Cuoc noi day pha kham Tan Hiep 2-3

Cuoc noi day pha kham Tan Hiep 2-3



1 Pages 1-10

▲back to top


1.1 Page 1

▲back to top


tù nhân, tӯng ÿӧt ÿӏch lҥi phân loҥi ÿӇ ÿày ra Phú Quӕc, Côn Ĉҧo, tҥo mӝt sӭc ép
căng thҷng vӅ tѭ tѭӣng, thôi thúc anh em phҧi sӟm phá khám ÿӇ trӣ vӅ. Chӫ trѭѫng
phә biӃn kӃ hoҥch nәi dұy cho khoҧng 300 cán bӝ, ÿҧng viên trung kiên là phù hӧp
vӟi thӵc tӃ và khҧ năng lúc ÿó. Mһt khác, Ĉҧng ӫy cNJng ÿã dӵ kiӃn ÿӃn tình huӕng
sau vѭӧt ngөc, ÿӏch sӁ khӫng bӕ, trҧ thù sӕ cán bӝ, ÿҧng viên còn ӣ lҥi trong tù. Do
vұy, trong chӍ ÿҥo nәi dұy, Ĉҧng ӫy chӫ trѭѫng không gây tӱ thѭѫng ÿӕi vӟi bӑn
giám ÿӕc, giám thӏ, binh lính gác nhà tù. Phân công cҩp ӫy ӣ lҥi ÿӇ tiӃp tөc lãnh
ÿҥo ÿҩu tranh vӟi ÿӏch. Sách lѭӧc cӫa Ĉҧng thӇ hiӋn rõ ràng tѭ tѭӣng cán bӝ, ÿҧng
viên Cӝng sҧn nәi dұy phá khám chӍ nhҵm mӝt mөc tiêu duy nhҩt là ÿѭӧc trӣ vӅ
vӟi nhân dân, vӟi cách mҥng ÿӇ tiӃp tөc chiӃn ÿҩu cho sӵ nghiӋp giҧi phóng dân
tӝc.
3. Nҳm ÿúng thӡi cѫ, thӵc hành nәi dұy kiên quyӃt, nhanh chóng, táo
bҥo và bҩt ngӡ
Ngày N giӡ G cӫa cuӝc phá khám Tân HiӋp là ngày chӫ nhұt 02.12.1956,
vào lúc mѭӡi bҧy giӡ năm mѭѫi phút, giӡ ÿӏch gõ kҿng ÿӇ ÿѭa tù nhân vào trҥi
giam. Ngày chӫ nhұt là ngày bӑn lính gác bӝc lӝ nhiӅu sѫ hӣ trong canh gác. Vào
giӡ ÿó (mѭӡi bҧy giӡ ba mѭѫi phút), bӑn lính gác thay ca, bàn giao ca gác mӟi,
phҧi ÿi nhұn súng và chӡ tù nhân vào hӃt trҥi mӟi lên tháp gác.
Cuӝc nәi dұy phá khám tiӃn hành sau tháng 07.1956 nhҵm mөc ÿích chính
trӏ, gây tiӃng vang lӟn, vҥch trҫn bҧn chҩt xâm lѭӧc cӫa ÿӃ quӕc và tay sai khi
chúng xé nhӓ HiӋp ÿӏnh Genève (Theo tinh thҫn HiӋp ÿӏnh : Sau hai năm, tӭc tháng
07.1956 sӁ tә chӭc Tәng tuyӇn cӱ thӕng nhҩt ÿҩt nѭӟc). Sau hai năm mong chӡ,
cuӝc Tәng tuyӇn cӱ không có. Cán bӝ, ÿҧng viên và nhân dân miӅn Nam nói
chung, anh em trong nhà tù Tân HiӋp nói riêng, càng thôi thúc phҧi ÿҩu tranh và
bҵng mӑi cách phҧi trӣ vӅ chiӃn ÿҩu. Thӡi cѫ ÿó càng tҥo thêm quyӃt tâm cho cán
bӝ, ÿҧng viên ÿang bӏ ÿӏch giam giӳ tҥi ÿây.
Ĉҧng ӫy cNJng ÿã tҥo mӑi ÿiӅu kiӋn ÿӇ khi thӡi cѫ ÿӃn, lӵc lѭӧng có thӇ nҳm
lҩy và hành ÿӝng thҳng lӧi. Ĉó là viӋc tә chӭc các sinh hoҥt, tҥo không khí hòa
hoãn ÿӇ che mҳt ÿӏch, làm cho ÿӏch mҩt cҧnh giác, hoàn toàn không biӃt ÿѭӧc chӫ
trѭѫng và kӃ hoҥch nәi dұy cӫa các ÿӗng chí ta trong nhà tù Tân HiӋp.
KӃ hoҥch nәi dұy ÿѭӧc Ĉҧng ӫy chӍ ÿҥo nhѭ mӝt trұn ÿánh vNJ trang kӃt hӧp
vӟi nәi dұy, và tҩt cҧ ÿӅu diӉn ra bên
trong nhà tù. Theo thuұt ngӳ quân sӵ ngày nay, ÿó là mӝt trұn ÿánh “kǤ tұp” kӃt
hӧp vӟi nәi dұy, ÿiӇm nәi bұt là lӵc lѭӧng xung kích tҩn công ÿӏch, và lӵc lѭӧng
nәi dұy ÿӅu là nhӳng cán bӝ, ÿҧng viên ÿang bӏ chúng giam giӳ.
Khi thӡi cѫ nә ra, lӵc lѭӧng xung kích và nәi dұy ÿã tiӃn hành kiên quyӃt,
nhanh gӑn ÿúng theo kӃ hoҥch tác chiӃn cӫa Ĉҧng ӫy : Bҳt và khӕng chӃ Ban Giám
ÿӕc, giám thӏ nhà tù; bҳt trói lính gác, cѭӟp súng, cҳt ÿѭӡng dây ÿiӋn thoҥi… Hành
ÿӝng kiên quyӃt, nhanh chóng, bҩt ngӡ, bí mұt cӫa lӵc lѭӧng xung kích ÿã hҥn chӃ
ÿѭӧc tәn thҩt và làm ÿӏch không kӏp trӣ tay ÿӕi phó (tên gác cәng chӍ kӏp bҳn mӝt
phát súng lên trӡi, ÿã bӏ anh em ta khӕng chӃ ngay).
***

1.2 Page 2

▲back to top


Ngay sau cuӝc nәi dұy phá khám ngày 02.12.1956, Mӻ - DiӋm ÿã tăng
cѭӡng thêm lӵc lѭӧng bҧo vӋ nhà tù, mӣ rӝng và xây dӵng kiên cӕ thêm các trҥi
giam bҵng tѭӡng gҥch. Vòng rào, tháp canh ÿӅu ÿѭӧc xây dӵng vӳng chҳc hѫn.
Cho ÿӃn trѭӟc ngày miӅn Nam hoàn toàn giҧi phóng Mӻ và bӑn tay sai ÿã
giam giӳ và chuyӇn lên Tân HiӋp trên
mѭӡi ngàn tù nhân, hҫu hӃt là ÿҧng viên cӝng sҧn và ngѭӡi yêu nѭӟc khҳp miӅn
Nam.
Cuӝc ÿҩu tranh do Ĉҧng lãnh ÿҥo trong nhà tù Tân HiӋp ÿã diӉn ra liên tөc
ÿӇ chӕng chӃ ÿӝ dã man, tàn bҥo cӫa Mӻ ngөy. Lӟp tù chính trӏ này bӏ chuyӇn ÿi
Côn Ĉҧo, Phú Quӕc thì lӟp tù chính trӏ tӯ nѫi khác chuyӇn vӅ Tân HiӋp, lҥi tiӃp tөc
ÿҩu tranh, phát huy truyӅn thӕng bҩt khuҩt cӫa ngày 02.12.1956.
Tӯ sau HiӋp ÿӏnh Paris (27.1.1973), nhiӅu cuӝc vѭӧt ngөc tiӃp tөc diӉn ra,
tuy quy mô không lӟn nhѭng ÿã thành công, bә sung cho cách mҥng miӅn Nam
mӝt sӕ cán bӝ nòng cӕt.
Cuӝc nәi dұy phá khám ngày 02.12.1956 diӉn ra trong bӕi cҧnh Mӻ ngөy
ÿang tăng cѭӡng khӫng bӕ cách mҥng, là tiӃng chuông báo hiӋu cách mҥng miӅn
Nam ÿang chuyӇn mình sang mӝt thӡi kǤ ÿҩu tranh mӟi. Nhà tù Tân HiӋp và cuӝc
nәi dұy vѭӧt ngөc ngày 02.12.1956 cӫa gҫn năm trăm ngѭӡi cӝng sҧn và chiӃn sƭ
yêu nѭӟc không chӍ là mӝt chӭng tích tӕ cáo tӝi ác cӫa Mӻ ngөy, mà còn là mӝt di
tích cách mҥng thӇ hiӋn lý tѭӣng, tinh thҫn và ý chí cách mҥng cӫa cán bӝ, ÿҧng
viên, nhân dân Biên Hòa nói riêng và miӅn Nam nói chung.
Cuӝc nәi dұp phá khám Tân HiӋp (Biên Hòa) mãi mãi là niӅm tӵ hào cӫa
nhӳng thӃ hӋ chiӃn sƭ cách mҥng ÿã qua và thӃ hӋ trҿ Biên Hòa, Ĉӗng Nai ÿang nӕi
bѭӟc cha anh, viӃt tiӃp trang sӱ hào hùng cӫa dân tӝc.
PHӨ LӨC
KӸ NIӊM SÂU SҲC TRÊN ĈѬӠNG
VѬӦT NGӨC
NguyӉn Văn Chuӝng
Ĉӗng chí NguyӉn Văn Chuӝng (tӭc Sáu Chuӝng), sinh năm 1913. Cán bӝ Trí
vұn tӍnh Chӧ Lӟn, bӏ ÿӏch bҳt ngày 01.12.1955 tҥi xã Long HiӋp. Trong tù, ÿѭӧc
Ĉҧng ӫy phân công làm Tәng ÿҥi diӋn kiêm Tәng trұt tӵ nhà tù. Trong quá trình
vѭӧt ngөc, ÿѭӧc phân công chӍ huy ÿoàn ngѭӡi vѭӧt ngөc trӣ vӅ ÿѫn vӏ.
Sau vѭӧt ngөc, ÿӗng chí vӅ công tác tҥi Văn phòng Trung ѭѫng cөc miӅn
Nam, giӳ chӭc vө Phó Văn phòng. Sau năm 1975, ÿӗng chí giӳ chӭc Chánh Thanh
tra Nhà nѭӟc tӍnh Long An.
Ban biên so̩n
Ĉã qua mѭӡi ngày nhӏn ÿói chӍ uӕng nѭӟc suӕi cҫm hѫi, tinh thҫn anh em
vүn hăng hái. Muӕn vӅ Bà Rӏa ÿoàn phҧi vѭӧt qua Quӕc lӝ 1 mӝt lҫn nӳa - con

