn.

Ĉӝi ÿã ÿѭӧc tһng thѭӣng;

- 1 huân chѭѫng chiӃn công hҥng II

- 3 huân chѭѫng chiӃn công hҥng III

- NhiӅu bҵng khen, giҩy khen.

Ngày 6 tháng 11 – 1978, ÿӝi du kích xã Hӝi Mӻ vinh dӵ ÿѭӧc quӕc hӝi và Chính phӫ

tһng danh hiӋu ĈѪN Vӎ ANH HÙNG LӴC LѬӦNG Vǉ TRANG NHÂN DÂN

Trên ÿӏa bàn mӝt xã phҧi ÿӕi phó vӟi 3 loҥi kҿ thù: ÿӃ quӕc Mӻ, chѭ hҫu Úc, quân

ngөy vӟi nhӳng thӫ ÿoҥn thâm ÿӝc và phѭѫng tiӋn chiӃn tranh hiӋn ÿҥi, ÿӝi du kích xã

Hӝi Mӻ ÿã vѭӧt qua mӑi khó khăn gian khә và thҳng lӧi vҿ vang, xây dӵng ÿѭӧc nhӳng

bài hӑc và truyӅn thӕng tӕt ÿҽp.

Nҳm vӳng nhiӋm vө chính trӏ, tin tѭӣng vào sӵ lãnh ÿҥo cӫa Ĉҧng, vào thҳng lӧi cӫa

cách mҥng. Có lúc toàn ÿӝi chӍ còn 2 du kích, nhѭng vҩn vӳng vàng kiên ÿӏnh lұp

trѭӡng chiӃn ÿҩu.

Vӯa chiӃn ÿҩu vӯa xây dӵng, phát ÿӝng phong trào nhân dân xây dӵng làng xã chiӃn

ÿҩu, toàn dân ÿánh giһc; biӃn vǊ khí ÿӏch thành vǊ khí ta ÿánh lҥi chúng ÿҥt hiӋu suҩt

cao.

2.3 Page 13

▲back to top

Kiên trì bám trө, tin tѭӣng và dӵa vào nhân dân kӃt hӧp 3 mǊi ÿҩu tranh vǊ trang-

chính trӏ-binh vұn bao bót, bӭc rút, bӭc hàng ÿӗn, bót giһc.

Luôn luôn tiӃn công ÿӏch ӣ mӑi nѫi, mӑi lúc, chӫ ÿӝng ÿánh ÿӏch vӟi phѭѫng châm:

“táo bҥo, bҩt ngӡ ghành thҳng lӧi.”

ĈӜI DÂN QUÂN DU KÍCH XÃ HѬNG LӜC

Xã Hѭng Lӝc, huyӋn Thӕng Nhҩt, cách thành phӕ Biên Hòa 30 km vӅ phía ÿông bҳc.

Nҵm giӳa hai trөc ÿѭӡng sӕ 1 và 20, xã Hѭng Lӝc vӟi diӋn tích hѫn 10 km2 nhѭ mӝt

vành cung án ngӳ hai ÿoҥn ÿѭӡng, giáp vӟi các xã Dҫu Giây, Bàu Hàm 1, Bàu Hàm 2.

Dân sӕ ӣ xã hѫn 10.000 ngѭӡi, hҫu hӃt là dân di cѭ tӯ miӅn Bҳc, miӅn Trung vào sinh

sӕng tӯ trong 4 ҩp: Hѭng Nghƭa, Hѭng Nhѫn, Hѭng HiӋp, Hѭng Lӝc. Tӯ năm 1974,

ÿӏch lұp thêm hai ҩp Hѭng Bình, Hѭng Long. Nhân dân sinh sӕng bҵng nghӅ làm ruӝng,

rүy, trӗng các loҥi cây công nghiӋp, cây ăn trái.

Trong kháng chiӃn chӕng Mӻ, cӭu nѭӟc, xã Hѭng Lӝc, nhҩt là ҩp Hѭng Nghƭa là mӝt

ÿӏa bàn ÿӭng chân quan trӑng cӫa lӵc lѭӧng cách mҥng tӍnh Biên Hòa, khu miӅn ÿông,

vǊ khí và ÿӗ dùng quân sӵ cӫa cách mҥng vӅ thành phӕ Biên Hòa và Sài Gòn. Do ÿó,

ÿӏch kìm kҽp và ÿánh phá phong trào cách mҥng ӣ Hѭng Lӝc rҩt ác liӋt.

Tӯ năm 1966, lӵc lѭӧng ÿӏch gӗm: mӝt ÿҥi ÿӝi bҧo an ӣ ÿӗi Phú Y, mӝt ÿҥi ÿӝi khác

ÿóng ӣ nhà ga xe lӱa, 1 trung ÿӝi dân vӋ, 1 phân chi khu cҧnh sát do mӝt ÿҥi úy cҧnh sát

chӍ huy, 1 ÿӝi phòng vӋ dân sӵ 50 tên. Ngoài ra ӣ ҩp Hѭng Bình, ÿӏch thiӃt lұp mӝt cөm

pháo vӟi 2 khҭu 105 và 106 ly. Trong rӯng ÿӧt ÿánh phá, ÿӏch tăng cѭӡng các ÿѫn vӏ

cӫa sѭ 18 bӝ binh ngөy, lӳ dù 119 Mӻ, sѭ 25 bӝ binh Mӻ vào càn quét.

Cuӕi năm 1961, dѭӟi sӵ chӍ ÿҥo và tăng cѭӡng cán bӝ cӫa Ban cán sӵ Long Khánh,

tҥi Hѭng Lӝc ÿã xây dӵng ÿѭӧc mӝt tә công tác gӗm 3 ÿӗng chí làm nhiӋm vө tuyên

truyӅn và xây dӵng cѫ sӣ cách mҥng trong xã.

Tháng 2-1962, lӵc lѭӧng vǊ trang cӫa Ban cán sӵ tә chӭc diӋt mӝt trѭӣng ҩp ác ôn,

ÿӗng thӡi tiӃn công diӋt bót Hѭng Nghƭa, bҳt sӕng 16 tên dân vӋ, thu 13 súng. Bӑn tӅ ҩp

ÿӅu bӓ chҥy, nhân dân bung ra phá tan ҩp chiӃn lѭӧc Hѭng Nghƭa (ngang 250m dài

300m).

Do tình hình dân cѭ tҥi xã phӭc tҥp, nên viӋc xây dӵng và phát triӇn lӵc lѭӧng vǊ

trang ÿӏa phѭѫng gһp nhiӅu khó khăn. Năm 1968, Hѭng Lӝc là nѫi tұp kӃt và chuyӇn

quân cӫa phân khu 4 ÿӇ tiӃn công vào Sài Gòn.

Năm 1968, ÿӏch biӃt Hѭng Lӝc là bàn ÿҥp cӫa cách mҥng, nên cӕ sӭc ÿánh phá vӟi

kӃ hoҥch bình ÿӏnh cҩp tӕc, ÿѭa hѫn 100 tên bình ÿӏnh nông thôn vào xã vӯa khӫng bӕ,

vӯa mӏ dân, phân loҥi dân ÿӇ kìm kҽp. Bên ngoài kӃt hӧp vӟi rҧi chҩt ÿӝc hóa hӑc chúng

cho hàng trăm xe tăng, xe ӫi tӯ ÿѭӡng 1, ÿѭӡng 20 và 25 càn vào ӫi phá ÿӏa hình bám

trө cӫa ta. ViӋc ÿi lҥi cӫa nhân dân bӏ ÿӏch kiӇm soát nghiêm ngһt, căn cӭ mҩt әn ÿӏnh,

phҧi luôn thay ÿәi ÿӏa ÿiӇm.

Tuy khó khăn, nhѭng ÿӝi du kích vүn kiên trì bám trө xây dӵng cѫ bên trong, tìm cѫ

sӣ cӫa ÿӏch tә chӭc ÿӝt ҩp lҩy lѭѫng thӵc, phөc kích ÿánh ÿӏch ÿi càn khӫng bӕ nhân

2.4 Page 14

▲back to top

dân. Ngày 5-6-1969, du kích Hѭng Lӝc kӃt hӧp bӝ ÿӝi huyӋn Trҧng Bom tiӃn công bӑn

bҧo an, dân vӋ trong ҩp chiӃn lѭӧc Hѭng Lӝc, Hѭng Thҥnh, Hѭng Nhѫn, diӋt 18 tên,

làm bӏ thѭѫng 37 tên thu 8 súng, làm chӫ ҩp Hѭng Thҥnh, Hѭng Nhѫn, phát ÿӝng hàng

ngàn nhân dân nәi dұy phá hѫn 2.500mét kӁm gai, xé cӡ ngөy, phá tan trө sӣ tӅ xã.

Trong ÿánh phá bình ÿӏnh, ÿѭӧc cѫ sӣ bên trong giúp ÿӥ, ÿӝi ÿã vѭӧt các chӕt cӫa bӑn

Mӻ, bӑn dân vӋ, diӋt 3 tên tӅ ác ôn trong ҩp. Sau ÿó, ÿӝi tә chӭc nhiӅu cuӝc ÿánh diӋt

ÿӏch bҵng cách ÿánh biӋt ÿӝng bí mұt, bҩt ngӣ diӋt nhiӅu lính Mӻ và bӑn ác ôn. Hoҥt

ÿӝng vǊ trang cӫa ÿӝi du kích ÿã phá lӓng thӃ kìm kҽp bên trong xã cӫa ÿӏch.

Phӕi hӧp vӟi bӝ ÿӝi chӫ lӵc ÿánh chӕng càn bên ngoài, nhiӅu du kích dǊng cҧm

bám trө trong ҩp, dùng B40 diӋt xe tăng ÿӏch. Tҥi Bàu NӃp, 1 du kích xã bí mұt ÿӝt nhұp

vào sân bay giã chiӃn cӫa Mӻ, dùng lӵu ÿҥn diӋt 1 máy bay lên thҷng vӯa hҥ cánh. Ĉӗng

thӡi, ÿӝi còn vұn ÿӝng nhân dân nhiӅu lҫn ÿҩu tranh chӕng ÿӏch bҳn pháo bӯa bãi vào

xóm ҩp, chӕng ӫi phá vѭӡn cây…

Tӯ năm 1973 ÿӃn 1975, tuy quân Mӻ ÿã rút hӃt, nhѭng bӑn lính ngөy ngoan cӕ,

chúng dùng mìn, lӵu ÿҥn, gài nhiӅu nѫi, kӃt hӧp tung biӋt kích dày ÿһc trong rӯng gây

cho nhiӅu ÿӝi thiӋt hҥi, khó khăn. Bên trong ҩp, bӑn tình báo, tâm lý chiӃn truy lùng

ÿánh phá cѫ sӣ cách mҥng, dùng tiӅn bҥc và các thӫ ÿoҥn tâm lý chiӃn khác ÿӇ gây chia

rӁ, nghi kӷ trong nhân dân.

Trѭӟc tình hình ÿó, ÿӝi du kích phҧi phân tán tӯng lә nhӓ, lҩy ҩp Hѭng Nghƭa làm

ÿӏa bàn bám trө hoҥt ÿӝng, thѭӡng xuyên dùng mìn tӵ tҥo ÿánh phá ÿoҥn ÿѭӡng sҳt ÿi

qua xã, ÿӇ cҳt ÿӭt ÿѭӡng vұn chuyӇn cӫa ÿӏch.

Tháng 5-1974, 5 du kích hóa trang, vұn ÿӝng tұp kích mӝt chӕt ÿӏch ÿóng trên ÿӗi

cách ÿѭӡng sӕ 1 khoҧng 70m, diӋt 3 tên, thu 3 súng, 2 mìn Play-mo, ta rút vӅ căn cӭ an

toàn.

Chuҭn bӏ vào ÿӧt chiӃn dӏch mùa khô 1974-1975, ÿӝi du kích cùng nhân dân

Hѭng Lӝc ÿã tích cӵc tham gia ÿӝi dân công, góp phҫn hoàn thành tuyӃn ÿѭӡng vұn

chuyӇn cӫa cách mҥng tӯ song Ĉӗng Nai qua Cây Gáo, Bàu Hàm, Hѭng Nghƭa, ÿѭӡng

1, ÿѭӡng 10, Bình Sѫn qua phѭӟc thái ra lӝ 15 vӅ Nhѫn Trҥch. Hѭng Nghƭa ÿѭӧc xây

dӵng thành kho trҥm cӫa lӵc lѭӧng tӍnh, khu miӅn ÿông phөc vө chiӃn dӏch.

Ngày 5-1-1975 ÿӃn 16-1-1975, ÿӝi du kích phӕi hӧp cùng ÿҥi ÿӝi công binh quân

khu 7 tiӃn công khu trҥi ÿӏch lҩn chiӃm sau hiӋp ÿӏnh Pa-ri ӣ Hѭng Nghƭa, phөc kích

ÿánh xe trên ÿѭӡng 1, diӋt 4 tên, có 3 sƭ quan trӯ ÿҥi úy ÿӃn trung tá, diӋt 1 cөm quân

ÿӏch trên ÿѭӡng 20, diӋt và làm bӏ thѭѫng 32 tên, bҳn cháy 2 xe quân sӵ.