1.3 Page 3

▲back to top


ÿѭӡng mà ÿêm 02.12.1956 ÿoàn ÿã vѭӧt qua mӝt lҫn. Chúng tôi ÿӏnh vѭӧt qua ӣ
khúc ÿѭӡng tѭѫng ÿӕi vҳng, ÿó là khoҧng giӳa nhà tù Tân HiӋp và thӏ trҩn Trҧng
Bom, nhѭng vì không ai thҥo ÿѭӡng, chӍ nhҳm hѭӟng mà ÿi nên ÿi không ÿúng ý
ÿӏnh. Mӝt buәi chiӅu nghe tiӃng xe chҥy, chúng tôi mӟi biӃt ÿoàn chӍ cách quӕc lӝ
vài trăm thѭӟc. Trӡi nhá nhem tӕi, không ai biӃt ÿây là ÿâu. May mҳn thay chúng
tôi gһp hai chӏ phө nӳ ӣ ÿӝ tuәi trung niên cNJng tӯ phía rӯng ÿi ra. Mӯng quá !
Chúng tôi gӑi hai chӏ dӯng lҥi. Vӯa thҩy chúng tôi, hai chӏ biӃt ngay là tù vѭӧt
ngөc nên chҷng có vҿ gì lo sӧ. Tôi ÿӃn gһp hai chӏ, vӯa hӓi hai chӏ ÿây là ÿâu ? Hai
chӏ biӃt tâm trҥng cӫa chúng tôi lúc này ÿang bӕi rӕi, hai chӏ liӅn nói luôn : “Ĉây là
thӏ trҩn Trҧng Bom. Hôm các anh vѭӧt ngөc, bà con ӣ ÿây biӃt tin liӅn; ngѭӡi ta
phong tӓa khu này ghê lҳm. Trên quӕc lӝ mӛi khúc ÿѭӡng có mӝt lính gác ngày
ÿêm, hӑ thay phiên nhau gác ÿӃn mѭӡi ngày rӗi, hӑ cҩm dân chúng không ai ÿѭӧc
vào rӯng. Nay là ngày thӭ mѭӡi, hӑ mӟi thôi phong tӓa. Chӏ em tôi thҩy lính rút ÿi
hӃt mӟi dám ÿi thӱ vào rӯng hôm nay ÿây”.
Thҩy hai chӏ có ý tӕt, tôi liӅn nói thұt là ÿoàn muӕn qua Quӕc lӝ mӝt, ӣ khúc
dѭӟi kia vҳng vҿ nhѭng vì không thҥo ÿѭӡng rӯng mӟi ÿi chӋch hѭӟng vӅ ÿây, may
mҳn gһp ÿѭӧc hai chӏ, xin hai chӏ vui lòng dүn ÿѭӡng cho chúng tôi qua lӝ. Hai chӏ
bҵng lòng và nói : “Ĉi ngang qua khúc này cNJng ÿѭӧc”. Hai chӏ bӏ tӵ phân công
nhau. Mӝt chӏ lên ÿѭӡng quan sát tình hình, mӝt chӏ ӣ lҥi vӟi ÿoàn. Trong vòng
mѭӡi phút, chӏ ÿi quan sát trӣ lҥi và nói : “Tình hình yên tƭnh, ÿi qua ÿѭӧc”. Tôi
liӅn góp ý ÿӅ nghӏ mӝt chӏ dүn ÿҫu ÿoàn ÿi trѭӟc, mӝt chӏ ӣ lҥi ÿi phía sau ÿoàn,
nӃu có xe chҥy cҳt ngang ÿӝi hình, khúc sau phҧi tҥm ngӯng thì khúc trѭӟc vүn ÿi
theo chӏ dүn ÿҫu ÿi luôn, khúc sau bám theo chӏ ӣ sau ÿoàn, xe chҥy qua rӗi tiӃp tөc
qua lӝ. Hai chӏ là ngѭӡi ÿӏa phѭѫng quen thuӝc ÿѭӡng ÿi nѭӟc bѭӟc, dүn ÿѭӡng
cho chúng tôi trong ÿêm tӕi mà dӉ dàng nhѭ ÿi trong vѭӡn nhà mình.
Ĉoàn qua quӕc lӝ rӗi thì ÿi ngang qua vѭӡn ѭѫm cây khá rӝng (vѭӡn cӫa Sӣ
Lâm nghiӋp ѭѫm cây giá tӏ), sau ÿó qua ÿѭӡng rày xe lӱa, ÿi ÿӝ ba trăm thѭӟc nӳa
thì tӟi bìa rӯng. Hai chӏ nói : “Tӟi ÿây an toàn cҧ rӗi ! Các anh nghӍ chân mӝt chút.
Các anh chӏu khó chӡ lӕi mѭӡi lăm phút, chúng tôi chҥy vӅ nhà gӑi chӗng chúng
tôi lҩy xe ÿҥp chӣ biӃu các anh mӝt bӏ gҥo ăn ÿӥ lòng”. Tôi thay mһt anh em cám
ѫn hai chӏ. Ӣ ÿây tuy có an toàn nhѭng còn gҫn ÿӗn bót ÿӏch, chúng tôi ÿông anh
em quá, cҫn ÿi xa càng sӟm càng tӕt. Chúng tôi ÿӅ nghӏ hai chӏ vui lòng nhѭӡng lҥi
cho hai con rӵa cҫm tay ÿӇ ÿoàn làm phѭѫng tiӋn ÿi ÿѭӡng. Hai chӏ sҹn sàng hiӃn
cho hai con rӵa mӝt cách vui vҿ - (Ĉó là phѭѫng tiӋn hҵng ngày ÿӇ hai chӏ ÿi bӭt
dây mây). Anh em chúng tôi vӯa vui mӯng vӯa cҧm ÿӝng trѭӟc thái ÿӝ ân cҫn và
nhiӋt tình cӫa hai chӏ.
Trong phút chia tay hai chӏ chӍ ÿѭӡng cho anh em tiӃp tөc ÿi. Ĉêm tӕi, không
ai trông rõ mһt nhau, nhѭng qua giӑng nói run run cӫa hai chӏ - tiӃng nói cҧm thông
và xúc ÿӝng cӫa hai chӏ trѭӟc tình cҧnh gian nan cӫa ÿoàn chúng tôi.
Qua cuӝc tao ngӝ ngҳn ngӫi này trѭӟc cӱ chӍ và hành ÿӝng cao quý cӫa hai
chӏ phө nӳ bình thѭӡng, chúng tôi vô cùng khҳc ghi kӹ niӋm ÿҫu tiên và sâu sҳc vӅ
lòng dân ÿӕi vӟi cách mҥng. Ĉây là nguӗn ÿӝng viên mҥnh mӁ ÿӕi vӟi chúng tôi
trên bѭӟc ÿѭӡng sҳp tӟi.

1.4 Page 4

▲back to top


(Trích h͛i ký cͯa ÿ͛ng chí Nguy͍n Văn Chu͡ng, nguyên Tr˱ͧng ÿoàn tù
v˱ͫt ngͭc Tân Hi͏p)
HOÀN CҦNH VÀ TÂM TRҤNG CӪA
NHӲNG NGѬӠI TÙ CHÍNH TRӎ
TRѬӞC VÀ SAU CUӜC NӘI DҰY PHÁ
KHÁM TÂN HIӊP
Ĉӛ Văn Chѭѫng
Ĉӗng chí Ĉӛ Văn Chѭѫng (Ba Liên) sinh năm 1924, cán bӝ ÿӏch vұn Sài
Gòn - Chӧ Lӟn, bӏ ÿӏch bҳt tháng 06.1956 tҥi Phú Lâm. Sau khi vѭӧt ngөc, ÿӗng
chí vӅ công tác tҥi tӍnh Bà Rӏa, là mӝt trong nhӳng ngѭӡi ÿҫu tiên xây dӵng lӵc
lѭӧng vNJ trang Bà Rӏa. Ĉӗng chí tӯng giӳ chӭc vө Trung dӝi trѭӣng. TiӇu ÿoàn
trѭӣng D445 anh hùng, Trung tá QĈND, Phân khu ӫy viên. Sau ngày miӅn Nam
giҧi phóng, ÿӗng chí trҧi qua chӭc vө Trѭӣng ban Tә chӭc chính quyӅn. Giám ÿӕc
Sӣ TBXH Ĉӗng Nai. Ӫy viên Ban chҩp hành TӍnh ӫy.
Ban biên so̩n
ĈӃn trung tâm Huҩn chính nên Hòa, chúng ÿѭa tôi vào trҥi C. Ӣ ÿây ÿѭӧc
hѫn mӝt tháng, lúc ÿҫu mӟi vào trҥi do nhiӅu thành phҫn chѭa phân biӋt ÿѭӧc ai là
tù chính tri, ai là tù thѭӡng án... nên viӋc ăn ӣ trong trҥi rҩt phӭc tҥp. Ngày ÿҫu phҧi
nҵm gҫn cҫu tiêu, nҵm chèn ép nhѭ cá mҳm, ÿêm không ngӫ ÿѭӧc cӭ thӭc ngӗi gұt
gѭӥng.
Trҥi C là trҥi ÿҫu tiên nhұn ngѭӡi tӯ nѫi khác ÿӃn cho nên sӕ ngѭӡi vào ra
thҩt thѭӡng, có ngày có ÿӃn 10 ÿӃn 15 ngѭӡi. Lúc vào thì thӃ nhѭng lúc ra thì ÿông
hѫn có nghƭa là chúng ÿѭa anh em qua trҥi khác hoһc ÿѭa ÿi ÿánh ÿұp, khҧo tra. Ăn
cѫm mӛi ngày hai bӳa, thӭc ăn bҵng cá khô. NhNJng ngày sau ÿó, do ta ÿҩu tranh
buӝc chúng phҧi mӣ cӱa mӝt ngày hai buәi, buәi sáng mѭӡi giӡ, buәi chiӅu bӕn
giӡ. Nhӳng giӡ mӣ cӱa là chúng tôi tranh thӫ ÿi kiӃm cѫm cháy bӓ vào túi cho khô
ÿi và cҩt giҩu ÿӇ phòng khi vѭӧt ngөc có lѭѫng thӵc ÿӇ ăn.
ViӋc quan hӋ móc nӕi cӫa tôi bҳt ÿҫu tӯ trҥi giam Chӧ Lӟn. Nhӳng anh em ӣ
ÿây lâu, khi thҩy tôi mӟi vào bӏ ÿánh
ÿұp, thân thӇ máu chҧy bҫm tím, quҫn áo rách nát thì anh em nhiӋt tình giúp ÿӥ. Có
nhӳng anh em ngѭӡi Sóc Trăng, Chӧ Lӟn, Cà Mau có gia ÿình tiӃp tӃ nên có thӭc
ăn và dҫu xoa bóp, anh em ÿã dùng nhӳng thӭ ÿó xoa bóp chăm sóc nhӳng vӃt
thѭѫng cho tôi. Ӣ ÿây, tôi còn quan hӋ vӟi mӝt sӕ anh em ngѭӡi Hoa, lúc ÿҫu tôi
nhӡ dҥy tiӃng Hoa, dҥy toán, sau ÿó tôi tìm hiӇu và biӃt ÿó là nhӳng ÿҧng viên cӝng
sҧn. Trong ngày 01 tháng 10 là ngày Quӕc khánh Trung Hoa, anh em mӡi tôi dӵ lӉ
kӹ niӋm, tình cҧm gҳn bó ngày càng thҳm thiӃt.
Tӯ nhӳng ngày quen biӃt ӣ trҥi giam Chӧ Lӟn ÿӃn trҥi Tân HiӋp, chúng tôi
ngày càng gҳn bó vӟi nhau và sau ÿó tôi ÿѭӧc giӟi thiӋu vӟi ÿӗng chí Bҧy BK
(NguyӉn Duy Ĉán), tôi ÿѭӧc biӃt ÿó là ÿӗng chí lãnh ÿҥo, có liên lҥc vӟi bên ngoài.