Tháng 2-1975, ÿӝi lҥi tә chӭc phөc kích ÿánh mӝt trung ÿӝi dân vӋ di chuyӇn trên

ÿѭӡng sӕ 1 gây cho chúng nhiӅu thiӋt hҥi nһng, hӛ trӧ mҥnh ÿӃn phong trào quҫn chúng

ÿang trong khí thӃ sөc sôi cách mҥng.

Tӯ ngày 8-ÿӃn 21-4-1975, chӫ lӵc ÿánh chiӃm ÿѭӡng sӕ 1, ÿoҥn Hѭng Nghƭa ÿӃn

ngã ba Dҫy Giây, cҳt ÿӭt sӵ chi viӋn cӫa ÿӏch tӯ Biên Hòa, Trҧng Bom lên Xuân Lӝc.

Trong thӡi ÿiӇm này, hѫn 300 dân tӯ các nѫi chҥy vӅ Hѭng Lӝc, ÿӝi du kích cùng nhân

dân tham gia giúp ÿӥ hӑ әn ÿӏnh cuӝc sӕng. Trong cѫn hoҧng loҥn ÿӏch tұp trung bҳn

pháo ác liӋt vào hai ҩp Hѭng Lӝc, Hѭng Nghƭa, ÿӝi cu kích cùng nhân dân vүn bám trө

làm nhiӋm vө truy lùng bӑn ác ôn, tham gia phá ÿѭӡng, ÿҳp mô hӛ trӧ chӫ lӵc quân khu

2.5 Page 15

▲back to top

tiêu diӋt ÿӏch trên 2 ÿѭӡng sӕ 1 và sӕ 20. Nәi bұt bҵng hai ÿҫu ÿҥn pháo 105 ly, du kích

Hѭng Lӝc gài ÿánh diӋt 2 xe tăng ÿӏch tҥi ҩp Hѭng Nghƭa.

Ngày 28-4-1975, kӃt hӧp 3 mǊi, ÿӝi du kích cùng nhân dân nәi dұy giҧi phóng

hoàn toàn xã Hѭng Lӝc.

Trong quá trình chiӃn ÿҩu, ÿӝi du kích Hѭng Lӝc ÿã:

- Tác chiӃn 155 trұn vӯa ÿӝc lұp vӯa phӕi hӧp vӟi trên.

- DiӋt và làm bӏ thѭѫng hѫn 1000 ÿӏch (có 11 Mӻ, 24 tӅ ÿiӋp, ác ôn, 10 sƭ quan

ngөy), bҳt sӕng 55 tên.

- Thu 100 súng các loҥi.

- Phá hӫy 1 máy bay lên thҷng, 3 xe tăng, 1 ÿҫu máy xe lӱa và 5 ÿoàn tàu quân sӵ

cӫa ÿӏch.

- Ĉánh rã hai ÿӝi phòng vӋ dân sӵ

- Vұn ÿӝng 159 thanh niên thoát ly tham gia kháng chiӃn.

- Giúp ÿӥ gҥo, lѭѫng thӵc cӭu ÿói cho 100 gia ÿình.

- Chӳa bӋnh cho 1200 ngѭӡi.

- Giúp ÿӥ 200 gia ÿình xây cҩt lҥi nhà cӱa bӏ bom pháo ÿӏch hӫy diӋt.

Trên cѫ sӣ các nhiӋm vө, thành tích nêu trên ÿӝi ÿã hoàn thành nhiӋm vө bҧo ÿҧm

ÿѭӡng dây giao lien, cӱa khҭu hұu cҫn cho tӍnh, huyӋn trên ÿӏa bàn xã.

Ĉӝi du kích xã Hѭng Lӝc ÿã ÿѭӧc tһng thѭӣng 3 huân chѭѫng chiӃn công, 10 bҵng

khen, giҩy khen. Hai năm 1968, 1970 ÿҥt cӡ huân lѭu cӫa tӍnh; năm 1974 ÿҥt danh hiӋu

ÿѫn vӏ quyӃt thҳng.

Ngày 6-11-1978, ÿӝi du kích xã Hѭng Lӝc ÿѭӧc Quӕc hӝi và Chính phӫ tһng danh

hiӋu ĈѪN Vӎ ANH HÙNG LӴC LѬӦNG Vǉ TRANG NHÂN DÂN.

Trong quá trình chiӃn ÿҩu lâu dài gian khә, ÿӝi du kích xã Hѭng Lӝc ÿã vӳng vàng

vѭӧt qua ÿӇ ÿi ÿӃn thҳng lӧi. Thành quҧ ÿҥt ÿѭӧc thӇ hiӋn tinh thҫn và lòng quyӃt tâm

chiӃn ÿҩu cӫa toàn ÿӝi, tҥo nên nhӳng bài hӑc tӕt.

Trên mӝt ÿӏa bàn phӭc tҥp vӅ thành phҫn dân sӕ, ÿӝi ÿã xây dӵng ÿѭӧc cѫ sӣ nòng

cӕt trong nhân dân. BiӃt tin và dӵa vào dân, biӃt chӑn lӑc quҫn chúng trên cѫ sӣ quan

ÿiӇm quҫn chúng cӫa Ĉҧng. Ĉӝi du kích xã Hѭng Lӝc ÿã tҥo cho mình mӝt mҥng lѭӟi

hұu cҫn, thông báo tin vӳng chҳc ÿҧm bҧo ÿánh chҳc thҳng ÿӇ hoàn thành nhiӋm vө

ÿѭӧc giao.

Ĉi ÿôi vӟi tiӃn công ÿӏch, ÿӝi làm tӕt công tác huҩn luyӋn và xây dӵng ÿѫn vӏ, rèn

luyӋn nâng cao kӻ thuұt, chiӃn thuұt, sӱ dөng thuҫn thөc các loҥi vǊ khí, mìn, trái chiӃn

lӧi phҭm ÿҥt hiӋu suҩt cao.

Ĉӝi luôn kiên ÿӏnh lұp trѭӡng, vӳng vàng vӅ tѭ tѭӣng, bám trө ÿӏa bàn chiӃn ÿҩu,

thӵc hiӋn tӕt phѭѫng châm kӃt hӧp 3 mǊi ÿҩu tranh vǊ trang, chính trӏ, binh vұn tҥo

thành sӭc mҥnh tәng hӧp ÿánh thҳng kҿ thù.