1.5 Page 5

▲back to top


Trong viӋc tә chӭc nәi dұy phá khám Tân HiӋp, tôi ÿѭӧc sӵ phân công cӫa
ÿӗng chí Sѫn (ÿӗng chí này sau ra tù mӟi biӃt là ÿӗng chí Thành). Khi tôi còn hoҥt
ÿӝng ӣ Chӧ Lӟn, chúng tôi ÿã liên hӋ vӟi nhau, trong tù ÿӗng chí này bӏ giam ӣ trҥi
E, do có quen biӃt tӯ trѭӟc nên mӛi khi có tin tӭc tình hình thì cho nhau biӃt.
Ý ÿӏnh tә chӭc phá trҥi là vào chiӅu thӭ bҧy. Tôi ÿѭӧc phân công khӕng chӃ
tên lính gác ӣ cӱa ra vào. Ngày hôm ÿó, anh em chuҭn bӏ quҫn áo, có ngѭӡi mһc
ÿӃn hai, ba bӝ chӍ chӡ có ám hiӋu là xung phong. Trong nhӳng giây phút này sao
mà quan trӑng hӗi hӝp ÿӃn thӃ... Cӭ chӡ mãi ÿӃn lúc bӑn lính làm thӫ tөc chào cӡ,
sau khi chào cӡ xong, ngày thѭӡng thì bӑn lính bӓ súng vào kho rӗi ÿi chѫi, nhѭng
hôm ÿó chào cӡ xong thì bӑn lính lҥi quây quân chung quanh cӝt cӡ. Phút giây chӡ
ÿӧi thiêng liêng ÿó dҫn dҫn ÿi qua, mӑi ngѭӡi nhìn nhau lo lҳng, không thҩy ám
hiӋu mà hӗi kҿng thu ngѭӡi vào trҥi ÿã ÿánh ra, mӑi ngѭӡi nhìn nhau mҳt dӑc, mҳt
ngang... TiӃng kҿng vӯa dӭt, tôi giҧ bӝ ÿi tiӇu tiӋn ÿӇ kéo dài giây phút chӡ ÿӧi,
nhìn anh em kéo nhau lҫn lѭӧt vào trҥi mà lòng tôi se lҥi, cӱa trҥi ÿóng kín mà
nhӳng ÿôi mҳt vүn hѭӟng ra trông chӡ. Cҧ ÿêm hôm ÿó, chúng tôi ngӫ không yên
giҩc, cӭ thao thӭc và nghӍ là bӏ lӝ. Chӡ ÿӃn sáng, mӑi viӋc vүn diӉn ra nhѭ cNJ, lúc
ÿó chúng tôi mӟi thӣ phào nhҽ nhõm.
ChӍ mӝt ngày hôm sau (02.12.1956) là thӵc hiӋn ÿѭӧc ý nguyӋn nung nҩu
cӫa chúng tôi.
Trên ÿѭӡng vӅ Bà Rӏa chúng tôi ÿã hӃt lѭѫng thӵc, có anh em ÿói bөng
không ÿi ÿѭӧc nӳa ÿoàn phân công anh em khӓe dìu ÿi nhѭng sӭc ngѭӡi có hҥn,
nhӳng anh em ÿó không ÿi ÿѭӧc nӳa ÿành phҧi nҵm lҥi. Nhӳng anh em ÿó nói vӟi
chúng tôi : - “Chúng tôi ӣ lҥi ÿây khi nào bӟt chúng tôi sӁ ÿi, dù có hy sinh thì anh
em vӅ báo lҥi vӟi Ĉҧng là chúng tôi ÿã hoàn thành nhiӋm vө.
Ĉoàn ngѭӡi vӯa ÿi, vӯa thӍnh thoҧng cӱ ngѭӡi trèo lên cây cao ÿӇ xem ÿã
thҩy núi ӣ Bà Rӏa chѭa ? Khi ÿoàn vӅ ÿӃn vùng Gia Cӕp thì ÿѭӧc TӍnh ӫy Bà Rӏa
cӱ ngѭӡi ra ÿón. Trong quá trình vӅ ÿӃn Bà Rӏa, có mӝt chuyӋn xҧy ra thành thú vӏ.
Ĉó là lúc nhӳng ngѭӡi ÿi ÿҫu ÿoàn nhһt ÿѭӧc giҩy hút thuӕc bҵng giҩy báo, anh em
giӣ ra coi thì thҩy còn chӳ mà chính nӝi dung trong giҩy báo này anh em trong tù
ÿã xem qua, mҧnh giҩy báo ÿó ÿѭӧc chuyӅn cho mӑi ngѭӡi xem, ai ai cNJng nҧy ra
tia hy vӑng, có thӇ ÿӗng bào, ÿӗng chí mình vӯa mӟi ÿi qua.
NghӍ vұy nên ÿoàn ngӗi nghӍ ӣ góc cây cám và lҩy trái cám rөng xuӕng ÿӇ
ăn ÿӥ ÿói. Ĉoàn cӱ anh Hӗ Thҧo, tôi và
hai ÿӗng chí nӳa ÿi tìm. Ĉi mӝt hӗi lâu, chúng tôi nghe ÿѭӧc tiӃng cuӕc ÿào ÿҩt,
anh Hӗ Thҧo vүy anh em ngӗi xuӕng và ÿi nhҽ tӯng bѭӟc ÿӃn gҫn. Bҩt thình lình,
mӝt tiӃng quát to : “Ĉӭng lҥi !”... chúng tôi giұt mình, thì ra ÿó là ÿӗng chí Minh
(tӵ Minh ÿҽt) bӝ ÿӝi tӍnh Bà Rӏa ÿi ÿón. Chúng tôi vui mӯng và cѭӡi ra nѭӟc mҳt .
VӅ ÿӃn Bà Rӏa, chúng tôi ÿѭӧc ăn uӕng ÿҫy ÿӫ ÿӇ lҩy lҥi sӭc. Sau ÿó TӍnh ӫy
cӱ anh Ba Thanh tә chӭc ÿѭa các ÿӗng chí ӣ các tӍnh vӅ. TӍnh ӫy rút năm ngѭӡi ӣ
lҥi, trong ÿó có tôi, anh Hӗ Thҧo, anh Bәn (công nhân Sài Gòn), anh Vinh (ngѭӡi
Sóc Trăng), anh Tҩn - ngѭӡi giӳ cây trung liên. Ĉó là nhӳng anh em làm nòng cӕt
cho viӋc xây dӵng lӵc lѭӧng vNJ trang tӍnh Bà Rӏa sau này.
(Trích h͛i ký cͯa ÿ͛ng chí Ĉ͟ Văn Ch˱˯ng)

1.6 Page 6

▲back to top


NHӲNG KӸ NIӊM TRÊN ĈѬӠNG
VѬӦT SÔNG ĈӖNG NAI
Phҥm Văn Còn
Ĉӗng chí Phҥm Văn Còn, sinh năm 1928, xã ÿӝi trѭӣng Hòa Bình, huyӋn
Trà Ôn, Vƭnh Long. Bӏ ÿӏch bҳt 01.1955. Ĉӗng chí ÿã chӍ huy mӝt ÿӝi xung kích
trong ngày nәi dұy phá khám Tân HiӋp. Sau khi vӅ Vƭnh Long, ÿѭӧc phân công
làm TiӇu ÿoàn phó. “Trҫn Hѭng Ĉҥo” lӵc lѭӧng giáo phái Hòa Hҧo. Sau ÿó, bӏ
ÿӏch bҳt giam ӣ Phú Lӧi, Côn Ĉҧo. Sau năm 1975, ÿӗng chí công tác ӣ Ban Tә
chӭc TӍnh ӫy Vƭnh Long.
Ban biên so̩n
Chúng tôi ÿã ÿi ròng rã hai mѭѫi hai ngày. ĈӃn ngày thӭ hai mѭѫi bӕn thì
ÿӃn mé sông Ĉӗng Nai, chúng tôi gһp mӝt tӕp hai mѭѫi lăm ÿӗng chí cùng ÿi ÿѭӧc
tӟi ÿây, nhѭ vұy cӝng lҥi tҩt cҧ là hai mѭѫi tám ngѭӡi, vNJ khí có trong tay là hai
khҭu trung liên và mҩy cây súng trѭӡng Mas 36.
Chúng tôi cùng bàn tính và quyӃt ÿi dӑc theo sông lên phía trên, rӗi mӟi tìm
cách qua sông vì ӣ ÿây ít ÿá ngҫm và dòng nѭӟc ít chҧy xiӃt. Ĉoàn chúng tôi cӭ
lҷng lһng ÿi men
theo bӡ ÿá, bҩt thình lình tӯ trên biӇn dӕc có mӝt con kǤ ÿà hoҧng hӕt chҥy ào ra và
té xuӕng sông làm cho anh em giұt mình ngѫ ngác. Trong ÿoàn chӍ có ÿӗng chí
Ngà là biӃt ÿó là con kǤ ÿà. Ĉӗng chí Ngà lұp tӭc chҥy ÿӃn mé sông nѫi con kǤ ÿà
rӟt, ÿӝt nhiên Ngà nhҧy xuӕng sông lһn mӝt hѫi, khi nәi lên tay Ngà nҳm chһt con
kǤ ÿà và la to: - “Bҳt ÿѭӧc rӗi !”. ThӃ là chúng tôi bҳt ÿѭӧc con kǤ ÿà khoҧng tám
ÿӃn mѭӡi ký, anh em phө lҥi rút móng và trói hai chân ra phía sau nhѭ khúc cӫi, chӍ
có cái ÿҫu ngúc ngҳc, miӋng le lѭӥi, mҳt lim dim. Sau ÿó, anh em giao cho Ngà
quҧn lý con kǤ ÿà luôn.
Mһt trӡi sҳp khuҩt bóng sau triӅn núi, chӍ còn lӟt phӟt nhӳng tia sáng vàng
nhӧt trên ngӑn cây rӯng. Chúng tôi phân công nhau ngѭӡi kiӃm cây khô, ngѭӡi ÿi
bӭt dây mây ÿӇ làm bè chuҭn bӏ vѭӧt sông.
Trong mӝt tiӃng ÿӗng hӗ, chúng tôi làm viӋc cұt lӵc và xong ba cái bè, làm
xong thì trӡi tӕi ÿen nhѭ mӵc. Chúng tôi vҩt con kǤ ÿà và súng ÿҥn vào giӳa bè và
lҫn lѭӧt lӝi xuӕng bám bè. Sau ÿó, ÿӗng chí Huy hҥ lӋnh qua sông. Anh em tay vӏn
chҳc bè, chân ÿҥp nѭӟc dùng hӃt sӭc ÿӇ ÿѭa bè qua sông. Khi sҳp ÿӃn bӡ bên kia
thi bӛng dѭng: “Ҫm, ҫm !”... mӝt chiӃc bè bӏ ÿөng phҧi ÿá ngҫm quay vòng vòng,
nghiêng ngӱa, anh em phҧi dùng hӃt sӭc lӵc chӕng ÿӥ và nhӡ nѭӟc ÿánh bè tҩp vào
bӡ, ÿѭӧc anh em trӧ lӵc, chiӃc bè ÿѭӧc ÿѭa vào bӡ an toàn.
Lên ÿѭӧc bӡ ai nҩy ÿӅu ÿuӕi sӭc, chân tay mӋt mӓi rã rӡi, ÿҫu ù, ngӵc tӭc.
Sau ÿó, chúng tôi thҧ bè trôi theo dòng nѭӟc ÿӇ giӳ bí mұt vӏ trí qua sông ÿӅ phòng
ÿӏch phát hiӋn. Chúng tôi cùng nhau lên bãi cát nҵm nghӍ. Lúc này nhӳng vӃt
thѭѫng do ÿá ngҫm ÿã làm chúng tôi ÿau nhӭc. NghӍ ÿӝ mӝt tiӃng ÿӗng hӗ thì anh

1.7 Page 7

▲back to top


em thӭc dұy kiӇm ÿiӇm quân sӕ và biӃt ÿѭӧc thiӃu bӕn ÿӗng chí, trong lúc vѭӧt
sông ÿөng ÿá ngҫm bӕn ÿӗng chí ÿã bӏ dòng nѭӟc cuӕn trôi. Chúng tôi lҷng lһng
nhìn ra sông ÿӇ vƭnh biӋt các ÿӗng chí.
Các ÿӗng chí Huy, Ngà, HiӅn ÿѭӧc cӱ làm trinh sát dò ÿѭӡng. Ĉi ÿѭӧc mӝt
lúc thì quay lҥi báo : “Gһp nhà ÿӗng bào, nhà nhiӅu lҳm”. Chúng tôi mӯng rӥ và
quên ÿi mӋt nhӑc, nhѭng khi tӟi nѫi thì là nhà không vѭӡn trӕng, bӑn giһc ÿã ÿӕt
phá và ÿӗng bào ÿã dӡi ÿi nѫi khác. Anh em lөc lӑi và tìm ÿѭӧc mӝt ve keo muӕi,
mӝt ӕng quҽt và phát hiӋn chung quanh có rҩt nhiӅu cây khoai mì, nhѭng khoai
chѭa có cӫ. Ĉӗng chí Ngà ra lӋnh cho mӝt anh em hái mӝt mӟ ÿӑt ÿӇ vô rӯng luӝc
ăn. Sau ÿó, chúng tôi tiӃn sâu vào rӯng tìm chӛ nghӍ chân và nhúm bӃp luӝc ÿӑt mì
ăn vӟi muӕi. Lҫn ÿҫu tiên chúng tôi ÿѭӧc ăn mӝt bӱa ngon nhѭ thӃ ! Ăn xong,
chúng tôi bàn bҥc “sӕ phұn” con kǤ ÿà ngày mai ÿӇ làm lӉ truy ÿiӋu bӕn ÿӗng chí
hy sinh. NghӍ mӝt chút, sau ÿó theo ÿӝi hình “tam tam” ÿӇ ÿi tiӃp. Bӛng Ngà la lӟn
:
- Có lӱa gҫn ÿây !
Anh em dán mҳt vào tay ÿӗng chí Ngà chӍ, mӝt ánh lӱa bұp bùng tӯ xa. Ngà,
HiӅn và tôi vѭӧt lên trѭӟc tiӃn gҫn ÿӃn ÿӕng lӱa dӑ tình hình. Khi ÿӃn gҫn thì
không thҩy có ai cҧ, Ngà la lӟn : “Ai ÿӕt lӱa ÿây ? Có phҧi tù vѭӧt ngөc không ?
Tôi là tù vѭӧt ngөc nè !”. Bӛng có tiӃng tӯ trong bөi rұm nói vӑng ra :
- Tôi cNJng là tù vѭӧt ngөc nè !
- Là ai ÿó ?
- Lém, tôi là Lém nè !
Chúng tôi vui mӯng chҥy lҥi ôm hôn nhau. Nhѭ vұy, sau mҩy chөc ngày lһn
lӝi tìm ÿѭӡng vӅ, chúng tôi lҥi gһp nhau và cùng nhau tìm ÿѭӡng ÿi tiӃp vӅ căn
cӭ…
(Trích H͛i ký ÿ͛ng chí Ph̩m Văn Còn).
TÌNH CҦM CӪA QUҪN CHÚNG ĈӔI
VӞI TÙ CHÍNH TRӎ
LӋ Văn Công
Ĉӗng chí Lê Văn Công (tӵ Sáu - tên thұt là NguyӉn Tҩn Lӝc), sinh năm 1929
tҥi Ba Tri (BӃn Tre). Bӏ ÿӏch bҳt tháng 04.1956, cán bӝ Binh vұn. Sau vѭӧt ngөc trӣ
vӅ công tác tҥi BӃn Tre, Thѭ ký Ban Kinh tài tӍnh BӃn Xe, sau ÿó làm Trѭӣng Ban
cѫ khí Trung tâm nghiên cӭu nông cѫ (Bӝ Nông nghiӋp và công nghiӋp thӵc
phҭm), vӅ hѭu năm 1989.
Ban biên so̩n
Qua cuӝc hành quân truy tìm cӫa ÿӏch, các ni cô, ni sѭ ӣ xung quanh núi Thӏ
Vãi ÿӅu hiӇu rõ hoàn cҧnh cӫa anh em tù chính trӏ vѭӧt ngөc và ngày càng thông
cҧm hѫn.

1.8 Page 8

▲back to top


Mùa gió bҩc lҥi ÿӃn, vӅ khuya trӡi rét, ÿêm nҵm trong hang ÿá không ngӫ
ÿѭӧc vì lҥnh. Tôi suy nghӍ và quyӃt ÿӏnh tìm cách liên lҥc vӟi anh em gia ÿình ÿӇ
sӟm trӣ vӅ ÿѫn vӏ.
Mӝt hôm, khi hoàng hôn buông xuӕng, tôi cùng anh Giáo dò ÿѭӡng mòn, lҫn
bѭӟc theo ÿѭӡng ӕng lӗ ô dүn nѭӟc tӯ trên ÿӍnh xuӕng chân núi. Khi ÿӃn gҫn mӝt
ngôi chùa nhӓ, tôi liӅu lƭnh bѭӟc vào, ÿó là am cӫa ni cô Năm. Chѭa kӏp mӣ lӡi, ni
cô liӅn trao cho tôi mӝt gói bánh mì khô và mӝt ít xác bҧ ÿұu hӫ, miӋng niӋm : “Mô
Phұt !” và bҧo chúng tôi hãy ÿi mau vì bӑn lính còn ӣ ÿâu ÿó. Hai chúng tôi trӣ lҥi
núi thì trӡi ÿã tӕi ÿen, ÿӃn nѫi anh em mӯng rӥ cùng chia nhau ăn lót dҥ và ÿӇ phҫn
cho ngày khác. Sӕ bánh mì ít ӓi chӍ trong vài ngày lҥi hӃt, chúng tôi tiӃp tөc nhӏn
ÿói. Không ÿӇ tình trҥng này kéo dài anh em sӁ nguy kӏch, tôi quyӃt ÿӏnh xuӕng núi
tìm ni cô Năm trong mӝt buәi trѭa. Lҫn này không chӍ xin tiӃp tӃ mà còn nhӡ ni cô
Năm móc nӕi liên lҥc vӟi gia ÿình ӣ Sài Gòn. Mӟi ÿҫu ni cô tӯ chӕi, tӓ vҿ lo ngҥi
và nghi ngӡ. Tôi thuyӃt phөc mӝt hӗi thì ni cô thay ÿәi ý ÿӏnh và hӭa giúp ÿӥ. Ni
cô trao giҩy viӃt bҧo tôi ghi ÿӏa chi và hӭa vài hôm có dӏp vӅ chùa Long Vân Tӵ
(Bà ChiӇu) sӁ liên lҥc giúp, sau ÿó cho tôi mӝt ít gҥo ÿem vӅ nҩu cháo cho anh em
ăn. Ni cô thúc giөc tôi ÿi mau và dһn là ÿӯng trӣ lҥi chùa trong thӡi gian ni cô ÿi
vҳng. Ĉêm hôm ÿó, tôi không sao ngӫ ÿѭӧc, cӭ rҥo rӵc ÿӧi chӡ...
Thҩm thoát ÿã hѫn mӝt tháng kӇ tӯ ngày vѭӧt ngөc, ngày ngày chúng tôi ra
ngӗi trên miӋng hang nghe tiӃng chim kêu, vѭӧn hú bay nhҧy tung tăng trên cành
cây ÿӇ mà chӡ ÿӧi.
Ngày TӃt ÿӃn gҫn kӅ, năm ҩy anh em tù chúng tôi ÿón xuân mӝt trong hang
ÿá lҥnh lùng. Ĉêm giao thӯa ngӗi nhìn ánh sao trӡi tӵ do, tai nghe tiӃng chuông
chùa tӯ xa vӑng lҥi, tiӃng tөng kinh gõ mõ cua các ni cô chung quanh triӅn núi làm
sao khӓi nao lòng khi nghӍ ÿӃn ÿӗng ÿӝi, gia ÿình...
Ngӗi kӅ bên nhau ÿón Xuân, chúng tôi kӇ cho nhau nghe chuyӋn quá khӭ ÿӇ
ÿӝng viên cho nhau. Chúng tôi ÿón Xuân vӟi sӵ thèm khát ÿӫ thӭ nào bánh chѭng,
bánh tét, dѭa hҩu... nhѭng làm gì có nhӳng thӭ ҩy nѫi này, chúng tôi chӍ có tҩm
lòng cӫa ÿӗng ÿӝi ÿӇ vѭӧt qua cuӝc thӱ thách này.
ĈӃn tháng 3.1951, ni cô Năm liên lҥc ÿѭӧc vӟi gia ÿình và hѭӟng dүn gia
ÿình ÿӃn ÿón tôi vӅ. Buәi trѭa hôm ҩy, tôi ngӗi cùng anh em trao ÿәi, và cuӕi cùng
tôi quyӃt ÿӏnh không ÿi, không thӇ bӓ anh em ӣ lҥi trong hoàn cҧnh thiӃu thӕn khó
khăn nhѭ thӃ này ÿѭӧc, tôi nguyӋn cùng sӕng chӃt có nhau ÿӗng cam cӝng khә.
Anh em ÿӝng viên tôi hãy vӅ, rӗi lҫn lѭӧt các anh em khác sӁ vӅ, phҧi vӅ ÿӇ liên lҥc
vӟi tә chӭc và nhұn nhiӋm vө càng sӟm càng tӕt. Trѭӟc tҩm lòng cӫa anh em tôi
ÿành thuұn ý, anh em ôm nhau khóc.
Chia tay, chân bѭӟc ÿi tӯ hang ÿá xuӕng núi mà lòng luyӃn tiӃc nhӟ thѭѫng,
nѭӟc mҳt cӭ tuôn trào. Ít lâu sau, tôi liên lҥc vӟi tә chӭc và tiӃp tөc vӅ căn cӭ ӣ
BӃn Tre tiӃp tөc cuӝc chiӃn ÿҩu chӕng quân thù.
Cҧm nghӍ. . .
Cuӝc nәi dұy phá khám Tân HiӋp tuy có nhiӅu hy sinh mҩt mát, song, chúng
tôi rҩt tӵ hào vì mình tӵ giҧi phóng cho mình ÿӇ sӟm trӣ vӅ hàng ngNJ tiӃp tөc hoҥt
ÿӝng.

1.9 Page 9

▲back to top


Tӯ trong ÿáy lòng mình, chúng tôi chân thành biӃt ѫn ÿӗng bào ÿã giúp ÿӥ
chúng tôi trên các nҿo ÿѭӡng ÿi qua. Chúng tôi không bao giӡ quên các ni sѭ, sѭ
ông, ni cô Năm
và ngѭӡi cháu trai ӣ núi Thӏ Vãi và chùa Long Văn Tӵ (Bà ChiӇu); anh Hai KiӋt
(Phú Ĉӏnh) và bà con khác ÿã che dҩu, ÿѭa ÿѭӡng dүn lӕi, nuôi dѭӥng chúng tôi
nhӳng ngày nguy khӕn. Tình cҧm ҩy ÿã khҳc sâu trong lòng ngѭӡi thҩm thoát trong
mҩy chөc năm qua và càng nung nҩu ý chí giúp chúng tôi thêm nghӏ lӵc ÿӇ chiӃn
ÿҩu và chiӃn thҳng.
(Trích H͛i ký ÿ͛ng chí Lê Vân Công, tên th̵t Nguy͍n Ṱn L͡c)
NHÀ TÙ TÂN HIӊP SAU NGÀY NӘI
DҰY PHÁ KHÁM 02.12.1956
NguyӉn Văn Sanh
Ĉӗng chí NguyӉn Văn Sanh (tӭc Tѭ Sanh, quê Long An) ÿѭӧc Ĉҧng ӫy phân
công ӣ lҥi (vì bӏ ÿau bao tӱ nһng) ÿӇ ÿҥi diӋn công khai ÿҩu tranh vӟi ÿӏch. Bӏ bҳt
tù năm 1954. Sau sӵ kiӋn nәi dұy phá khám, ÿӗng chí bӏ ÿày ra Côn Ĉҧo ÿӃn năm
1961 ÿѭӧc thҧ vӅ và tiӃp tөc hoҥt ÿӝng cách mҥng.
Trong quá trình hoҥt ÿӝng cách mҥng, ÿӗng chí ÿѭӧc phân công làm Chӫ
nhiӋm hұu cҫn TӍnh ÿӝi Long An, Phó chӫ tӏch Ӫy ban nhân dân tӍnh Long An.
Ban biên so̩n
Lúc phá khám xҧy ra, tên Hit - mӝt trung sƭ bҧo an khét tiӃng ác ôn ÿánh ÿұp
anh em không nѭѫng tay – ÿѭӧc chuyӇn tӯ khám Bà Hòa (Chӧ Lӟn) lên khám Tân
HiӋp. Tôi biӃt nó tӯ lúc còn ӣ Chӧ Lӟn. Lúc xҧy ra sӵ kiӋn phá trҥi, tôi cӕ ý không
vӅ trҥi mà quay lên nhà tên Hit và ӣ ÿó ÿӇ tӓ ra mình không hay biӃt gì vӅ viӋc phá
khám vѭӧt ngөc. Lúc ÿó, nghe la ó, tên Hit hӕt hoҧng ÿang ÿi chân không, ӣ trҫn
ÿӏnh chҥy ra phía trѭӟc, tôi liӅn gӑi giұt nó lҥi và bҧo vô mһc ÿӗ. Tôi nói : “Sao
không mһc quân phөc tөi lính nó lҫm, nó sӁ bҳn mày”. Nghe tôi nói, nó chҥy trӣ lҥi
mһc ÿӗ và vӟ khҭu carbine. Tôi lҥi kêu : “Ĉӯng mang súng”, nó chҫn chӡ mӝt hӗi
rӗi mӟi cҫm súng ÿi ra. Khi ra tӟi thi mӑi viӋc ÿã xong xuôi, nó quay trӣ vӅ và ÿѭa
tôi vӅ khám gһp thiӃu úy Tính, trѭӡng trҥi. Nó hӓi tôi : “Không chҥy sao ?”. Tôi
bҧo : “Có hay biӃt gì ÿâu, nӃu hay chҳc cNJng chҥy thôi vì ӣ tù cӵc quá”. Nó cѭӡi và
bҧo tôi : “Thôi ÿi nghӍ ÿi, sáng mình sӁ nói chuyӋn”.
Sáng ngày hôm sau (03.12.1956) bӑn ÿӏch dӗn sӕ còn lҥi vào các trҥi D, E, G
ÿóng cӱa không cho ra ngoài, không ÿѭӧc tҳm rӱa, ăn cѫm không ÿNJa chén và ăn
ngay trong trҥi. Và không thҩy chúng tra tҩn hoһc ÿiӅu tra anh em ra sao, chӍ thҩy