LӴC LѬӦNG Vǉ TRANG NHÂN DÂN HUYӊN LONG

ĈҨT

2.6 Page 16

▲back to top

HuyӋn Long Ĉҩt có diӋn tích trên 340 km2, dân sӕ 8 vҥn ngѭӡi, nҵm ӣ phía ÿông bҳc

VǊng Tàu, tây bҳc giáp Long Khánh, nam giáp biӇn Ĉông dài 20 km chҥy tӯ cҧng Lӝc

An ÿӃn Phѭӟc TӍnh. Trong huyӋn có nhiӅu ÿѭӡng giao thong quan trӑng nhѭ ÿѭӡng

23,24 và 52. Ĉһc biӋt giӳa huyӋn có ngӑn núi KǤ Vân cao hѫn 800 mét (tӭc mǊi Minh

Ĉҥm). Vӟi ÿһc ÿiӇm ÿӏa hình nhѭ vұy, Long Ĉҩt giӳ mӝt vӏ trí chiӃn lѭӧc quan trӑng vӅ

quân sӵ, chính trӏ, kinh tӃ cӫa tӍnh Bà Rӏa-Long Khánh.

Trong suӕt hai cuӝc chiӃn tranh, kҿ thù luôn luôn biӃn nѫi ÿây thành mӝt trӑng ÿiӇm

bình ÿӏnh quan trӑng. Ĉһc biӋt, trong chiӃn tranh chӕng Mӻ, trên ÿӏa bàn nhӓ hҽp này,

chúng bӕ trí hai chi khu Long ĈiӅn và Ĉҩt Ĉӓ, 1 yӃu khu Long Hҧi, 3 chӕt do quân ҩp

ÿóng, 2 trung tâm huҩn luyӋn, hѫn 52 ÿӗn bót, tua và mӝt hӋ thӕng hҫm ngҫm 36 ө. Lӵc

lѭӧng ÿӏch thѭӡng xuyên có 2 tiӇu ÿoàn bҧo an, nhiӅu ÿҥi ÿӝi và trung ÿӝi ÿóng khҳp

các xã trong huyӋn. Thӡi kǤ cao ÿiӇm, ÿӏch tұp trung vӅ ÿây mӝt chiӃn ÿoàn Úc hѫn

8000 tên, lӳ dù 173 Mӻ, hai chiӃn ÿoàn cӫa sѭ 18 ngөy cùng hàng trăm xe tăng, xe bӑc

thép, xe ӫi vӟi cѭӡng ÿӝ phi pháo, chҩt ÿӝc hóa hӑc, B52 ÿánh phá rҩt ác liӋt.

Phát huy truyӅn thӕng bҩt khuҩt cӫa anh hùng Võ Thӏ Sáu, trong suӕt 15 năm chӕng

Mӻ, lӵc lѭӧng vǊ trang nhân dân huyӋn Long Ĉҩt ÿã ra sӭc khҳc phөc mӑi khó khăn,

thiӃu thӕn và ÿiӅu kiӋn ác liӋt cӫa ÿӏa bàn, tiӃn hành cuӝc chiӃn tranh nhân dân rӝng

khҳp, kiên quyӃt bám trө, liên tөc chiӃn ÿҩu, lҫn lѭӧt ÿѭѫng ÿҫu vӟi các lӵc lѭӧng ÿҫu

sӓ Mӻ, Úc, lҫn lѭӧt làm phá sҧn các thӫ ÿoҥn chiӃn thuұt cӫa chúng (nhѭ “hàng rào

mìn”, “ө ngҫm”, “lá chҳn”…), góp phҫn xӭng ÿáng vào thҳng lӧi chung cӫa dân tӝc.

Tӯ trong phong trào Ĉӗng Khӣi xuân 1960, mӝt bán ÿӝi vǊ trang ÿҫu tiên cӫa huyӋn

ÿѭӧc thành lұp, làm nòng cӕt cho phong trào ÿҩu tranh vǊ trang phát triӇn rӝng, mҥnh

trong toàn huyӋn. Ngay sau khi thành lұp, ÿӝi ÿã tiӃn hành mӝt loҥt trұn ÿánh và thu

ÿѭӧc thҳng lӧi dòn dã, nhѭ trұn ngày 6-4-1960, trұn Bӡ Ĉáp, Hӝi Mӻ, Tam Phѭӟc tháng

10-1960. Ĉҫu năm 1961, lӵc lѭӧng vǊ trang huyӋn ÿѭӧc bә sung them quân sӕ và trang

bӏ. Ngoài lӵc lѭӧng tұp trung cӫa huyӋn mӛi xã có tӯ 20 ÿӃn 30 dân du kích. Lӵc lѭӧng

vǊ trang và bán vǊ trang mӣ nhiӅu cuӝc tiӃn công ÿӏch hӛ trӧ ÿҳc lӵc cho ÿӗng bào nәi

dұy, diӋt ác và bӭc rút nhiӅu ÿӗn bót, bҳt nhiӅu ác ôn, tӅ diӋp, giҧi tán ngөy quyӅn tay

sai, giҧi phóng hoàn toàn và lұp chính quyӅn cách mҥng ӣ 8 xã trong huyӋn. ĈӃn cuӕi

năm 1964, lӵc lѭӧng vǊ trang huyӋn phát triӇn ÿѭӧc 70 ÿӗng chí, mҥng lѭӟi dân quân du

kích hình thành rӝng khҳp. Ta giҧi phóng ÿѭӧc hoàn toàn hai bên trөc ÿѭӡng 44 và 52.

Sau thҩt bҥi chiӃn lѭӧc chiӃn tranh ÿһc biӋt, Mӻ ào ҥt ÿѭa quân vào miӅn Nam, Long

Ĉҩt trӣ thành mӝt trong nhӳng ÿӏa bàn chân thang trӑng ÿiӇm cӫa ÿӏch ӣ Bà Rӏa – Long

Khánh. Ngày 8-6-1966, ÿѭӧc sӵ hӛ trӧ ÿҳc lӵc cӫa máy bay và pháo binh, ÿѫn vӏ lӳ dù

173 Mӻ ÿӃn Long Ĉҩt mѭu ÿӗ ÿánh chiӃm căn cӭ Minh Ĉҥm và các vùng giҧi phóng

cӫa ta. Trong 10 ngày ÿêm lӵc lѭӧng vǊ trang huyӋn ÿã kiên cѭӡng chiӃn ÿҩu chұn ÿӭng

cuӝc hành quân cӫa ÿӏch, diӋt gҫn 200 tên Mӻ, 45 tên ngөy, thu gҫn 100 súng các loҥi,

bҧo vӋ ÿѭӧc khu căn cӭ.

Vào mùa mѭa năm 1967, ÿӏch tұp trung nhiӅu lӵc lѭӧng, quyӃt tâm ÿánh phá, hòng

xoá bӓ căn cӭ Minh Ĉҥm cӫa ta. Tháng 6-1967, chiӃn ÿoàn Úc triӇn khai xây dӵng mӝt

hӋ thӕng hàng rào mìn vӅ phía ÿông ÿѭӡng 52, rӝng 350 mét, dài hѫn 10km tӯ núi Da

Quy ÿӃn bӡ biӇn Phѭӟc Hҧi. Hàng ngày, chúng dùng 50 khҭu pháo kӃt hӧp vӟi pháo ӣ

2.7 Page 17

▲back to top

Tàu và máy bay ÿánh phá ác liӋt. Tính riêng trong sáu tháng cuӕi năm 1967, ÿӏch tә

chӭc gҫn 200 cuӝc càn quét ÿánh phá lên căn cӭ. Nhѭng mӑi cӕ gҳng cӫa ÿӏch ÿӅu thҩt

bҥi, chúng ÿã vҩp phҧi sӭc ÿánh trҧ quyӃt liӋt, bӅn bӍ cӫa lӵc lѭӧng vǊ trang huyӋn và

dân quân du kích ÿӏa phѭѫng. Qua các ÿӧt chӕng càn trong 6 tháng nói trên, ta ÿã diӋt

gҫn 2000 tên ÿӏch (trong ÿó có 600 tên Mӻ và 300 tên Úc), bҳt sӕng 50 tên, thu 150 súng

các loҥi. Ĉӗng thӡi vӟi hoҥt ÿӝng chӕng càn ÿӇ bҧo vӋ căn cӭ, huyӋn phát ÿӝng phong

trào toàn dân tham gia phá rào, gӥ mìn. ChӍ sau 3 tháng, ta ÿã phá và gӥ hѫn nӱa hàng

rào mìn cӫa ÿӏch, lҩy trái vӅ xây dӵng bãi mìn bҧo vӋ khu căn cӭ Minh Ĉҥm và các căn

cӭ xã phía ÿông ÿѭӡng 52, biӃn các ҩp chiӃn lѭӧc thành căn cӭ bám trө cӫa du kích xã.

Trong cuӝc tәng tiӃn công và nәi dұy xuân Mұu Thân, lӵc lѭӧng vǊ trang huyӋn ÿã

làm nòng cӕt cho toàn thӇ nhân dân ÿӗng loҥt ÿánh vào các mөc tiêu trong ÿӏa bàn

huyӋn. Tҥi Ĉҩt Ĉӓ, 1 tiӇu ÿoàn Úc bӏ ÿánh thiӋt hҥi nһng. Ӣ Long ĈiӅn, lӵc lѭӧng vǊ

trang bao vây ÿánh ÿӏch suӕt 7 ngày ÿêm, tiêu hao nһng tiӇu ÿoàn 3 thuӝc sѭ ÿoàn 18

ngөy. Hҫu hӃt các xã ta ÿӅu ÿánh chiӃm và bám trө các mөc tiêu trong suӕt 4 ngày, loҥi

khӓi vòng chiӃn ÿҩu 700 tên ÿӏch.

Sau tӃt mұu thân 1968, Mӻ, Úc và quân ngөy tұp trung phҧn kích quyӃt liӋt vào Long

Ĉҩt, huy ÿӝng tӕi ÿa các phѭѫng tiӋn ÿánh chiӃm căn cӭ Minh Ĉҥm, lӵc lѭӧng vǊ trang

huyӋn kiên cѭӡng phҧn kích liên tөc tiӃn công, bao vây ÿánh chiӃm và giӳ vӳng căn cӭ,

bҧo vӋ an toàn cѫ quan ÿҫu não lãnh ÿҥo kháng chiӃn trong toàn huyӋn.

Trong năm 1969, tuy gһp nhiӅu khó khăn, lӵc lѭӧng vǊ trang huyӋn vүn kiên cѭӡng

bám trө, cùng chӫ lӵc tӍnh ÿánh phá vӥ hӋ thӕng ө ngҫm cӫa Úc tҥi Ĉҩt Ĉӓ. Nәi bұt là

phong trào dùng vǊ khí ÿӏch diӋt ÿӏch ӣ các xã phát triӇn mҥnh, ÿҥt hiӋu suҩt cao nhѭ

các trұn dùng mìn Úc diӋt gӑn các trung ÿӝi lính Úc, trong ÿó có nhiӅu sƭ quan Úc ӣ

Phѭӟc Hòa Long, Hӝi Mӻ.

ĈӃn tháng 4-1972, hòa trong cuӝc tәng tiӃn công chiӃn lѭӧc trong toàn miӅn Nam,

lӵc lѭӧng vǊ trang trong toàn huyӋn ÿӗng loҥt tiӃn công, phá banh hӋ thӕng ө ngҫm cӫa

ÿӏch tҥi Ĉҩt Ĉӓ. Ban ÿêm quân cách mҥng làm chӫ ҩp chiӃn lѭӧc. Phong trào quҫn

chúng lên cao, tҥo tiӅn ÿӅ quan trӑng cho viӋc ÿҩu tranh ÿҭy mҥnh thӃ và lӵc lѭӧng cách

mҥng trong huyӋn sau khi hiӋp ÿӏnh Pa-ri ÿѭӧc ký kӃt.

Trong chiӃn dӏch Hӗ Chí Minh lӏch sӱ, chiӅu 28-4-1975, lӵc lѭӧng vǊ trang ÿã kӃt

hӧp vӟi lӵc lѭӧng chính trӏ quҫn chúng nәi dұy ÿánh chiӃm toàn bӝ các mөc tiêu trong

huyӋn, giҧi phóng hoàn toàn huyӋn Long Ĉҩt.

Mѭӡi lăm năm xây dӵng và chiӃn ÿҩu, trѭӣng thành, lӵc lѭӧng vǊ trang nhân dân

huyӋn Long Ĉҩt ÿã:

- Ĉánh hàng trăm trұn, loҥi khӓi vòng chiӃn ÿҩu hѫn 12.600 tên ÿӏch (có 1.200 tên

Úc, 800 tên Mӻ và Nam TriӅu Tiên), bҳt sӕng 300 tù binh.