1.10 Page 10

▲back to top


chúng lôi hai anh em vѭӧt ra bӏ bҳt lҥi ÿánh ÿұp trѭӟc mһt mӝt sӕ anh em vӯa ÿѭӧc
giҧi ÿӃn ÿӇ dҵn mһt.
Lӕi mѭӡi giӡ ngày hôm sau, bӑn lính mӣ cӱa trҥi D, gӑi tôi lên gһp tên Tính
và Tѭӡng (Chánh, phó Giám ÿӕc trҥi giam). Tên Tѭӡng nói vӟi tôi : “Tѭӣng anh
chҥy rӗi chӟ ! Tôi mӡi anh ra ÿây không phҧi ÿӇ ÿiӅu tra anh mà nhӡ anh giúp tôi
làm bҧn báo cáo vө phá khám này”. Nó hӓi tôi: “Anh có biӃt tә chӭc này lâu mau
rӗi không ?” Tôi bҧo : “Không biӃt, nӃu biӃt tôi ÿã chҥy rӗi”. Nó hӓi: “Có phҧi tên
Chuӝng ÿiӅu khiӇn không ?” Tôi ÿáp : “Làm sao biӃt ÿѭӧc”. Nó chӱi bӑn công an
ăn hҥi, không khám phá ÿѭӧc gì. Theo nó thì có thӇ mӝt ít tên tù nhân cӝng sҧn tә
chӭc thôi.
Quá mѭӡi hai giӡ trѭa, tôi tìm cách rút lui nên bҧo là “Trѭa rӗi cho tôi ÿi nҩu
cѫm cho anh em ăn”. Nó bҧo tôi ÿiӅu khiӇn sӕ anh em hӑc tӕ cӝng rӗi ra nҩu. Nó
gӑi thҵng Trung (Ĉҥi ViӋt) ӣ trҥi A ra hăm dӑa anh em bҧo phҧi làm theo sӵ chӍ vӁ
cӫa tôi. ĈӃn giӡ cѫm, tôi ÿem cѫm vào khám, tên Hít mӣ cӱa nhѭng không cho
ÿem ÿNJa chén vào. Tôi tranh thӫ nó: “Anh em ăn không có chén ÿNJa làm sao ăn
ÿѭӧc mày ác quá ! Thôi cӭ cho ÿѭa chén ÿNJa vô và giӳ lҩy còn ăn mҩt chӏu”. Mӝt
lát sau nó mӟi ÿӗng ý. Lӧi dөng tên Hít nӇ tôi cho nên lúc ÿem cѫm vô, tôi tranh
thӫ khuyên anh em cӕ gҳng giӳ vӳng lұp trѭӡng và không nên manh ÿӝng lúc này
vì tinh thҫn chѭa әn ÿӏnh, hѫn nӳa chѭa có lãnh ÿҥo.
Mӝt thӡi gian sau, bӑn ÿӏch thuyên chuyӇn Ban Giám ÿӕc cNJ ÿi nѫi khác,
ÿѭa tên ÿҥi úy Trҫn Cӱu Thiên (tӵ xѭng là con cӑp xám BӃn Cát) vӅ làm Giám ÿӕc
và tên Mã Thành Tâm, cҧnh sát ÿһc biӋt miӅn Ĉông làm Phó Giám ÿӕc. Hai tên này
thuӝc loҥi ác ôn có tiӃng.
Qua ngày sau, tên Thiên vào trҥi “tӕ cӝng” hăm he vӟi tôi và nói là có cách
ÿӕi phó vӟi tôi. Lӕi chín giӡ, nó gӑi tôi tӯ nhà bӃp lên văn phòng ÿӇ nói chuyӋn.
Nó tranh luұn vӅ viӋc ÿi, ӣ “tұp kӃt” cӫa ViӋt cӝng. Tôi phҧn bác lҥi luұn

2 Pages 11-20

▲back to top


2.1 Page 11

▲back to top


2.2 Page 12

▲back to top


2.3 Page 13

▲back to top


2.4 Page 14

▲back to top


2.5 Page 15

▲back to top


2.6 Page 16

▲back to top


2.7 Page 17

▲back to top


2.8 Page 18

▲back to top


2.9 Page 19

▲back to top


2.10 Page 20

▲back to top


3 Pages 21-30

▲back to top


3.1 Page 21

▲back to top


3.2 Page 22

▲back to top


3.3 Page 23

▲back to top


3.4 Page 24

▲back to top


3.5 Page 25

▲back to top


3.6 Page 26

▲back to top


3.7 Page 27

▲back to top


3.8 Page 28

▲back to top


3.9 Page 29

▲back to top


3.10 Page 30

▲back to top


4 Pages 31-40

▲back to top


4.1 Page 31

▲back to top


4.2 Page 32

▲back to top


ÿiӋu cӫa nó gay gҳt. Nó tӭc giұn nên ÿuәi tôi xuӕng bӃp, nó nói chӯng nào ÿӗng ý
nó nói là phҧi thì mӡi lên nói chuyӋn chѫi. Tên Giám thӏ trѭӣng xuӕng xӃp bҧo tôi
là ÿӯng cãi nó, nó ÿã sҳp xӃp viӋc tra tҩn tôi rӗi do tên Mã Thành Tâm chӏu trách
nhiӋm, nó muӕn dҵn mһt tôi trѭӟc mӝt sӕ anh em trong khám.
Ý ÿӏnh tra tҩn tôi chѭa thӵc hiӋn ÿѭӧc thì ngày hôm sau, có xe công an ӣ Sài
Gòn vӅ ÿѭa mӝt sӕ tù lên bót Hàng Keo ÿӇ sau ÿó ÿày ÿi Côn Ĉҧo, trong ÿó có tên
tôi. Nhѭng tên Thiên, giám ÿӕc không chӏu giao tôi cho bӑn áp giҧi. Hai bên giҵng
co ÿӃn chiӅu, bӑn áp giãi phҧi xuӕng tұn trҥi ÿӇ cùng tôi và áp giҧi ra xe.
Sau ÿó ÿѭa chúng tôi xuӕng tàu và chúng nói là ÿѭa ÿi an trí ӣ Phú Quӕc,
nhѭng khi xuӕng tàu thҩy ÿӗ ÿҥc, thӭc ăn ÿӅu ghi ÿӏa chӍ : “Côn Sѫn”.
Tӯ ÿây, chúng tôi bҳt ÿҫu cuӝc ÿӡi tù nhân tҥi Côn Ĉҧo.
CHÚNG TÔI ĈҨU TRANH TRONG TÙ
NguyӉn Văn Thông
Ĉӗng chí NguyӉn Văn Thông (tên trong tù: NguyӉn Văn LNJy), sinh năm
1934, Xã ÿӝi trѭӣng, Bí thѭ chi bӝ xã Phú Hӳu, huyӋn Long Thành, bӏ ÿӏch bҳt
ngày 11.10.1955. Trong sӵ kiӋn nәi dұy phá khám, ÿӗng chí ÿѭӧc phân công làm
ÿӝi trѭӣng chӍ huy bӕn tә xung kích. Trong quá trình công tác, ÿӗng chí giӳ chӭc
Bí thѭ TӍnh ӫy Biên Hòa, Trѭӣng ban Dân vұn TӍnh ӫy Ĉӗng Nai. Phó Chӫ tӏch
Ӫy ban Mһt trұn Tә quӕc ViӋt Nam TӍnh Ĉӗng Nai.
Ban biên so̩n
Ngày 09.01.1956, ÿӏch chuyӇn tôi cùng các ÿӗng chí NguyӉn Tri Phѭѫng,
NguyӉn Văn Chinh vӅ nhà lao Gia ÿӏnh. Và ngày 17.01.1956, chúng chuyӇn tiӃp
chúng tôi vӅ trҥi giam Tân HiӋp mà ÿӏch gӑi là “Trung tâm Huҩn chính Biên Hòa”.
Ngày 01.02.1956, chúng tôi móc nӕi và sinh hoҥt Ĉҧng tҥi tә Ĉҧng trҥi E,
trong ÿó tôi làm tә trѭӣng và các tә viên NguyӉn Tri Phѭѫng (Phú Hӳu - Long
Thành), NguyӉn Xuân Khoát (Bình Lӝc - Long Khánh) và sau ÿó liên lҥc vӟi Chi
ӫy Ĉҧng nhà tù, cө thӇ là vӟi ÿӗng chí NguyӉn Duy Ĉán. Trung tuҫn tháng
02.1956, ÿӗng chí Ĉán giao tôi liên lҥc vӟi Thѭӡng vө huyӋn ӫy Long Thành ÿӇ
nҳm tình hình và xin ý kiӃn chӍ ÿҥo khi cҫn thiӃt.
Qua con ÿѭӡng thăm nuôi, mҽ và vӧ tôi ÿã ÿem thѭ tӯ cӫa tôi cho ÿӗng chí
Trҫn Tҩn Lӝc - HuyӋn ӫy viên Long Thành và ÿѭa thѭ ÿӗng chí Lӝc trӣ lҥi cho tôi.
Tә ÿҧng chúng tôi thѭӡng xuyên ÿӝng viên, giáo dөc khí tiӃt cӫa ngѭӡi cách mҥng,
gѭѫng mүu trong chӕng hӑc “tӕ cung”, tham gia vào các cuӝc ÿҩu tranh ÿòi cҧi
thiӋn ÿӡi sӕng... ÿӗng thӡi phát hiӋn sѫ hӣ cӫa ÿӏch ÿӇ tӵ giҧi thoát. Tôi quan tâm
viӋc quan hӋ vӟi mӝt sӕ ÿӗng chí tӕt ӣ trҥi E và trҥi khác nhѭ: Phҥm Văn Rô,
NguyӉn Văn Thӭc, NguyӉn Văn Tân, NguyӉn Thăng, NguyӉn Văn LuyӋn, Ĉһng
Văn Phê, Lê Văn Chuӝt, NguyӉn Ngӑc YӇn, ÿӗng chí Sӓi...