- Phá hӫy 170 xe quân sӵ (có 50 xe, xe bӑc thép)

- Bҳn rѫi 16 máy bay, san bҵng hѫn 100 ÿӗn bót thu 1.700 súng các loҥi.

- Hӛ trӧ ÿҳc lӵc cho phong trào ÿҩu tranh cӫa nhân dân ÿӏa phѭѫng, bә sung hѫn

4.000 thanh niên vào bӝ ÿӝi chӫ lӵc, làm tӕt công tác ÿào tҥo, bӗi dѭӥng cán bӝ cѫ sӣ.

Vӟi thành tích, lӵc luӧng vǊ trang nhân dân huyӋn ÿã ÿѭӧc khen thѭӣng 1 huân

chѭѫng quân công giҧi phóng hҥng nhì, 1 huân chѭѫng chiӃn công giҧi phóng hҥng nhҩt,

2.8 Page 18

▲back to top

2 lҫn ÿѭӧc tһng cӡ thi ÿua luân lѭu cӫa tӍnh. Ngày 6-11-1978, lӵc lѭӧng vǊ trang nhân

dân huyӋn Long Ĉҩt ÿѭӧc vinh dӵ ÿón nhұn danh hiӋu ĈѪN Vӎ ANH HÙNG LӴC

LѬӦNG Vǉ TRANG NHÂN DÂN.

Trên mӝt ÿӏa bàn ác liӋt, thѭӡng xuyên phҧi ÿѭѫng ÿҫu vӟi nhiӅu loҥi kҿ thù áp ÿҧo

vӅ sӕ lѭӧng và phѭѫng tiӋn vǊ khí, kӻ thuұt, lӵc lѭӧng vǊ trang nhân dân huyӋn Long

Ĉҩt vүn mӝt lòng tin tѭӣng vào sӵ lãnh ÿҥo cӫa Ĉҧng, vào sӵ tҩt thҳng cӫa cách mҥng,

kiên cѭӡng ÿӭng vӳng trên mҧnh ÿҩt cӫa mình, không ngӯng xây dӵng ÿӝi ngǊ, vӯa chӫ

ÿӝng liên tөc ÿánh ÿӏch, vӯa làm nòng cӕt hӛ trӧ ÿҳc lӵc cho phong trào du kích chiӃn

tranh phát triӇn ÿӅu khҳp, xây ÿҳp nên truyӅn thӕng:

Vѭӧt mӑi khó khăn gian khә, liên tөc chӫ ÿӝng chiӃn ÿҩu và chiӃn ÿҩu vӟi hiӋu suҩt

cao.

Giӳ vӳng lòng tin cách mҥng, kiên cѭӡng bám ÿҩt, bám dân, giành ÿi, giұt lҥi vӟi

quân thù, mӝt tҩc không ÿi, mӝt ly không rӡi, ra sӭc xây dӵng căn cӭ cách mҥng và

chiӃn ÿҩu bҧo vӋ căn cӭ.

Có tinh thҫn khҳc phөc khó khăn, thiӃu thӕn, mѭu trí sáng tҥo, tӵ lӵc tӵ cѭӡng, lҩy

vǊ khí ÿánh ÿӏch thành cái mҥnh cӫa mình.

ĈӜI DÂN QUÂN DU KÍCH XÃ PHѬӞC AN

Xã Phѭӟc An trѭӟc ÿây thuӝc huyӋn Nhѫn Trҥch 5, nay thuӝc huyӋn Long Thành,

tӍnh Ĉӗng Nai. Nҵm trҧi dài theo trөc ÿѭӡng sӕ 19, xã Phѭӟc An nҵm trong khu vӵc

lòng chҧo, phía bҳc giáp chi khu Nhѫn Trҥch và kho ÿҥn Thành Tuy Hҥ; phía Nam giáp

sông Lòng Tàu- ÿѭӡng thuӹ chiӃn lѭӧc tӯ VǊng Tàu vӅ Sài Gòn; phía ÿông giáp xã

Phѭӟc Thӑ cһp theo song Thӏ Vҧi; phía tây là khu ÿӗng bào theo ÿҥo thiên chúa di cѭ tӯ

miӅn Bҳc vào do ÿӏch bӕ trí.

Phѭӟc An là bàn ÿҥp cӫa cách mҥng ÿӇ uy hiӃp và tiӃn công ÿӏch ӣ Thành Tuy Hҥ,

ngăn chһn sӵ chuyӇn vұn ÿѭӡng thuӹ cӫa ÿӏch vӟi Sài Gòn. Phѭӟc An có rӯng Sác

thuұn lӧi cho ta trú, ém quân, là căn cӭ ÿӏa cách mҥng suӕt hai thӡi kǤ kháng chiӃn.

DiӋn tích xã Phѭӟc An khoҧng 8 km2 gӗm 4 ҩp: Bà Bông, Bà Trѭӡng, VǊng Gҩm,

Quӟi Thҥnh, mұt ÿӝ dân sӕ thѭa thӟt, chuyên nghӅ ÿánh lѭӟi trên sông và làm cӫi. Nhân

dân có truyӅn thӕng yêu nѭӟc, cách mҥng, kiên cѭӡng chiӃn ÿҩu suӕt 9 năm chӕng

Pháp.

Trong kháng chiӃn chӕng Mӻ, cӭu nѭӟc, Phѭӟc An là trӑng ÿiӇm ÿánh phá, bình

ÿӏnh cӫa ÿӏch ӣ khu lòng chҧo Nhѫn Trҥch. Tӯ năm 1960, ÿӏch xây dӵng hӋ thӕng ÿӗn

bót dӑc ÿѭӡng 19 do mӝt tәng ÿoàn dân vӋ 50 tên ÿóng giӳ. Tӯ năm 1962, ÿӏch tăng

cѭӡng mӝt trung ÿӝi bҧo an; bên trong là bӝ máy tӅ xã, ҩp và cҧnh sát trên 20 tên ÿӇ kìm

kҽp nhân dân. Tӯ năm 1966, nhân dân Phѭӟc An còn phҧi ÿӕi ÿҫu vӟi quân Mӻ, quân

chѭ hҫu Thái Lan. Ngoài hàng rào ҩp chiӃn lѭӧc, ÿӏch sӱ dөng chҩt ÿӝc hóa hӑc hӫy diӋt

rӯng Sác, dùng bom, pháo, xe cѫ giӟi ӫi phá ÿӏa hình, phá ÿӏa bàn bám trө cӫa lӵc lѭӧng

cách mҥng, cho tӯng ÿoàn máy bay trӵc thăng tӯ 3 ÿӃn 5 chiӃc dàn hàng ngang quҥt ÿӇ

5 Sau ngày miӅn Nam hoàn toàn giҧi phóng hai huyӋn Nhѫn Trҥch và Long Thành nhұp lҥi thành huyӋn Long Thành.

2.9 Page 19

▲back to top

phát hiӋn hҫm bí mұt cӫa ta. Bên trong xã, ҩp bӑn cҧnh sát, bình ÿӏnh, tâm lý chiӃn liên

tөc ruӗng bӕ, tiӃn hành chiӃn tranh tâm lý gây chia rӁ, nghi kӷ trong nhân dân.