4.3 Page 33

▲back to top


Ĉҫu tháng 03.1956, anh em trҥi E cӱ tôi làm tә trѭӣng rӱa chén cho nhà bӃp.
Tôi cùng hѫn mѭӡi anh em trҥi E ÿi làm phұn sӵ rӱa chén. Trong quá trình làm
công viӋc này, tôi tranh thӫ gһp gӥ và ÿӝng viên anh chӏ em ÿӗng cҧnh ngӝ và giáo
dөc mӝt sӕ chӏ em, vӧ binh lính ÿӏch, ÿӗng thӡi chú ý theo dõi quy luұt hoҥt ÿӝng
cӫa ÿӏch ÿӇ chuҭn bӏ cho ý ÿӗ vѭӧt ngөc.
Hoҥt ÿӝng cӫa chúng tôi tҥi nhà tù rҩt tích cӵc, nhҩt là tham gia vào các cuӝc
ÿҩu tranh do Ĉҧng ӫy nhà tù chӫ trѭѫng và lãnh ÿҥo.
Trong các ngày lӉ 01.05 và 19.05, chúng tôi tham gia ÿҩu tranh ÿòi “nhà cҫm
quyӅn” cҧi thiӋn ÿӡi sӕng, chӕng cho ăn khô và gҥo bӏ mөc… ÿӗng thӡi yêu cҫu
nhà cҫm quyӅn phҧi xem xét và thҧ nhӳng ngѭӡi tù không có tӝi. Các trҥi ÿӅu cӱ
ÿҥi diӋn trӵc tiӃp kiӃn nghӏ vӟi ban giám ÿӕc. Ĉӏch hù dӑa ÿàn áp và không giҧi
quyӃt yêu sách, chúng chӍ hӭa cҧi thiӋn ÿӡi sӕng.
Trong ngày 20.07.1956, ÿӏch bҳt anh em ÿi hӑc “tӕ cӝng”. Ĉҧng ӫy nhà tù
chӫ trѭѫng kiên quyӃt ÿҩu tranh chӕng hӑc “tӕ cӝng”. Tҩt cҧ các trҥi, trong ÿó có
trҥi E chúng tôi ÿӅu không ghi tên ÿi hӑc. Anh em chҩp nhұn ÿi lѭu ÿày Phú Quӕc,
Côn Ĉҧo. Tên Tӕng Ĉình Bҳc, chӍ huy lӵc lѭӧng cҧnh sát miӅn Ĉông, không
nhӳng không giҧi quyӃt yêu sách mà còn lӯa bӏp : “Con ÿѭӡng trӣ vӅ gia ÿình cӫa
các ngѭӡi là con ÿѭӡng cҧi tҥo, hӑc tұp “tô cӝng”.
Ĉҧng ӫy kiên quyӃt ÿҩu tranh và chӫ trѭѫng tuyӋt thӵc ba ngày, tӯ ngày 21
ÿӃn ngày 23.07.1956. Bӑn ÿӏch ÿiӅu thêm lӵc lѭӧng ÿӃn phӕi hӧp vӟi lӵc lѭӧng tҥi
chӛ ÿàn áp anh chӏ em tù trong các ngày tuyӋt thӵc. Ĉӏch dùng mӑi cách ÿánh ÿұp,
tra tҩn và bҳt ÿi mӝt sӕ ngѭӡi nhѭng vүn có trên ba trăm ngѭӡi không ÿi hӑc “tӕ
cӝng”, trong ÿó có tôi và các anh em trong tә Ĉҧng.
Trong các ngày kӹ niӋm Cách mҥng Tháng Tám (19.08) và Quӕc khánh
(02.09), Ĉҧng ӫy nhà tù chӫ trѭѫng phát ÿӝng anh chӏ em ÿҩu tranh chӕng hӑc “tӕ
cӝng” ÿӧt hai. Lҫn này ÿӏch buӝc: “Tҩt cҧ tù không ghi tên ÿӧt mӝt, phҧi ghi tên
hӑc ÿӧt hai”. Tә Ĉҧng chúng tôi lҫn này không ÿѭa yêu sách mà cNJng không ghi
tên hӑc “tӕ cӝng” và cùng nhau vұn ÿӝng anh em ӣ trҥi khác cNJng làm nhѭ vұy.
Lҫn này ÿӏch phҧn ӭng mҥnh. Chúng ÿiӅu ÿӝng cҧ ÿҥi ÿӝi lính vӟi ÿҫy ÿӫ vNJ
khí, lùa anh em vào trҥi và nhӕt trong ba ngày, chúng bҳt nhӏn ÿói nhӏn khát, ÿánh
ÿұp và ÿѭa ÿi mӝt sӕ ngѭӡi.
Do tính phӭc tҥp cӫa thành phҫn tù nhân, nên có mӝt sӕ ngѭӡi ghi tên ÿi hӑc
“tӕ cӝng” vì sӧ ÿi lѭu ÿày Phú Quӕc, nhѭng chӫ yӃu là nhӳng ngѭӡi thuӝc các
ÿҧng phái khác nhѭ : Ĉҥi ViӋt, Dân chӫ và các giáo phái ÿӕi lұp dѭӟi chӃ ÿӝ DiӋm.
Trҥi E chúng tôi có hѫn mӝt trăm anh em không ÿi hӑc “tӕ cӝng”. Qua cuӝc
ÿҩu tranh, “tә rӱa chén” tăng sӕ ngѭӡi lên gҫn hai mѭѫi ngѭӡi, chúng tôi ÿã tuyên
truyӅn giáo dөc và hҥ quyӃt tâm tìm sѫ hӣ và chӡ thӡi cѫ ÿӇ vѭӧt ngөc…
(Trích H͛i ký cͯa ÿ͛ng chí Nguy͍n Văn Thông)

4.4 Page 34

▲back to top


DANH SÁCH 22 NGѬӠI THAM GIA NӘI DҰY PHÁ KHÁM TÂN HIӊP
HY SINH
(Trong ngày 2.12.1956)
HӐ VÀ TÊN
T
T
01 NGUYӈN VĂN CHAN tӵ HUE8
NĂM NѪI
SINH SINH
1929 Thӏ
Nghè
TÊN CHA MҼ
Huê (NguyӉn thӏ)
CѬ NGӨ
44e NguyӉn Văn Lҥi –
Thӏ Nghè
02 NGÔ XI TIEN
1920 Trà Nhi và Trҫn Thӏ Gong HiӋp Hòa – Trà Vinh
Vinh
(Cҫu Ngang)
03 NGUYEN VAN TO
1925 Trà Thiên và Trҫn Thӏ Trà Mӻ Hòa – Trà Vinh
Vinh
04 VÕ DINH tӵ PHAN
1922 Quҧng Út và NguyӉn Thӏ Thi Phә Cѭѫng – Quҧng
Ngãi
Ngãi
05 PHAN VĂN RÔ
1930 Biên
Ty và Lê thӏ Chúc
Tam An – Biên Hòa
Hòa
06 NGUYӈN HӲU NAM tӵ SAN
1909 Sài Gòn Thi và Lѭѫng Thӏ
Sài Gòn
Nhoang
07 NGUYӈN VĂN MINH tӵ LÙN 1930 Sѫn Tây Con và NguyӉn thӏ 15 Thuұn KiӅu – Chӧ
HiӃu
Lӟn
08 NGUYӈN ĈӬC TÂM
1937 Chӧ
Hӗi và NguyӉn thӏ Cҫn Ĉѭӟc – Chӧ Lӟn
Lӟn
Lành
09 NGUYӈN VĂN HO tӵ LÊ BÁ
1924 Biên Thích và NguyӉn thӏ Bàu Cá – Biên Hòa
SѪN
Hòa
Còn
10 NGUYӈN TҨN SƬ tӵ DѬѪNG TӰ 1915 BӃn Tre Ký và Vàng thӏ Tính 337/4 Võ Thánh – Sài
GIANG
Gòn
11 PHҤM NGӐC QUYÊN
1938 Gia Vô danh và NguyӉn Hàng Phҩn, bӃn Vân
Ĉӏnh
thӏ Lan
Ĉӗn – Sài Gòn
12 TRѬѪNG VĂN PHAI
1932 Trà Khuê và NguyӉn thӏ NgNJ Lҥi – Trà Vinh
Vinh
Ty
13 NGUYӈN VĂN HAI tӵ MѬӠI
1930 Bình Ĉàm và NguyӉn thӏ Bình Trѭӟc – Biên Hòa
Thuұn
Nên
14 LÊ VĂN DONG tӵ ĈÔNG
1911 Biên Sách và Phҥm thӏ Ngô Phѭӟc Lai – Biên Hòa
Hòa
15 PHҤM VĂN CHAN
1929 Biên Thông và NguyӉn thӏ Phѭӟc Lӝc – Biên Hòa
Hòa
Tam
16 NGUYӈN VĂN THOI
1938 Biên Tùng và Cao thӏ Din Thanh Hӝi – Biên Hòa
Hòa
17 VÕ PHI CѪ
1937 BӃn Tre Long và Phҥm thӏ
Hҿm Lò Heo – Gia
Mao
Ĉӏnh
18 NGUYӈN VĂN ĈANG
1929 Chӧ Hoen và HuǤnh Thӏ Mӻ Hҥnh - Chӧ Lӟn
8 Có mӝt tên ngѭӡi trong hӗ sѫ lѭu trӳ không ghi dҩu
TP.HCM
Hӗ sѫ 3983 phòng SC, Trung tâm lѭu trӳ Quӕc Gia II.

4.5 Page 35

▲back to top


19 NGUYӈN VĂN CHÁNH
20 TRҪN VĂN TҨN tӵ CHÍN
21 NGUYӈN VĂN TRUNG tӵ
NGUYӈN HӖNG QUӔC
22 TRҪN VĂN NHÀNH tӵ CAI
NHÀNH
Lӟn
Thӡi
1924 Bà Rӏa Ngô và Võ Thӏ Tranh
1931 KiӃn An Phu và Trҫn thӏ Khôi
1916 Sa Ĉéc Ba và NguyӉn thӏ HuӋ
Long Tân – Bà Rӏa
20 HuǤnh Tӏnh Cӫa,
Sài Gòn
Tân Khánh – Sa Ĉéc
1929 Trà
Vinh
Huôn và Lê Thӏ Tài Long Thӟi – Trà Vinh
DANH SÁCH CÁN BӜ CHIӂN SƬ VÀ NHӲNG NGѬӠI YÊU NѬӞC Bӎ
GIAM GIӲ Ӣ NHÀ TÙ TÂN HIӊP NӘI DҰY PHÁ KHÁM TRӢ Vӄ VӞI
CÁCH MҤNG NGÀY 02.12.1956
A. DO TY CÔNG AN CÁC TӌNH GӢI ĈӂN
GIA ĈӎNH
1. NGUYӈN THÀNH BÁU, sanh năm 1929 tҥi Gia Ĉӏnh, con cӫa Hoành và Ngô
Thӏ Buӟm; cѭ ngө tҥi Tăng Nhѫn Phú (Gia Ĉӏnh).
2. TRҪN VĂN THU, sanh năm 1936 tҥi Gia Ĉӏnh, con cӫa Thôi và NguyӉn Thӏ
Bҧy, ngө tҥi Bình An (Gia Ĉӏnh).
3. TRҪN VĂN DA, tӵ MӜT DA, tӵ LÊ VĂN PHÚC, sanh năm 1917 tҥi Gia Ĉӏnh,
con cӫa NguyӋt và NguyӉn Thӏ KiӇn, ngө tҥi Tăng Nhѫn Phú (Gia Ĉӏnh).
4. ĈҺNG VĂN HAO tӵ THAO tӵ HAI, sanh năm 1920 tҥi Gia Ĉӏnh, con cӫa Thân
và NguyӉn Thӏ Thѭa, ngө tҥi Tăng Nhѫn Phú (Gia Ĉӏnh).
5. PHҤM VĂN KINH, sanh năm 1934 tҥi Gia Ĉӏnh, con cӫa Thê và NguyӉn Thӏ
Dung, ngө tҥi An Bình xã (Gia Ĉӏnh).
6. LÊ VĂN HAI, tӵ MAI DljNG HO, sanh năm 1929 tҥi Sài Gòn, con cӫa Danh và
Ngô Thӏ Bҧy, ngө tҥi sӕ 319- B, Trӏnh Minh ThӃ (Sài Gòn).
7. CAO VĂN CHÍN tӵ LÊ VĂN SÓT, sanh năm 1929 tҥi Gia Ĉӏnh, con cӫa QuyӅn
và NguyӉn Thӏ Ba, ngө tҥi Linh Xuân Thông (Gia Ĉӏnh).
8. NGUYӈN VĂN TѬ tӵ CHӒ, snh năm 1938 tҥi Gia Ĉӏnh, con cӫa Sҷng và
NguyӉn Thӏ Vӏ, ngө tҥi An Bình xã (Gia Ĉӏnh).
9. LÊ VĂN THÂN tӵ MAI THÀNH CÔNG, sanh năm 1919 tҥi Gia Ĉӏnh, con cӫa
ViӃt và Hӗ Thӏ Kim, ngө tҥi Linh Ĉông xã (Gia Ĉӏnh).
10. MAI VĂN THANH tӵ SÁU DÒ sanh năm 1911 tҥi Gia Ĉӏnh, con cӫa THÂN
và Trҫn Thӏ Hòe, ngө tҥi HiӋp Bình xã (Gia Ĉӏnh).
11. NGUYӈN VĂN THÀNH tӵ HUǣNH VĂN NGÓNG tӵ NHO, sanh năm 1921
tҥi Gia Ĉӏnh, con cӫa CHANH và Trҫn Thi Hѭѫng, ngө tҥi Thӫ Ĉӭc (Gia Ĉӏnh).
12. NGUYӈN VĂN NAM tӵ NĂM, sanh năm 1929 tҥi Gia Ĉӏnh, con cӫa Lѭng và
Lê Thӏ Bình, ngө tҥi Long Bình (Gia Ĉӏnh).
13. NGUYӈN VĂN LANG tӵ MѬӠI, sanh năm 1935 tҥi Gia Ĉӏnh, con cӫa ViӃt
và NguyӉn Thӏ Dҽp, ngө tҥi Tam Bình xã (Gia Ĉӏnh).
14. VÕ VĂN NAM tӵ NGUYӈN VĂN ÚT, sanh năm 1928 tҥi Thӫ Dҫu Mӝt, con
cӫa Chôi và Bùi Thӏ Kƭnh, ngө tҥi Phú An Thông (Thӫ Dҫu Mӝt).