Năm 1960, ÿӝi du kích xã Phѭӟc An hình thành làm nhiӋm vө vǊ trang tuyên truyӅn

xây dӵng cѫ sӣ. Tháng 10-1960 kӃt hӧp lӵc lѭӧng huyӋn và cѫ sӣ nӝi tuyӃn, ÿӝi tұp

kích tәng ÿoàn dân vӋ tҥi chӧ, giӳa ban ngày, thu 6 súng, ÿӗng thӡi ÿҭy mҥnh ÿҩu tranh

chính trӏ binh vұn, hù dӑa làm ÿӏch hoang mang.

Liên tөc trong năm 1961, ÿӝi kӃt hӧp vӯa vǊ trang tuyên truyӅn vӯa diӋt ác làm rӋu

rã bӝ máy tӅ xã. Ngày 20-10-1961, ÿӝi ÿào công sӵ, hҫm hӕ vây lҩn ÿӏch tҥi Bót Gò Cát,

ÿӗng thӡi vұn ÿӝng hѫn 300 nhân dân ÿҩu tranh kêu gӑi ÿӏch buông súng. Ngày 24-10-

1961 ÿӏch hoang mang bӓ ÿӗn rút chҥy, ta bҳt sӕng 4 tên, thu 7 súng, giҧi phóng hoàn

toàn hai ҩp Bà Bông, Bà Trѭӡng.

Ĉҫu năm 1962, ÿӝi du kích Phѭӟc An nhiӅu lҫn phөc kích ÿánh diӋt bӑn bҧo an, dân

vӋ ÿi càn quét buӝc dân làm ҩp chiӃn lѭӧc, ÿӗng thӡi ÿӝi vұn ÿӝng nhân dân ÿҩu tranh

quyӃt liӋt chӕng ÿӏch rào ҩp, gom dân. Năm 1963, ÿӏch khoanh dân tҥi chӛ lұp ҩp chiӃn

lѭӧc, xây dӵng lҥi bót Gò Cát, tua ӣ chӧ ÿӇ yӇm trӧ viӋc lұp lҥi bӝ máy tӅ ngөy. Ĉӝi du

kích vүn kiên trì bám sát ÿӏch, ÿánh ÿӏch ÿi tuҫn tiӉu mӣ ÿѭӡng, diӋt nhiӅu tên làm

chúng co lҥi trong ÿӗn. Cuӕi năm 1963, ÿӝi làm nòng cӕt phát ÿӝng nhân dân nәi dұy

phá hàng ngàn mét rào ҩp chiӃn lѭӧc, xây dӵng hҫm chӕng, hӕ ÿinh ÿánh ÿӏch ÿi càn.

Ĉҫu năm 1964, ta giҧi phóng hai ҩp Bà Bông, Bà Trѭӡng, ÿӝi du kích Phѭӟc An phát

triӇn lên mӝt trung ÿӝi, vұn ÿӝng hàng chөc thanh niên thoát ly tham gia chiӃn ÿҩu.

Tháng 5-1964, tҥi Phѭӟc An ta bҳt ÿҫu xây ө chiӃn ÿҩu và ÿӏa ÿҥo ÿӇ ÿánh ÿӏch lҩn

chiӃm. Trong hai năm 1964, 1965 du kích cùng nhân dân ÿóng góp trên 5000 ngày công,

xây dӵng ÿѭӧc 3 ө chiӃn ÿҩu liên hoàn nhau.

Tháng 9-1964, ө chiӃn ÿҩu ÿҫu tiên hoàn thành tҥi ҩp Bà Trѭӡng. Ĉӏch ÿiӅu tiӇu ÿoàn

4 lính thӫy ÿánh bӝ cùng mӝt tiӇu ÿoàn bҧo an chia làm nhiӅu mǊi càn vào ÿӇ tiêu diӋt ө.

ChӍ có 7 ÿӗng chí, du kích Phѭӟc An ÿã ÿã bám trө, bӕ trí chӕng, mìn bҿ gãy nhiӅu ÿӧt

xung phong cӫa ÿӏch suӕt nӱa ngày. Ĉӏch rút lui mang theo 32 xác chӃt và bӏ thѭѫng,

trong ÿó có 1 ÿҥi úy.

Thҳng lӧi cӫa ÿӝi du kích vӯa hӛ trӧ phong trào ÿҩu tranh cӫa nhân dân , vӯa chӭng

tӓ ѭu thӃ cӫa chiӃn thuұt ө chiӃn ÿҩu, nhѭ báo cáo cӫa Bӝ chӍ huy quân khu miӅn Ĉông

năm 1964 ÿã ÿánh giá: “… Ĉӝi du kích Phѭӟc An (Biên Hòa) lӵc lѭӧng kém hѫn ÿӏch

tӯ 20 ÿӃn 80 lҫn, vҩn cӭ ÿánh và giành ÿѭӧc thҳng lӧi”.

Ngày 1-7-1965, ÿӏch lҥi tә chӭc cuӝc càn quét quy mô lӟn vào Phѭӟc An vӟi 1600

quân chӫ lӵc sѭ 18 và bҧo an do các cӕ vҩn Mӻ chӍ huy. Ĉӝi du kích chӍ 14 ÿӗng chí (có

2 là y tá) ÿã bӕ trí trұn ÿӏa chiӃn ÿҩu mìn, chông quanh Ǌ chiӃn ÿҩu và ÿӏa ÿҥo chӡ ÿӏch.

Tӯ 7 giӡ sáng, sau hҵng trăm quҧ pháo bҳn cҩp tұp vào trұn ÿӏa, ÿӏch bҳn ÿҫu tiӃn công

bӝ binh. Dӵa vào ÿӏa ÿҥo và ө chiӃn ÿҩu , ÿӝi bҿ gãy nhiӅu ÿӧt xung phong cӫa ÿӏch.