4.6 Page 36

▲back to top


15. ĈҺNG VĂN HIӄN tӵ TRҪN VĂN HUǣNH, sanh năm 1928 tҥi Biên Hòa, con
cӫa Ĉông và Ĉoàn Thӏ Kinh, ngө tҥi Tân Hҥnh (Biên Hòa).
16. HӖ VĂN ĈANG tӵ VUI, sanh năm 1923 tҥi Gia Ĉӏnh, con cӫa Tѭ và NguyӉn
Thӏ Dành, ngө tҥi Dƭ An (Gia Ĉӏnh)
17. TRҪN VĂN LIӊU tӵ HOÀNH, sanh năm 1923, tҥi Gia Ĉӏnh, con cӫa Dӕc và
NguyӉn Thӏ Bҧy, ngө tҥi Phѭӟc Long (Gia Ĉӏnh).
18. NGUYӈN VĂN NGON tӵ PHA, sanh năm 1931 tҥi Gia Ĉӏnh, con cӫa Cang và
Phҥm Thӏ Nguyên, ngө tҥi Thӫ Ĉӭc (Gia Ĉӏnh).
19. HUǣNH VĂN HAI tӵ HUǣNH TҨN TRUNG, sanh năm 1922 tҥi Gia Ĉӏnh,
con cӫa Ngӑc và NguyӉn Thӏ Mau, ngө tҥi An Chánh (Gia Ĉӏnh).
20. NGUYӈN VĂN CHѪN, sanh năm 1921 tҥi Gia Ĉӏnh, con cӫa HiӅn và Phҥm
Thӏ Nguyên, ngө tҥi Thӫ Ĉӭc (Gia Ĉình).
21. NGUYӈN VĂN NHÂM tӵ NGUYӈN TҨN PHÁT, sanh năm 1928 tҥi Gia
Ĉӏnh, con cӫa Linh và NguyӉn Thӏ Còn, ngө tҥi Phѭӟc Long (Gia Ĉӏnh)
22. NGUYӈN VĂN GÁT, sanh năm 1933 tҥi Gia Ĉӏnh, con cua Tâm và HuǤnh
Thӏ Thanh, ngө tҥi Gò Vҩp (Gia Ĉӏnh)
23. LÂM CHIÊM BIÊN tӵ LÊ VĂN HIӄN tӵ VĂN MINH, sanh năm 1918 tҥi Gia
Ĉӏnh, con cӫa Ngô và Lê Thӏ Lѭѫng, ngө tҥi Long Trѭӡng (Thӫ Ĉӭc).
24. PHҤM VĂN SANG, tӵ SҦNG, sanh năm 1921 tҥi Gia Ĉӏnh, con cӫa Tѫi và
Hà Thӏ Chín, ngө tҥi Long Bình (Gia Ĉӏnh)
25. DѬѪNG VĂN QUÝCH tӵ ĈӬC, sanh năm 1927 tҥi Gia Ĉӏnh, con cӫa Ía và
NguyӉn Thӏ Thanh, ngө tҥi Bình Trung (Gia Ĉӏnh).
26. LÊ QUANG TRINH, sanh năm 1929 tҥi Trà Vinh, con cӫa Mai và NguyӉn Thӏ
Chín, ngө tҥi sӕ 16 - A, Phan Ĉình Phùng (Sài Gòn).
27. NGUYӈN TҨN CANG tӵ DINH, sanh năm 1936 tҥi Tây Ninh, con cӫa Qui Và
Phҥm Thӏ Mұu, ngө tҥi trѭӡng Phan Ĉình Phùng (Sài Gòn).
28. LÂM THANH VÂN tӵ PAUL, sanh năm 1928 tҥi Bҥc Liêu con cӫa Tӏch và Lê
Thӏ Xuyên, ngө tҥi BӃn Vұn Ĉӗn (Sài Gòn).
29. ĈҺNG VĂN DѬѪNG tӵ GIѬѪNG, sanh năm 1906 tҥi Gia Ĉӏnh, con cӫa
Sanh và Võ Thӏ Chanh, ngө tҥi Thҥnh Mӻ Lӧi (Gia Ĉӏnh).
30. PHҤM VĂN ĈѬӦC tӵ HҴNG tӵ NAM tӵ ÚT, sanh năm 1925 tҥi Gia Ĉӏnh,
con cӫa Mѭӡi và Võ Thӏ Dҽp, ngө tҥi Linh Xuân Thôn (Gia Ĉӏnh).
31. NGUYӈN VĂN BÁO tӵ LIÊN, sanh năm 1914 tҥi Tây Ninh, con cӫa Tҥo và
Trҫn Thӏ Sұu, ngө tҥi Lӝc Giang (Chӧ Lӟn).
32. TRҪN VĂN LÀNH tӵ LOM, sanh năm 1916 tҥi Tây Ninh, con cӫa Sѫn và
HuǤnh Thӏ Hҥnh, ngө tҥi Lӝc Giang (Chӧ lӟn).
33. LÊ VĂN MѬӠI tӵ PHҤM VĂN LA, sanh năm 1930 tҥi Gia Ĉӏnh, con cӫa
Chín và Trҫn Thӏ Nam, ngө tҥi HiӋp Bình xã (Gia Ĉӏnh).
34. VÕ VĂN THÔNG tӵ TRѬѪNG, sanh năm 1930 tҥi Biên Hòa, con cӫa Tҳc và
Lê Thӏ Thuyên, ngө tҥi Tân Văn (Biên Hòa).

4.7 Page 37

▲back to top


CHÂU ĈӔC
35. NGUYӈN VĂN CÁT, sanh năm 1924 tҥi Châu Ĉӕc, con cӫa Huân và NguyӉn
Thӏ Nhông, ngө tҥi Thӟi Sѫn (Châu Ĉӕc).
36. NGUYӈN VĂN KÝ tӵ LÊ VĂN HAI, sanh năm 1912 tҥi Châu Ĉӕc, con cӫa
Nam và Trҫn Thӏ Hoa, ngө tҥi Văn Giao (Châu Ĉӕc).
RҤCH GIÁ
37. HUǣNH TҨN PHÁT tӵ HUǣNH ĈҤI ĈӜ, sanh năm 1909 tҥi Rҥch Giá, con
cӫa Minh và Bùi Thӏ Có, ngө tҥi Phi Thông (Rҥch Giá).
38. TRҪN VĂN NHÀN tӵ KIÊN, sanh năm 1923 tҥi Rҥch Giá con cӫa Thanh và
NguyӉn Thӏ Hӝi, ngө tҥi Vƭnh Thanh Vân (Rҥch Giá).
TRÀ VINH
39. TRҪN VĂN CӬNG, sanh năm 1926 tҥi Trà Vinh, con cӫa Giác và Lai Thӏ
Ngô, ngө tҥi Long Sѫn (Trà Vinh).
40. LÊ VĂN THÊM, sanh năm 1937 tҥi Trà Vinh, con cӫa QuӃ và Ĉào Thӏ Cӫa,
ngө tҥi Long Hӳu (Trà Vinh).
41. VÕ VĂN LAI, sanh năm 1917 tҥi Trà Vinh, con cӫa Ngӥi và NguyӉn Thӏ Hoài,
ngө tҥi Ngãi Ĉѭӡng (Trà Vinh).
42. LÊ VĂN DÂN, sanh năm 1914 tҥi Trà Vinh, con cӫa Dұu và Trѭѫng Thӏ Mүn,
ngө tҥi Long Hӳu (Trà Vinh).
43. NGUYӈN HUǣNH LӴC tӵ DÈO, sanh năm 1920 tҥi Trà Vinh, con cӫa Báo
và NguyӉn Thӏ Giáp, ngө tҥi Ĉҥi Phѭӟc (Trà Vinh).
44. NGUYӈN VĂN NHÂN tӵ XINH, sanh năm 1924 tҥi Trà Vinh, con cӫa Thành
và Phan Thӏ Trѭӡng, ngө tҥi Ĉӭc Mӻ (Trà Vinh).
45. HӖ VĂN BA, sanh năm 1916 tҥi Trà Vinh, con cӫa Phѭӟc và Ĉào Thӏ Tân,
ngө tҥi Trà Vinh.
46. PHҤM VĂN TÂM, sanh năm 1935 tҥi Trà Vinh, con cӫa Hӗ và Ĉһng Thӏ Mӻ,
ngө tҥi Bình Sѫ (Cҫn Thѫ).
47. NGUYӈN VĂN TѬ, sanh năm 1915 tҥi Quҧng Nam (T.P) con cӫa ChiӃu và
Trҫn Thӏ Tang, ngө tҥi Trѭѫng Long Hoa (Trà Vinh).
48. HӖ VĂN CHѪN, sanh năm 1927 tҥi Trà Vinh, con cӫa Nhuұn và NguyӉn Thӏ
Bҧy, ngө tҥi TiӇu Cҫn (Trà Vinh).
49. TRҪN VĂN ĈӦ tӵ BÙI CHÂU ĈӦ, sanh năm 1924 tҥi Trà Vinh, con cӫa
Chiêu và NguyӉn Thӏ Thӡi, ngө tҥi Trѭѫng Long Hòa (Trà Vinh).
5O. NGUYӈN VĂN ĈѬӦC, sanh năm 1927 tҥi Trà Vinh, con cӫa Giұu và Lѭѫng
Thӏ Vinh, ngө tҥi Trà Cú (Trà Vinh).
51. PHҤM VĂN NGҤN tӵ ѬѪI, sanh năm 1921 tҥi Trà Vinh, con cӫa Trung và
Ĉào Thӏ HuӋ, ngө tҥi Lam Toan (Trà Vinh).

4.8 Page 38

▲back to top


52. NGUYӈN VĂN SӒI tӵ SOI, sanh năm 1926 tҥi Trà Vinh, con cӫa Luông và
Trҫn Thӏ Ba, ngө tҥi Long Thӡi (Trà Vinh).
53. HӬA MINH HÓA, sanh năm 1929 tҥi Trà Vinh, con cӫa UÔI và Trҫn Thӏ
Nên, ngө tҥi An Quân Hӳu (Trà Vinh).
54. NGUYӈN VĂN THÂN tӵ BӰU, sanh năm 1923 tҥi Trà Vinh, con cӫa Quân và
NguyӉn Thӏ Hӗng, ngө tҥi Long Hӳu (Trà Vinh).
55. NGUYӈN VĂN ĈӬC tӵ MINH, sanh năm 1922 tҥi Trà Vinh, con cӫa Hai và
HuǤnh Thӏ Kha, ngө tҥi HiӋp Thҥnh (Trà Vinh).
56. TRҪN VĂN BҦY tӵ TÂN, sanh năm 1934 tҥi Trà Vinh, con cӫa Cai và Trҫn
Thӏ Mùi, ngө tҥi Hàm Giang (Trà Vinh).
57. NGUYӈN VĂN ӒI tӵ BҦY TIӄN, sanh năm 1935 tҥi Trà Vinh, con cӫa Hai và
Trҫn Thӏ Ty, ngө tҥi Hàm Giang (Trà Vinh).
58. TRҪN VĂN THOҤI tӵ NGUYӈN VĂN LѬѪNG, sanh năm 1910 tҥi Trà
Vinh, con cӫa Vân và NguyӉn Thӏ Bích, ngө tҥi Ĉҥi Phѭӟc (Trà Vinh).
59. NCIUYӈN VĂN HAI, sanh năm 1934 tҥi Trà Vinh, con cӫa Ngàn và Ĉӛ Thӏ
Nghinh, ngө tҥi HiӋp Mӻ (Trà Vinh).
60. NGUYӈN VĂN NHÂN tӵ NGÔ VĂN TӔT, sanh năm 1919, tҥi Trà Vinh, con
cӫa Diên và Phҥm Thӏ Mão, ngө tҥi HiӋp Mӻ (Trà Vinh).
61. TRҪN VĂN SANH, sanh năm 1935 tҥi Trà Vinh, con cӫa Tam và NguyӉn Thӏ
Hai, ngө tҥi Ĉҥi Phѭӟc (Trà Vinh).
62. PHҤM VĂN HAI, sanh năm 1931 tҥi Trà Vinh, con cӫa Tѭ và HuǤnh Thӏ Cúc,
ngө tҥi Long Phөng (Trà Vinh).
63. NGUYӈN VĂN BҦY, sanh năm 1930 tҥi Trà Vinh, con cӫa Thiên và Trҫn Thӏ
Sanh, ngө tҥi Nhӏ Long (Trà Vinh).
64. NGUYӈN VĂN TÁNH, sanh năm 1929 tҥi Trà Vinh, con cӫa HӖ và Phҥm Thӏ
Tâm, ngө tҥi Long Thӡi (Trà Vinh).
65. TRҪN QUӔC TUҨN tӵ MAI, sanh năm 1930 tҥi Trà Vinh, con cӫa Giӑc và
Lҥi Thӏ Ngӳ, ngө tҥi Long Sѫn (Trà Vinh).
66. ĈҺNG VĂN ĈҲC, sanh năm 1914 tҥi Trà Vinh, con cӫa Danh và Lý Thӏ
Quang, ngө tҥi Long Thӡi (Trà Vinh).
67. TRҪN VĂN CѪ, sanh năm 1930 tҥi Trà Vinh, con cӫa Cang và Bùi Thӏ
Trѭӧng, ngu tҥi HiӋp Mӻ (Trà Vinh).
68. NGUYӈN VĂN TÒNG, sanh năm 1920 tҥi Trà Vinh, con cӫa Hai và Lê Thӏ
Ĉһng, ngө tҥi HuyӋn Hӝi (Trà Vinh).
69. NGUYӈN VĂN MҤNH tӵ ĈIӄU, sanh năm 1909 tҥi Trà Vinh, con cӫa Út và
Lê Thӏ Kim, ngө tҥi Ĉҥi Phѭӟc (Trà Vinh).
70. NGUYӈN VĂN NAM, sanh năm 1919 tҥi Trà Vinh, con cӫa Tѭ và Trҫn Thӏ
NguyӋn, ngө tҥi Nhӵt Mӻ (Trà Vinh).
71. LѬѪNG VĂN NINH tӵ KHÔNG, sanh năm 1926 tҥi Phѭӟc Hѭng, con cӫa
Mөc và NguyӉn Thӏ HuӋ, ngө tҥi Phѭӟc Trung (Trà Vinh).
72. LÊ VĂN KHӒE, sanh năm 1934 tҥi Trà Vinh, con cӫa Ba và NguyӉn Thӏ
Trành, ngө tҥi Mӻ Hòa (Trà Vinh).
73. NGUYӈN VĂN ANH tӵ CӪA, sanh năm 1927 tҥi Trà Vinh, con cӫa Cѭng và

4.9 Page 39

▲back to top


Hӗ Thӏ Nam, ngө tҥi Mӻ Long (Trà Vinh).
74. TRҪN VĂN SѪN, sanh năm 1937 tҥi Trà Vinh, con cӫa Tѭ và NguyӉn Thӏ
Trinh, ngө tҥi Bҫu Cát (Trà Vinh).
75. NGUYӈN VĂN BA tӵ DIÊN, sanh năm 1929 tҥi Trà Vinh, con cӫa Chѫn và
Trҫn Thӏ Tѭѫi, ngө tҥi Mӻ Hòa (Trà Vinh).
76. TRҪN VĂN CHѬѪNG, sanh năm 1926 tҥi Trà Vinh. con cӫa DiӋp và Hà Thӏ
Lӏch, ngө tҥi Mӻ Hòa (Trà Vinh).
77. NGUYӈN ĈҲC ĈҺNG tӵ NGUYӈN VĂN DUNG, sanh năm 1913 tҥi Trà
Vinh, con cӫa Trò và NguyӉn Thӏ Tӗng, ngө tҥi Mӻ Hòa (Trà Vinh).
78. VÕ VĂN HAI, sanh năm 1926 tҥi Trà Vinh, con cӫa Lâu và Trҫn Thӏ Ngӥi,
ngө tҥi Ĉӭc Mӻ (Trà Vinh).
79. NGUYӈN VĂN Lӊ, sanh năm 1928 tҥi Trà Vinh, con cӫa Mao và Thӏ Thanh,
ngө tҥi ҩp Ô Rӯng (Trà Vinh).
80. TRҪN VĂN MAI, sanh năm 1936 tҥi Trà Vinh, con cӫa Hoành và NguyӉn Thӏ
Tào, ngө tҥi Long Vinh (Trà Vinh).
81. NUUYӈN VĂN NGӠI, sanh năm 1928 tҥi Phѭӟc Hѭng, con cӫa Chân và Ngô
Thӏ Phѭӟc, ngө tҥi Ngãi Xuyên (Trà Vinh).
82. NGUYӈN VĂN PHONG tӵ LIÊN, sanh năm 1928 tҥi Trà Vinh, con cӫa Công
và Nguyên Thӏ An, ngө tҥi TiӇu Cҫn (Trà Vinh).
83. PHAN VĂN SѪN, sanh năm 1935 tҥi Trà Vinh, con cӫa Khӓe và Thӏ Tân, ngө
tҥi ҩp Ô Rӯng (Trà Vinh).
84. TRҪN VĂN TӮ, sanh năm 1938 tҥi Trà Vinh, con cӫa Châu và Lâm Thӏ Sung,
ngө tҥi Tұp Ngãi (Trà Vinh).
85. HÀ VĂN TRUNG tӵ TÍNH, sanh năm 1930 tҥi Trà Vinh, con cӫa Ĉen và Lê
Thӏ Xuyên, ngө tҥi Long Sѫn (Trà Vinh).
86. ĈҺNG THÀNH VINH, sanh năm 1917 tҥi Trà Vinh, con cӫa Sóc và Ĉoàn Thӏ
Vuӕt, ngө tҥi Nhӏ Trѭӡng (Trà Vinh).
SA ĈÉC
87. HUǣNH KIM SѪN, sanh năm 1930 tҥi Sa Ĉéc, con cӫa Khoai và Lê Thӏ Hѭu,
ngө tҥi An Nhѫn (Sa Ĉéc).
88. PHҤM VĂN HÊN tӵ HÊU, tӵ HӖNG SѪN, sanh năm 1915 tҥi Sa Ĉéc, con
cӫa Tѭӡng và Ĉoàn Thӏ Hào, ngө tҥi Long Thҳng (Sa Ĉéc).
89. VÕ VĂN SANG tӵ LONG, sanh năm 1928 tҥi Sa Ĉéc, con cӫa Nhàn và Phҥm
Thӏ Ngoҥt, ngө tҥi Tân Nhuұn Ĉông (Sa Ĉéc).
90. TRҪN NGӐC BÁU tӵ SANG, tӵ TRUNG QUANG, sanh năm 1930 tҥi Sa
Ĉéc, con cӫa Ngàn và Phҥm Thӏ HӇ, ngө tҥi Tân Nhuұn Ĉông (Sa Ĉéc).
91. NGUYӈN VĂN TѬѪI tӵ THANH VÂN, sanh năm 1916 tҥi Cҫn Thѫ, con cӫa
Hҥnh và Thái Thӏ Cúc, ngө tҥi Tân Phu Ĉông (Sa Ĉéc).
92. NGUYӈN QUANG SѪN tӵ SѪN TRANG tӵ PHҤM VĂN SÁU, sanh năm
1923 tҥi Cҫn Thѫ, con cӫa Mãng và Lê Thӏ Khiêu, ngө tҥi Phú Hӳu (Sa Ĉéc).

4.10 Page 40

▲back to top


93. LÊ BҤCH HӘ tӵ THӂ, sanh năm 1919 tҥi Sa Ĉéc, con cӫa Dѭѫng và Ĉinh Thӏ
Giác, ngө tҥi Tân Nhuұn Ĉông (Sa Ĉéc).
94. LÊ VĂN NHѪN tӵ NHONG, sanh năm 1921 tҥi Sa Ĉéc, con cӫa Cѭ và Lê Thӏ
Long, ngө tҥi Tân Phú Ĉông (Sa Ĉéc)
95. NGUYӈN VĂN ĈÔNG tӵ PHÚC, sanh năm 1923 tҥi Sa Ĉéc, con cӫa Ban và
Thái Thӏ ĈӇu, ngө tҥi Tân Khánh (Sa Ĉéc).
96. NGUYӈN VĂN HUӊ, sanh năm 1935 tҥi Sa Ĉéc, con cӫa Danh và NguyӉn
Thӏ Thanh, ngө tҥi Tân Nhuұn Ĉông (Sa Ĉéc).
97. NGUYӈN VĂN HIӂU tӵ Út Biên, sanh năm 1925 tҥi Sa Ĉéc, con cӫa Hai và
Lê Thӏ Tam, ngө tҥi Long Hѭng (Sa Ĉéc).
98. LÊ VĂN THU, sanh năm 1936 tҥi Sa Ĉéc, con cӫa Hѭѫng và NguyӉn Thӏ Hai,
ngө tҥi Tân Khánh Ĉông (Sa Ĉéc).
99. HUǣNH VĂN BE, sanh năm 1933 tҥi Sa Ĉéc, con cӫa Ba và HuǤnh Thӏ Hên,
ngө tҥi Tân Nhuұn Ĉông (Sa Ĉéc).
100. LÊ VĂN DӴ, sanh năm 1935 tҥi Vƭnh Long, con cӫa Thông và Võ Thӏ Giàu,
ngө tҥi Phú Qѭӟi (Vƭnh Long).
LONG XUYÊN
101. LÊ NGӐC ҬN tӵ PHONG, sanh năm 1929 tҥi Bҥc Liêu, con cӫa Chҩn và
HuǤnh Thӏ Lѭӧng, ngө tҧi Long Xuyên.
TÂN AN
102. PHAN VĂN DUY tӵ TRҪN VĂN THÀ, sanh năm 1931 tҥi Tân An, con cӫa
Mүn và NguyӉn Thӏ Trӏ, ngө tҥi An Lөc Long (Tân An).
103. NGUYӈN HOÀNG HOANH tӵ LÊ VĂN SINH, sanh năm 1921 tҥi Tân An,
con cӫa Mҥnh và Trҫn Thӏ Khҧi, ngө tҥi sӕ 190, ÿѭӡng J.J. Rousseau (Chӧ Lӟn).
104. NGUYӈN VĂN TÂM tӵ LÊ MINH, sanh năm 1932 tҥi Tân An, con cӫa Ban
và Lê Thӏ Nu, ngө tҥi Tân Phѭӟc Tây (Tân An).
105. NGUYӈN SѪN HӘ, sanh năm 1918 tҥi Tân An, con cӫa Hai và NguyӉn Thӏ
An, ngө tҥi Bình Nhұt (Thӫ Thӯa - Tân An).
106. PHҤM TҨN LONG, sanh năm 1927 tҥi Tân An, con cӫa Biên và Ĉһng Thӏ
Ĉông, ngө tҥi Bình Phong Thҥnh (Tân An).
107. LÊ TҨN ON tӵ NGUYӈN VĂN VIÊN, sanh năm 1927 tҥi Tân An, con cӫa
Vàng và Võ Thӏ HuӋ, ngө tҥi Thuұn Lý (Tân An).
SÓC TRĂNG
108. BÚT VĂN DIÊU tӵ BÙI VĂN DE, sanh năm 1903 tҥi Cҫn Thѫ, con
cӫa Huông và Lê Thӏ Lai, ngө tҥi Long Bình (Sóc Trăng).