ĈӃn 3 giӡ chiӅu ngày 3-7-1965, ÿӏch rút lui. Ta diӋt 67 tên, làm bӏ thѭѫng 30 tên (có 4

cӕ vҩn Mӻ), bҳn rѫi mӝt máy bay lên thҷng. Qua thҳng lӧi này hѫn 10 ÿӗng chí trong

ÿӝi ÿã ÿѭӧc kӃt nҥp vào Ĉҧng.

2.10 Page 20

▲back to top

Phát huy thҳng lӧi này, ngày 9-7-1965, ÿӝi du kích kӃt hӧp vӟi ÿҩu tranh binh vұn

cӫa nhân dân tiӃn hành vây ÿӏch ӣ bót Gò Cát. Ngày 10-7, ÿҥi ÿӝi bҧo an ÿóng bót Gò

Cát bӓ chҥy, xã Phѭӟc An lҥi ÿѭӧc giҧi phóng.

Tháng 3-1966, lӳ dù 199 Mӻ càn vào Phѭӟc An vӟi 40 xe tăng ӫi phá khu lòng chҧo

nhҵm tiêu diӋt ÿӝi du kích và văn phòng HuyӋn uӹ ÿóng tҥi ÿây. Dӵa thӃ ÿӏa ÿҥo, ÿӝi du

kích Phѭӟc An cǊng dǊng cҧm ÿánh trҧ ÿӏch quyӃt liӋt 63 tên Mӻ, bҳn rѫi 4 máy bay lên

thҷng. Ĉây là trұn ÿánh Mӻ ÿҫu tiên cӫa ÿӝi du kích, khҷng ÿӏnh tinh thҫn chiӃn ÿҩu

kiên cѭӡng và sӵ trѭӣng thành cӫa ÿӝi.

Tӯ năm 1967, quân chѭ hҫu ÿánh thuê Thái Lan thuӝc sѭ ÿoàn Nӳ Xà Vѭѫng. Hҳc

Bҧo thay nhau vào xây dӵng căn cӭ ӣ ÿҫu Nѭӟc Trong, tӯ ÿó bung ra ÿánh phá vùng

Nhѫn Trҥch, Long Thành. Chúng ÿóng 3 cөm quân ӣ 3 ҩp Bà Bông, Bà Trѭӡng, VǊng

Giҩm, kӃt hӧp vӯa rҧi chҩt ÿӝc hóa hӑc hӫy diӋt rӯng Sác, phá ÿӏa bàn bám trө cӫa du

kích và ÿoàn 10 ÿһc công cӫa miӅn.

Vӟi sӣ trѭӡng ÿánh phөc kích, gài trái, hҫm chông, hӕ ÿinh, ÿӝi du kích nhiӅu lҫn bҿ

gãy các trұn càn cӫa quân Thái Lan , ÿánh diӋt chúng có hiӋu quҧ, có trұn diӋt gӑn 1 tiӇu

ÿӝi chúng tҥi miӃu ông Tùng, hѫn 20 tên lӑt hҫm chông, hӕ ÿӏnh do du kích gài bҧo vӋ

xã.

Trong năm 1968, ÿӝi 3 lҫn tұp kích vào ÿӝi bình ÿӏnh nông thôn cӫa ÿӏch trong ҩp

diӋt 16 tên, thu 8 súng, ÿánh bҥi âm mѭu “bình ÿӏnh cҩp tӕc”, “bình ÿӏnh ÿһc biӋt” cӫa

chúng.

Tӯ năm 1969 ÿӃn 1971, ÿӏch tăng cѭӡng và tұp trung mӑi phѭѫng diӋn hӫy diӋt rӯng

Giӗng và rӯng Sác ӣ Phѭӟc An gây cho lӵc lѭӧng cách mҥng gһp rҩt nhiӅu khó khăn,

thiӃu ÿói. Ĉӝi du kích vҩn kiên trì bám trө dùng bom pháo lép cӫa ÿӏch tӵ tҥo vǊ khí

ÿánh diӋt 3 xe tăng, bҳn rѫi mӝt máy bay lên thҷng, diӋt nhiӅu lӵc lѭӧc bӝ binh ÿӏch.

Trong hai năm 1973-1974, phong trào nhân dân chiӃn tranh ӣ Phѭӟc An phát triӇn

rӝng. Ngày 19-5-1974, ÿӝi hӛ trӧ cho cѫ sӣ tiӃn hành binh vұn, ÿӝi phòng vӋ dân sӵ ҩp

VǊng Giҩm nәi dұy trӯng trӏ tên trѭӣng ҩp ác ôn, thu 8 súng, bҳt 6 tên khác; ÿӗng thӡi,

ÿӝi 4 lҫn tұp kích vào ÿӗn dân vӋ VǊng Giҩm, diӋt 1 tên, làm bӏ thѭѫng 20 tên khác, làm

bӑn tӅ ҩp xã khác rҩt lo sӧ.

Trong khí thӃ cách mҥng sôi nәi tháng 3-1975, ÿӝi cùng nhân dân dùng 3 mǊi giáp

công bao vây kêu gӑi bӑn lính ӣ VǊng Gҩm buông súng. Trong gҫn hai tháng ÿӝi bҳn

chӃt và bӏ thѭѫng 11 tên, phá huӹ 1 cҫu, 1 cӕng trên ÿѭӡng 19, 4 xe Honda, thu hai súng.

Cuӕi cùng tháng 4-1975, ÿӝi làm nòng cӕt phát ÿӝng nhân dân trong xã nәi dұy phá

rã tӅ ngөy, giҧi phóng hoàn toàn xã Phѭӟc An.

Trong 15 năm liên tөc chiӃn ÿҩu, ÿӝi du kích Phѭӟc An ÿã ÿánh hàng trăm trұn, diӋt

282 tên ÿӏch, thu 54 súng các loҥi, bҳn rѫi 2 máy bay, hӫy 3 xe tăng thu gom hàng trăm

bom pháo lép tҥo vǊ khí ÿánh ÿӏch.

Ĉӝi ÿã ÿѭӧc khen thѭӣng: Mӝt huân chѭѫng chiӃn công hҥng nhҩt, mӝt huân chѭѫng

chiӃn công hҥng hai, ba huân chѭѫng chiӃn công hҥng ba, nhiӅu bҵng khen giҩy khen.

Ngày 6-11-1978, ÿӝi du kích xã Phѭӟc An ÿѭӧc Quӕc hӝi và Chính phӫ tһng danh

hiӋu ĈѪN Vӎ ANH HÙNG LӴC LѬӦNG Vǉ TRANG NHÂN DÂN.